de inspecteur
Mei plasticvrij. Als consument heb je meer macht dan je denkt
wo 29 mei - 6:20
Hoe keren we het tij?
Mei plasticvrij is een onderwerp dat veel mensen bezighoudt. Maar de manier waarop consumenten naar het probleem kijken, verschilt van persoon tot persoon.
Langs de ene kant heb je een pak consumenten die ervoor kiezen om hun eigen koopgedrag aan te passen. "Alleen als we zelf minder plastic kopen, kan er iets veranderen." Langs de andere kant vindt een grote groep dat het niet aan de consument is om het tij te keren. "Zolang producenten plasticverpakkingen voor eenmalig gebruik blijven maken, is het dweilen met de kraan open."
De waarheid is dat de oplossing van twee kanten zal moeten komen: van consumenten en van de industrie.
Hoopgevende initiatieven
Producenten proberen oplossingen te vinden om minder of betere plastic te produceren.
- In Herent maakt een bedrijf bioplastic van distels. Het resultaat is een groene gft zak die perfect te composteren is.
- In Houthalen maken ze tuinbanken en moestuinbakken van het plastic dat nu al wordt opgehaald, bijvoorbeeld in de roze zakken. Het bedrijf verwerkt zo 22.000 ton plastic per jaar.
Maar het kan nog beter want plastic kan ook opnieuw een grondstof worden.
- In Geleen, een dorp in Nederland, werkt het bedrijf Ioniqa aan een wereldprimeur. Het bedrijf maakt van het vieze plastic afval dat nu ronddobbert in de zee opnieuw propere en kleurloze plastic korreltjes.
- De grote voedingsproducent Unilever springt mee op de kar. Want de kwaliteit van die korrels is zo goed dat het bedrijf ze gaat gebruiken om knijpflessen te maken voor mayonaise en ketchup.
De overheid volgt ook
De OVAM, de Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij, belooft tegen eind dit jaar dat bij elke Vlaming plastic afval zal opgehaald worden in een zak. Tegen eind 2021 wordt dat overal de zelfde zak: de PMD plus zak.
Europa wil plastic verpakking voor eenmalig gebruik verbieden. En 34 Afrikaanse landen doen mee aan de “bag ban”, het verbod op plastic zakken. In Kenia kan je bijvoorbeeld een boete krijgen tot 32.000 euro of vier jaar gevangenisstraf als je een plastic winkeltasje gebruikt.
De stem van de consument
Het is belangrijk om te beseffen dat we ook als consument een belangrijke stem hebben. We hebben meer macht dan we denken. Want als we allemaal kiezen voor minder plastic verpakkingen, dan zal de industrie moeten volgen.
De voorbije weken deed De Inspecteur een experiment met 'De Lunchcollega's'. Een hoop architecten uit Deurne hebben de hele maand mei geprobeerd om samen te lunchen zonder plastic afval en met de tips van zero waste coach Anne Drake is dat prima gelukt.
Wil jij dat ook proberen? Hier onder vind je een hele hoop tips om minder plastic afval te verbruiken.
neem je eigen potjes mee
Groenten en fruit zonder plastic
- In de winkel of op de markt
Op de markt of in de lokale groenten en fruitwinkel vind je nog vaak groenten en fruit in bulk. Zelfs in de supermarkt is er vaak een bulk aanbod. Er zijn ook meer en meer verpakkingsvrije winkels.
- Hoevewinkels en plukboerderijen
In de hoevewinkel koop je vers fruit en seizoensgroenten die recht van het veld komen.
Bij de plukboerderijen ga je nog een stapje verder. Je neemt een abonnement en oogst je groenten zelf. Verser kan niet. Een komkommer die je zelf vers oogst hoef je niet in plastic te verpakken om langer te bewaren. Als hij op is ga je gewoon een nieuwe plukken.
