Antwerpse Handjes bedacht door bakkers met Joodse roots: "De buren hebben mijn opa verraden"

Bakker uit Amsterdam

Jos Hakker was geen geboren Antwerpenaar, hij woonde met twee broertjes in een weeshuis in Amsterdam en werd toevallig banketbakker. "In die tijd mocht je als kind niet zelf beslissen wat je wilde worden", vertelt zijn kleindochter Joyce bij De Madammen. "En er werd beslist dat opa banketbakker moest worden. Op 19 jaar haalde hij zijn diploma en besloot hij naar familie in Antwerpen te gaan. Daar kreeg hij de kans om in de bakkerij te werken en opa mocht blijven toen hij een écht goede banketbakker bleek te zijn."

De Antwerpse Handjes

"Mijn grootvader is dan getrouwd met een Hollandse dame en ze kregen één kind, mijn vader, Simon", vertelt Joyce. In 1934 was er op initiatief van Jos Hakker een wedstrijd uitgeschreven om een Antwerpse specialiteit te ontwikkelen. En Jos en Simon hebben die wedstrijd zelf gewonnen. "Maar ze moesten het recept wel delen met iedereen", vertelt Joyce.  De Antwerpse Handjes hebben een Joodse origine.

Geen familie meer

"Ik heb weinig familie meer door de oorlog en ik mis dat. Opa is in Antwerpen gebleven in de Provinciestraat, een heel leuke straat, een keigezellige buurt. Naast onze banketbakkerij was een krantenwinkel. Toen de razzia's in Antwerpen begonnen, hoorde opa op zekere dag lawaai en kon hij zich nog net verstoppen in een keldertje achter de bakkerij. Na een tijdje hoorde hij roepen en tieren en nog even later hoorde hij de dochter in mooi Duits zeggen 'Zeg, jullie zijn daar nog een Jood vergeten'. Die mensen zijn 20 jaar vrienden en buren geweest en het buurmeisje had mijn opa verraden!"
 

Aan de noodrem getrokken

Jos Hakker is uiteindelijk naar de Dossinkazerne gevoerd waar hij na een drietal weken op transport is gezet. "Op zeker moment, zo vertelde mijn opa, heeft hij aan de noodrem getrokken, de trein is gestopt, de deuren zijn geopend en een 70-tal Joden is kunnen ontsnappen." Het was moeilijk voor Jos Hakker om daar over te spreken. "De eerste jaren vertelde hij daar niks over."

Koude douche na de oorlog

Bij het begin van de oorlog had mijn papa Simon aan de buren aan de overkant gevraagd om enkele spullen voor hem te bewaren. "Zaken van de patisserie en de uitzet voor mama en papa om te trouwen. Bij die uitzet zaten ook twee tafelkleedjes die oma en haar zus met de hand hadden geborduurd. Toen papa na de oorlog terug in Antwerpen was, stak hij weer de straat over en de buren werden lijkbleek toen ze hem zagen." Uiteindelijk bleek dat ze de hele uitzet hadden verkocht en alleen de twee geborduurde tafelkleedjes gehouden.