Zo werkt de rookmelder aan jouw plafond

Meestal hetzelfde principe

De gewone rookmelders die we in huis hangen werken allemaal volgens hetzelfde systeem. Het zijn bijna allemaal optische toestellen, met een lichtje.

Behalve veel elektronica zit er ook een klein, afgesloten kamertje in. Daarin brandt er continu een lampje.

Het licht van dat lampje schijnt normaal in een bundel rechtdoor. Schuin van de lichtstraal is er een lichtgevoelige cel geplaatst. Wanneer rook de lichtstraal breekt, zal het licht zich verspreiden. Vergelijk het met je grootlichten bij mistig weer: het licht weerkaatst op de minuscule waterdruppels en gaat alle kanten uit.

Wanneer het licht in de rookmelder geen rechtlijnige bundel meer vormt, komt de lichtgevoelige cel in actie en gaat de melder piepen.

Andere types

Er bestaan ook thermische melders die reageren op de temperatuur. Zo zijn er bijvoorbeeld die zichzelf activeren wanneer de temperatuur boven de 60 graden uitstijgt.

Het nadeel: het moet al flink branden om die temperatuur te bereiken. De meeste doden in huis vallen door de rook van een smeulende brand. Plaats dus enkel een thermische melder waar een optisch exemplaar te vaak vals alarm geeft (de keuken, de badkamer). Of hang een optische melder boven de deur net buiten die risicoruimtes.

Verwar een rookmelder ook niet met een CO-melder. Koolstofmonoxide is een kleurloos en geurloos gas dat vrijkomt bij slechte verbranding. Rookmelders gaan niet piepen door CO, je hebt daar een aparte co-melder voor nodig.

Er bestaan combinatietoestellen die zowel CO als rook detecteren, maar het is moeilijk om die op de juiste plek te installeren. Een CO-melder plaats je bijvoorbeeld in de slaapkamer het best op slaaphoogte, terwijl een rookmelder aan het plafond moet hangen. Je investeert dus meestal beter in twee losstaande toestellen.

Let hierop

Wil je een goed basisexemplaar van een rookmelder? Dan vind je die al voor 20 euro. Er zijn ook (veel) goedkopere toestellen op de markt. Die zijn niet noodzakelijk minder goed. Let bij je aankoop hierop:

• Heeft de melder het Europese CE-kwaliteitslabel?
• Zit er een (vast ingebouwde) lithiumbatterij in?

Een lithiumbatterij gaat in een rookmelder 10 jaar mee. Daarna is het tijd om de volledige melder te vervangen, want ook het optische gedeelte heeft na 10 jaar z’n beste tijd gehad.

Je kan bovendien kiezen voor melders die draadloos met elkaar gekoppeld zijn. Extra veilig: wanneer er in één ruimte rook is, gaan meteen ook alle andere melders af.

En tot slot: hang minstens één rookmelder op elke verdieping. Bevestig ze aan het plafond, het best op de vluchtweg. In de praktijk is dat meestal de hall.

Uit onderzoek blijkt dat je bij brand gemiddeld nog 3 minuten hebt om veilig de woning te verlaten. En de meeste dodelijke branden doen zich 's nachts voor.