Wim De Vilder over 'In de greep van het virus': “Met deze documentaire herbeleef en besef je pas wat we eigenlijk hebben doorgemaakt”

“De bedoeling was om eens naar die verwondering te kijken die ons allemaal is overkomen. Wat is er ons in godsnaam overkomen? Wat is er eigenlijk gebeurd? Welke rollercoaster was dit de afgelopen zes maanden? Heel veel mensen hebben daar nog niet bij stil gestaan omdat ze nog volop bezig zijn met hun leven weer op te nemen, te herstellen, of aan te passen … Wij hebben gekeken naar wat er nu net veranderd is in ons leven tussen 1 januari en eind juni. Dat is wel wat! We hebben de beelden op een rij gezet en het is indrukwekkend om te zien welke storm er over ons is geraasd in die korte periode.”

De documentaire is een reconstructie van de tijd en gaat over de voorbij 3 maanden. Er is ontzettend veel gebeurd: “Het is een tijdsdocument dat we hebben willen vastleggen van heel deze periode, van dingen die uniek zijn in heel ons leven. Je hoort alle partijen en hoofdrolspelers in deze crisis.”

Virologen

“Er is inderdaad corona-moeheid. Ook bij ons. Ook bij de virologen trouwens. Ik zou toch durven zeggen dat je dit echt gezien moet hebben omdat je op die manier een beeld krijgt van hoe deze storm voor de virologen is geweest.”

De documentaire maakt ook verschillende dingen duidelijk. Waarom bepaalde dingen werden beslist om daar dan kort erna weer op terug te komen. Dingen die iedereen vreselijk en ambetant vond, probeert de documentaire uit te klaren: “De virologen komen plots aan het stuur van het land te staan, maar zij zijn geen politici. Er werd plots naar hen gekeken om te beslissen wat we moesten doen. Ze probeerden wel om geen paniek te zaaien en één boodschap over te brengen: die richting gaan we uit. Maar tegelijkertijd was er bij hen ook heel veel twijfel. Is dit de juiste marsrichting? Gaat dit een impact hebben die we verwachten of moeten hebben? Wat gaat het betekenen als we het land op slot doen?”

Erika Vlieghe

“Virologe Erika Vlieghe vertelt in de documentaire hoe ze op 12 maart met een staalblauwe hemel, vroeg in de ochtend onderweg was naar het crisiscentrum. Ze wist dat ze waarschijnlijk het land vandaag op slot gingen doen, wat ook zo was. Ze zag achteloze mensen wandelen en dacht over de verantwoordelijkheid die op haar schouders lag op dat moment. Deze mensen weten nog van niets, maar straks veranderen we hun leven voor een lange periode heel drastisch. Dat is iets dat op haar weegt. Ze vertelt ook hoe het voor haar imponerend was om op een bepaald moment te horen van mensen: 'Ja, zeg maar wat we moeten doen Erika! Dan doen we dat! Zeg maar hoe we het land moeten runnen!' Stel je voor dat ze dat tegen jou zeggen! Deze ambitie had ze waarschijnlijk nooit gehad en dat heeft een enorme indruk gehad op haar. Chapeau he!”

Een onbekende vijand

Tegen wil en dank zijn Marc Van Ranst, Steven Van Gucht en Erika Vlieghe bekende Vlamingen geworden. Ook zij wisten aanvankelijk duidelijk niet wat er op hen afkwam. Uit alles wat die specialisten zeggen, blijkt dat de vijand onbekend en moeilijk in te schatten was. We werden door dat virus in tijd gepakt. Een uitspraak van de dag voordien wordt ontkracht de dag erna.

“Het is zo dat de virologen, al zegden ze dat niet met zoveel woorden want ze wilden geen paniek zaaien, eind januari al het gevoel hadden dat dit ernstig wordt. Wij wisten dat pas begin maart. Steven Van Gucht, de man die elke dag de cijfers voorlas, zag op het journaal hoe ze in China op een sneltempo ziekenhuizen aan het bijbouwen waren. Wij keken ernaar en dachten dat dit misschien wat dramatisch was. Steven Van Gucht keek ernaar en dacht: “Hier klopt iets niet? Er zijn een paar 100 mensen besmet, maar ze zijn ziekenhuizen aan het bijbouwen? Dit is niet normaal… Dit is iets anders dan de andere virussen!”

Mentaliteitsverandering

Veel virologen voelden dat er iets ernstigs zat aan te komen. Bij ons is de ‘mindswitch’ of mentaliteitsverandering heel snel gekomen, in één week tijd. Begin maart deden we er nog heel lacherig over: “Kom, geef me maar een kus!” Maar 12 maart was het land op slot en was de boel dicht. De bevolking riep daarom. Er was een draagvlak voor. Er was geen protest tegen op dat moment. Hoe snel dat gegaan is in onze hoofden is onvoorstelbaar. Dat wordt zo goed duidelijk als je alle beelden op een rij zet. Het is indrukwekkend. Als ik de documentaire zelf in zijn geheel bekijk, word ik er stil van. Het is heel snel gegaan!”

“Er zijn mensen die de reportage al gezien hebben. Zij zeggen dat ze het nu pas helemaal herbeleefd en beseft hebben wat we hebben doorgemaakt.”

De nieuwsdienst

“Dit hadden we nog nooit meegemaakt. Er hebben nooit meer mensen naar het journaal gekeken dan nu. Het journaal haalde een bepaald moment een piek van 1,8 miljoen kijkers! Dat zijn cijfers die nooit zijn opgetekend. Wat voor mij ook wel aangeeft dat we in een oorlogssituatie zaten. Het voelde aan als oorlogsjournaals maken waarbij we mensen moesten informeren over heel precaire situaties maar die heel erg belangrijk zijn voor het leven van iedereen. We hebben dat zo goed mogelijk proberen doen.”

“Ook wij hebben ons moeten aanpassen in de manier dat we werkten. We konden niet met 100 of 50 mensen samen zijn op een redactie. Iedereen moest vanop afstand werken. Ik was één van de weinige mensen die naar het werk mocht komen, en ik prijs me enorm gelukkig, omdat ik hier gewoon nodig was in de studio. Het zijn voor journalisten ook heel heftige tijden geweest. Het is dan ook fijn om te zien dat we heel veel respons hebben gekregen.”

“Heel veel mensen hebben ons vragen gesteld over hoe ze het aan moeten pakken. Er kwamen duizenden vragen toe in onze mailbox. We hebben ook heel veel complimenten gekregen over de manier waarop we dit hebben aangepakt. Dat was ook voor het eerst! Dat gebeurt ook niet altijd. Dat heeft ons heel veel deugd gedaan en dat bewijst dat we op heel erg belangrijke en cruciale momenten wanneer er zo’n rampen gebeuren, dat het nodig is om een goed draaiende nieuwsdienst te hebben.”

Op donderdag 25/06/2020 om 20u45: 'In de greep van het virus' met de Wim De Vilder.