Check regelmatig je rekeninguittreksels en domiciliëringen: "Tot 2 keer toe ongevraagd geld van mijn rekening"

Bij een domiciliëring geef jij als rekeninghouder een volmacht aan de begunstigde (een bedrijf) om geld van je rekening te halen. Dat kan handig zijn: zo hoef je niet elke maand aan die rekening voor je gas, elektriciteit of telecom te denken. En het bedrijf is tevreden dat de betaling op tijd komt.

Voor het gemak

Domiciliëringen bestaan al lang. Veel Belgen gebruiken ze graag om intresten op vergeten facturen te vermijden. Maar in februari 2014 veranderden de regels: sindsdien werkt heel Europa op dezelfde manier, volgens de methode van de SEPA-zone (‘Single Euro Payments Area’). Alle betalingen worden nu beschouwd als ‘interne betalingen’ binnen Europa en de regels zijn overal gelijk.

Anders dan vroeger is het nu wel de begunstigde die de domiciliëring moet opstarten. Jij hoeft dus niet meer de opdracht te geven aan je bank, het is aan het bedrijf om dat te doen.

Daarvoor moet het bedrijf je wel een mandaat laten ondertekenen. Een schriftelijk akkoord, zeg maar. Je mag dat fysiek of elektronisch ondertekenen, maar het bedrijf heeft wettelijk gezien een handtekening nodig. En toch gaat daar wel eens fout.

'Hallucinant'

Op minder dan een maand tijd krijgt De Inspecteur twee getuigenissen van luisteraars die bijna geld kwijtspeelden door onterecht geïnde domiciliëringen. Geert uit Brugge keek begin juli z’n zichtrekening na en zag dat er een domiciliëring klaarstond van een telecomoperator.

“Ik verwijderde meteen de domiciliëring via de bankapp en nam contact op met de klantendienst van de operator. Ze gaven de fout toe en stortten meteen het geld terug.”

Geert dacht dat daarmee de kous af was, maar in oktober maakte hij nog eens hetzelfde mee. “De tweede keer waren er al twee bedragen verdwenen van mijn rekening, alwéér met die operator als begunstigde.”

Het bedrijf stelde een onderzoek in en ontdekte dat iemand anders onterecht het rekeningnummer van Geert had opgegeven. Beide bedragen staan intussen al weer op zijn rekening, maar Geert vindt het toch raar dat dat zomaar kan.

MIcheline maakte iets gelijkaardigs mee. Als penningmeester van Okra in De Panne merkte ze dat er tot twee keer toe geld verdween van de verenigingsrekening. “Iemand had blijkbaar per ongeluk met het verkeerde rekeningnummer producten besteld in een TV-shop. Alles is intussen uitgeklaard, maar het is wel hallucinant te beseffen dat een wildvreemde zomaar een betaling kan uitvoeren met eender welke rekening.”

Fraude

“Het systeem is inderdaad niet 100% waterdicht” zegt Isabelle Marchand van Febelfin. “Maar fraude komt gelukkig niet vaak voor.” 

“Het bedrijf, de schuldeiser, regelt alles. Daardoor hebben banken geen zicht op wat jij als klant afspreekt met een bedrijf” zegt Marchand. “Banken krijgen van dat bedrijf enkel de opdracht voor de betaling. Ze kunnen dus niet meer nagaan of jij er wel degelijk de opdrachtgever bent.”

Gelukkig zijn er wel een aantal beschermingsmechanismen ingebouwd, stelt Isabelle Marchand gerust. “Banken screenen elk bedrijf dat een domiciliëring bij hen opstart. Frauduleuze bedrijven kunnen dus niet zomaar geld van je rekening halen."

Het is helaas niet helemaal uit te sluiten dat iemand bij een bedrijf andermans rekeningnummer opgeeft. Dat is trouwens ook de bedoeling, bijvoorbeeld wanneer (groot-)ouders een gsm-abonnement betalen voor hun (klein-)kinderen.

Maar wanneer een bedrijf geen geldig mandaat met jouw handtekening kan voorleggen, is het wettelijk verplicht om jou terug te betalen. Als het bedrijf het geld wil recupereren na fraude, zal het zelf voor het onderzoek moeten instaan.

Bescherming

Je bent als consument dus wettelijk beschermd. Dat blijkt ook uit het lage aantal klachten dat de Ombudsdienst voor de financiële sector erover krijgt: amper 5 per jaar.

Merk je dat er een bedrag van je rekening is gegaan naar een begunstigde die je niet kent? Of een bedrijf waar je geen klant bent? Dan heb je 13 maanden de tijd om de domiciliëring ongedaan te maken.

Zelfs als je zelf een mandaat ondertekend hebt, kun je de domiciliëring ongeldig laten maken tot 8 weken nadat je het ondertekend hebt.

Zo kun je het helpen voorkomen

Je moet dus zelf het speurwerk voor je rekening nemen. Toch bieden sommige banken ook diensten aan die helpen om problemen te vermijden.

• Zo kun je bijvoorbeeld een maximumbedrag instellen dat je aan domiciliëringen wil uitgeven.
• Ook een mogelijkheid: een maximaal aantal domiciliëringen instellen voor een bepaalde periode.
• Sommige banken bieden ook de mogelijkheid om bepaalde begunstigden op een zwarte lijst te zetten, zodat ze nooit een domiciliëring op jouw rekening kunnen nemen.
• Het omgekeerde bestaat ook: een witte lijst met enkel begunstigden die je vertrouwt.

Niet elke bank biedt dezelfde diensten aan. Informeer bij jouw bankkantoor wat de mogelijkheden zijn.

Zit je nog met vragen over Europese domiciliëringen? Op de website van SEPA vind je meer informatie.