- Boeren en buren of voedselteams
Boeren en buren en voedselteams leveren groenten en fruitpakketten op een centraal punt in je stad of dorp. Ze zijn afkomstig van de boeren in de buurt. Vaak kun je ook andere hoeveproducten bestellen, zoals melk, kaas, vlees of zelfs brood.
- Kies voor lokale seizoensgroenten en fruit
Als je kiest voor lokale groenten en fruit van het seizoen bespaar je niet alleen op plastic, maar ook op voedselkilometers. Vaak zijn geïmporteerde groenten en fruit verpakt om een langere bewaartijd te verzekeren.
Hier vind je een handige seizoenskalender
Eigen potjes in een herbruikbare boodschappentas
In de potjes kan je je broodbeleg laten verpakken bij de plaatselijke slager of kaashandel, bij de supermarkt aan de verstoog, op de markt of zelfs in de verpakkingsvrije winkels die tegenwoordig heel hip zijn.
Het is in het begin even wennen. Je moet er altijd aan denken wanneer je gaat winkelen om je eigen verpakkingen mee te nemen. Je zal merken dat het personeel in winkels vaak heel gedienstig is op dat vlak.
De weegschaal kan op tarra gezet worden. Dat betekent dat eerst je potje wordt gewogen, en dan pas de inhoud. Dus je hoeft niet bang te zijn dat je samen met je kip curry ook het gewicht van je potje gaat betalen.
En natuurlijk neem je alles mee naar huis in je eigen herbruikbare tas. Of waarom geen mooie boodschappenmand?
Nog een tip: kies voor een grote bol kaas waar je met een kaasschaaf schijfjes afsnijdt. Zo vermijd je heel wat verpakkingsafval.
groenten en fruit zonder plastic
Shoppen zonder plastic verpakkingen in de supermarkt blijft een uitdaging
- Zuivel
Voorverpakte kaas, melk, yoghurt, het overgrote deel zit in plastic verpakt. Er bestaat ook kaas in papier of karton verpakt, maar de keuze is klein. Bij melk en yoghurt kun je kiezen voor glazen verpakkingen of bijvoorbeeld voor brikpakken.
- Confituur, choco en honing
Confituur zit bijna altijd in glas verpakt. Bij choco moet je opletten: soms lijkt een potje van glas te zijn, maar is het toch plastic. Honing zit vaak in plastic knijpflessen, maar de keuze aan glazen potjes is groter.
- Brood
Ook in de supermarkt is er, naast het voorverpakte brood in plastic zakken, vaak brood in papieren zakken.
- Sausjes
De lunchcollega’s houden van sausjes: ketchup en mayonaise kunnen niet ontbreken op hun lunchtafel. In plaats van voor plastic knijpflessen kiezen ze nu voor glazen bokalen of flessen.
- Dranken
Water, frisdranken en fruitsap zitten vaak in plastic flessen met dan nog eens een folie errond per zes flessen. Dat zorgt voor veel plastic verpakking. De lunchcollega’s kiezen voor kraantjeswater, zo besparen ze heel veel plastic. Frisdranken en fruitsap laten ze links liggen. Glas, brikpakken of blikjes zijn daar mogelijke alternatieven voor plastic.
- Koekjes en chocolade
Het is heel moeilijk om zoetigheden te vinden zonder plasticverpakking. Bij koekjes is dat onbegonnen werk, vaak zijn ze zelfs individueel of per twee verpakt. De lunchcollega’s kiezen voor speculaas, in een kartonnen doosje, met maar een beetje plastic. De koekjes zelf bakken misschien?
De lunchcollega’s vinden wel chocolade zonder plastic. In een papieren verpakking met aluminiumfolie.
- Gerookte zalm?
Gerookte zalm zit altijd in plastic verpakt. Daarom kiezen de lunchcollega’s voor haring in een glazen pot of voor een blikje vis. Geen zalm meer op hun lunchtafel. Jammer.
de lunchcollega's