de inspecteur
Waarom het (geen) zin heeft om je vliegreis te compenseren
di 2 apr. - 6:27
Wat is klimaatneutraal vliegen?
Als je klimaatneutraal wil vliegen, dan investeer je in een project dat jouw uitstoot compenseert.
Dat doe je niet door geld te betalen aan een luchtvaartmaatschappij. Wel door organisaties te steunen die investeren in duurzame ecologische projecten.
Het aanbod is redelijk uitgebreid. Er zijn projecten die bomen planten of bossen beschermen maar er zijn er ook die investeren in hernieuwbare energie en duurzame landbouwprojecten of in de aankoop van milieuvriendelijke gasfornuizen in Afrika.
Welk project kies ik?
Je moet voor jezelf beslissen in welk project je wil investeren. Duurzame projecten hebben het golden standard label. Dat bestaat sinds 2003 (het WWF heeft dat samen met enkele andere NGO's opgericht) en dat garandeert dat projecten duurzaam zijn.
15 of 85 euro
Er zijn verschillende bedrijven en organisaties die zich specialiseren in het compenseren van uitstoot. Allemaal hebben ze een calculator op hun website staan zodat je zelf je uitstoot kan berekenen. Je ziet dan ook direct hoeveel je moet betalen om die te compenseren.
"De Inspecteur" vergelijkt de berekening van verschillende organisaties voor een retourvlucht van België naar Japan. Het resultaat verschilt elke keer.
Bij de ene organisatie moet ik 15 euro betalen, bij de andere 85 euro. Hoe weet ik welke prijs de juiste is?
Nattevingerwerk?
Er bestaat geen standaard rekenmethode om de uitstoot van een vliegreis te berekenen. Elke organisatie beslist zelf welke parameters ze wel of niet meenemen in de rekensom. En dat zijn er nogal wat.
- Welke vliegroute wordt er gebruikt?
- Op basis van welk type toestel rekent de module?
- Kan je tussenstops ingeven of niet? Belangrijk want vooral opstijgen en landen is vervuilend.
- Wordt enkel de CO2-uitstoot berekend of houdt de calculator ook rekening met andere schadelijke stoffen?
- Wat met condens? Dat is een extra broeikaseffect dat voor een grote meerkost zorgt.
Sommige organisaties kiezen ervoor om weinig parameters in de berekening te stoppen. GreenSeat, de bekende Nederlandse organisatie doet dat bijvoorbeeld. "We kiezen ervoor om enkel CO2 mee te nemen en andere schadelijke stoffen weg te laten. Zo kunnen we de kostprijs drukken en hopelijk wel meer mensen over de streep trekken."
Anderen kiezen er net voor om heel veel parameters mee te nemen. Bos+ weet van zichzelf bijvoorbeeld dat het een dure organisatie is. "We overschatten de impact van jouw vlucht. Tegelijkertijd onderschatten we het effect van de bossen die we aanplanten. Alleen zo zijn we zeker dat we de uitstoot effectief compenseren. Maar die zekerheid kost geld."
Heeft dit zin?
Het systeem om je uitstoot te compenseren, krijgt veel kritiek. Het mag dan wel een mooi gebaar zijn om de impact van je vliegreis te compenseren. Globaal gezien maakt het geen enkel verschil.
Bart Crezee is freelance journalist. Hij deed onderzoek naar klimaatneutraal vliegen.
Enerzijds is hij ervan overtuigd dat het zin heeft om te investeren in klimaatneutraal vliegen. "Het gaat niet alleen om het compenseren van je uitstoot. Als je investeert in een duurzaam project in ontwikkelingslanden zorg je er ook voor dat de lokale mensen de gevolgen van klimaatverandering beter kunnen opvangen. Je slaat dus twee vliegen in één klap."
Anderzijds begrijpt hij ook de kritiek. "Als je echt impact wil hebben, moet je niet of minder vliegen. Want dit systeem gaat onze planeet echt niet redden."
Er is een paradox. Het is nuttig om te investeren in klimaatneutraal vliegen. Tegelijkertijd is dat niet dé oplossing.
Transporteconoom Wouter Dewulf treedt Bart Crezee bij. Maar hij benadrukt dat er veel meer nodig is om het klimaat te redden dan vliegreizen te compenseren. "Vliegen is niet goed voor de planeet maar we mogen ons daar niet op blind staren. De externe kosten van een reisje naar de zee of een skitrip zijn veel hoger maar die worden nooit in rekening gebracht."
De externe kosten zijn de kosten die we niet betalen. Denk aan CO2-uitstoot maar ook fijn stof, lawaaioverlast, filevorming, ongevallen, ...
"In feite moeten we alle kosten in rekening brengen. Voor vliegreizen maar ook voor autorijden, het openbaar vervoer, elektriciteitsproductie en verwarming. Voor al die dingen betalen we te weinig. De werkelijke kostprijs ligt zeker vier keer hoger."
