de inspecteur
Notarissen pleiten voor meer duidelijkheid rond cohousing: "Deze manier van wonen zal in de toekomst vaker voorkomen"
di 25 feb. - 10:17
Bij het woord cohousingproject denken mensen vaak aan woningdelen, gemeenschapshuizen, of zelfs communes zoals in de jaren '60. In elk geval wordt het opgevat als iets moeilijks met weinig privacy. Dat is volgens insiders een misvatting. Dat blijkt ook uit getuigenissen voor de onlinereeks #mijnthuis van VRT NWS.
Maar wat doe je met de gemeenschappelijke ruimtes? Zijn die altijd voor iedereen toegankelijk? Of zijn er momenten waarop die gebruikt kunnen worden voor privé-doeleinden? Nog voor het project opgestart wordt, moeten je daar als bewoner een duidelijk beeld van hebben. Want de functie van elke ruimte wordt van bij de start vastgelegd in de notariële akte.
Duidelijke afspraken zijn prioriteit nummer 1
Bart Van Opstal, woordvoerder van notaris.be, omschrijft de rol van een notaris bij een cohousingproject. "Onze taak is is vooral om zoveel mogelijk problemen en conflicten te voorkomen. De notaris is vaak het eerste aanspreekpunt als het gaat over mede-eigendom en dat is bij cohousing heel belangrijk."
Het woord afspraken zal Van Opstal nog vaak in de mond nemen. "Je moet van bij de start niet alleen afspraken maken over de financiële kant van de zaak maar ook over het gebruik van ruimtes. Als je bijvoorbeeld een oud fabriekspand wil renoveren, moet je afspraken maken over de kostprijs van de aankoop en de renovatie maar je moet ook al duidelijk weten hoe het project eruit zal zien en welke functie de verschillende ruimtes krijgen."
Wat is gemeenschappelijk en wat is apart?
De notaris moet de uiteindelijke invulling van het volledige woonproject in detail op papier zetten. Van Opstal: "we doen dat met wat we noemen een basisakte. Het is soort van basisovereenkomst waarbij je afspreekt wat er gemeenschappelijk is in het project en wat er apart is."
Die basisakte is dan het vertrekpunt voor de verdere invulling van het project. "Eens dat je weet welke delen gemeenschappelijk zijn en welke apart, kan je de concrete invulling gaan formuleren. Voor de aparte private delen kan je dan bijvoorbeeld zeggen dat elke partij zelf instaat voor de kosten van de binnenafwerking. Voor de gemeenschappelijke delen kan je gaan kijken hoe de kosten verdeeld worden, hoe het gebruik ingevuld wordt en wat de rechten en plichten van de gebruikers zijn."
We kunnen cohousingprojecten perfect realiseren binnen de huidige regelgeving. Maarde vraag naar cohousing neemt toe en dan moeten de wettelijke mogelijkheden aangepast worden
De regelgeving kan veel beter
Volgens Van Opstal levert de notaris bij een cohousingproject maatwerk af. "Je moet specifiek kijken naar dat ene project en die specifieke bewoners."
Van Opstal pleit dus zeker niet voor eenheidsworst als het gaat over regels rond cohousing. Maar hij pleit wel voor soepelere regels en meer ruimte voor inspraak. "Binnen het juridisch kader kunnen we al heel veel maar de vraag naar cohousing neemt toe. En dan moeten de mogelijkheden aangepast worden aan de vraag."
Van Opstal geeft het voorbeeld rond eigendomsrecht. "Het zou handig kunnen zijn dat je op een eenvoudige manier afspraken kan maken in mede-eigendom zonder dat je te zware structuren moet opzetten om dat mogelijk te maken. In klassieke appartementsgebouwen worden de rechten en plichten rond mede-eigendom uitgewerkt in een systeem van een syndicus met een jaarlijkse bewonersvergadering. Het spreekt voor zich dat bewoners van een cohousingproject nood hebben aan een andere vorm van overleg."
