Wordt extreme neerslag jaarlijkse kost? En kunnen we er iets tegen doen?

Niet elk jaar

Hanne Glas is onderzoeker aan de Ugent en heeft net een doctoraat klaar over het risico op overstromingen.  Volgens haar krijgen we in de toekomst ongetwijfeld vaker met dit soort extreme regenval te maken. “Het zal vaker en harder regenen. Dat komt enerzijds door de klimaatverandering, maar anderzijds ook door de grote bevolkingsgroei en het feit dat we alles meer en meer volbouwen.”

Hoe vaak het fenomeen zich zal voordoen, kan ze niet zeggen. “Dat is op dit moment moeilijk te voorspellen. Maar ik verwacht niet dat dit jaarlijkse kost wordt. Naarmate de klimaatopwarming evolueert, kan het fenomeen zich wel vaker voordoen.”

Het goede nieuws is wel dat we ons er kunnen op voorbereiden, zodat de gevolgen minder groot zijn. “We moeten dus niet bang zijn, maar proberen proactief te handelen. Het risico zal nooit nul zijn, maar we kunnen toch problemen proberen te vermijden”, zegt Glas.

Paalwoningen

Dat betekent niet dat we voortaan alleen nog paalwoningen moeten bouwen, zegt de onderzoekster, want dat zou ze een absurd grote investering vinden.

“Je kunt al heel veel oplossen door enkele kleinere ingrepen in te bouwen bij nieuwbouwwoningen. Een hogere drempel bijvoorbeeld. Of de volledige woning een halve meter hoger bouwen.” Ze denkt ook aan een muur rond de tuin of de woning die de eerste golf van het water tegenhoudt.

Je kunt helaas niet elke woning wapenen. “Bij een rijwoning is het moeilijker om op een leefbare manier met het risico om te gaan. Daar zullen er andere, grotere ingrepen nodig zijn. De gemeente kan bijvoorbeeld een dijk of een waterkering aanleggen, die opgericht kan worden als er problemen dreigen.”

Volgens Glas is het belangrijk dat we nu leren uit de problemen. “We moeten de overstromingen nu modelleren en kijken waar de pijnpunten liggen. Volgende keer regent het overvloedig op een andere plek, dus zo'n model het zal nooit exact overeenkomen met de realiteit. Maar we kunnen toch al ongeveer voorspellen welke plaatsen het meest gevoelig zijn voor overstromingen. Daar moeten we voorbereid zijn.”

Waterstraat

De volkswijsheid zegt ‘koop nooit een huis in straten die verwijzen naar water’. De 'waterstraat' bijvoorbeeld, de 'broekdreef', of straatnamen die eindigen op 'meers'. Maar volgens Glas is dat intussen geen exacte wetenschap meer.

“Historisch gezien zijn dat plekken die vaak onder water liepen , maar intussen is er op het vlak van ruimtelijke ordening al zoveel veranderd in Vlaanderen, dat dat niet meer altijd klopt. We hebben de natuur compleet naar onze hand gezet.”

Toch doe je er goed om je te informeren wanneer je een huis koopt of gaat bouwen. Wil je weten of jouw woning in risicogebied ligt? Check dan eens je buurt op Geopunt of Klimaatportaal.