Met je kinderen in het verkeer: waar moet je op letten?

Vanaf welke leeftijd mag ik mijn kind alleen laten in het verkeer?

Op deze vraag bestaat geen pasklaar antwoord. Dit is sterk afhankelijk van een aantal factoren zoals de omgeving waarin het kind zich bevindt, het verkeer (veel of weinig, snel of traag, het type voertuigen...), de maturiteit van het kind, de ervaring die al werd opgedaan, of de route die het kind moet volgen gekend is of niet, de moeilijkheden die zich op deze route kunnen voordoen, de weersomstandigheden...

Vanaf welke leeftijd mag mijn kind alleen te voet/met de fiets op stap?

Uit studies is gebleken dat kinderen te voet niet in staat zijn om efficiënt op alle verkeerssituaties te reageren vóór ze de leeftijd van 8 à 9 jaar hebben bereikt. De eerste trajecten die je je kind alleen laat afleggen, moeten vooraf samen overlopen en geoefend worden.

Vanaf 10 jaar kunnen ouders hun kind individueel per fiets in het verkeer laten. Let wel, voor specifieke situaties (complexe kruispunten of verkeerssituaties) is de leeftijd van 10 à 12 jaar aangewezen.

Hoe leer je je kinderen om zich verantwoord te gedragen in het verkeer?

Zichtbaarheid

1. Door hun kleine gestalte kunnen kinderen niet over de auto’s heen kijken. Dit heeft als gevolg dat ze niet of te laat door bestuurders worden opgemerkt. Leer je kind zo snel mogelijk dat zien niet gelijk is aan gezien worden. Het is niet omdat je kind zelf een auto ziet, dat de bestuurder je kind ook gezien heeft.

2. Kies kleurrijke kledij (rood, oranje, geel) zodat je kind opvalt in het verkeer.

3. In de winter is een heldere jas met reflecterende strips ideaal.

Aandacht

1. Kinderen kunnen vaak, maar aan één ding tegelijkertijd aandacht besteden. Alle aandacht kan plots worden opgeslorpt door iets wat niets met het verkeer te maken heeft.

2. Leer je kind eerst oversteken op plaatsen waar het zijn aandacht zo weinig mogelijk moet verdelen: kalme, kleine en smalle straten met langzaam rijdend verkeer.

Actie en reactie

Kinderen reageren trager dan volwassenen en hebben meer tijd nodig om tot een beslissing te komen. Tegen de tijd dat een auto voorbijgereden is en het kind beslist om over te steken, komt er misschien al een andere auto aan. Neem bij oversteekoefeningen voldoende tijd en laat je kind steeds meedenken.

Afstand

Kinderen schatten afstanden vaak verkeerd in: ze verwarren grootte met afstand. Voor een kind is groot gelijk aan dicht bij en klein gelijk aan veraf. Een vrachtwagen lijkt dan dichter bij, terwijl dat in werkelijkheid niet zo is. Het vraagt voor een kind ook meer tijd om in te schatten of een auto snel of langzaam rijdt, of gewoon stilstaat.

Als je met je kind op stap bent, stel dan een aantal vragen in verband met de afstand en snelheid van voertuigen. Staat die auto stil of rijdt hij? Rijdt deze auto snel of traag? Rijdt de auto tegen een constante snelheid, vertraagt of versnelt hij? Is hij nog veraf of al dichtbij? Heb je genoeg tijd om over te steken? Door deze vraagjes oefen je het evaluatievermogen van je kind.

Algemeen

Kinderen leren veel door imitatie. Respecteer de verkeersregels. Voorzie mogelijk gevaar.
Gedraag je sociaal tegenover de andere verkeersdeelnemers.

Op wat moeten kinderen attent gemaakt worden wanneer ze zich in het verkeer bevinden?

Leer je kind communiceren met de bestuurders: de arm uitsteken voordat ze afslaan, oogcontact zoeken om er zeker van te zijn dat de bestuurder rekening met hem houdt.

Alleen te voet naar school

• Stippel vooraf de veiligste weg uit. Dit is niet noodzakelijk de kortste weg. Kies voor straten met brede trottoirs of goed begaanbare bermen.

• Als er moet overgestoken worden, kies je de veiligste plaatsen: een oversteekplaats met een agent of een gemachtigde opzichter, met verkeerslichten of een zebrapad, een straat met weinig verkeer, een plaats waar de wagens niet snel rijden, een plek waar de oversteek kort is, een plaats vanwaar je kind de wagens goed ziet aankomen en ook zelf goed zichtbaar is voor de naderende bestuurders. Een gehaast kind heeft geen oog meer voor zijn omgeving en wordt onvoorzichtig. Zorg ervoor dat je kind steeds op tijd thuis vertrekt en zich rustig door het verkeer kan bewegen.

• Leer je kind onderweg naar school hoe het zich als voetganger veilig gedraagt. Ontdek samen risicovolle plaatsen zoals garages, parkings en opritten waar onverwachts auto’s in- en uitrijden.

• Oefen het correct oversteken:

  • altijd stoppen voor de rand van de stoep (stoeprand = stoprand!)

  • goed naar links, naar rechts en nogmaals naar links kijken

  • als er geen voertuig dicht bij nadert, oversteken zonder te rennen en goed blijven uitkijken!

Alleen per fiets naar school 

• Eerst en vooral moet je er zeker van zijn dat je kind dit zelfstandig aankan. Kan je kind achter zich kijken en zijn arm uitsteken zonder uit te wijken? Kan het de afstanden en snelheden van de auto’s voldoende veilig inschatten?

• Is hij/zij zich bewust van de gevaren? Stippel vooraf samen de veiligste weg uit. De veiligste weg is niet noodzakelijk de kortste weg.

• De veiligheid is groter:
  • in straten met weinig verkeer
  • in straten waar de wagens niet snel rijden
  • in straten met een breed fietspad of waar het fietspad goed van de rijbaan afgeschermd is
  • op plaatsen waar veilig kan overgestoken worden (indien nodig moet je afstappen en met de fiets aan de hand oversteken).

Wat moeten kinderen dragen wanneer ze zich te voet of met de fiets in het verkeer bevinden?

De juiste uitrusting voor een kind te voet

Wanneer je je als voetganger in het verkeer begeeft, zorg je best dat je tijdig gezien wordt door de andere weggebruikers. Je bent een stuk veiliger op straat wanneer je rekening houdt met volgende tips.

De juiste uitrusting voor kind en fiets

• Het kader van de fiets moet de juiste maat voor je kind hebben. De fiets moet ook goed onderhouden zijn (remmen, banden…).

• Laat je kind een fietshelm dragen. Bij een val of een ongeluk wordt het hoofd namelijk het meest geraakt, met soms heel ernstige gevolgen.

• In de herfst en de winter zijn de dagen kort en is het nog duister als je kind naar school vertrekt. Zorg ervoor dat fietslichten en reflectoren in prima staat zijn. Motiveer je kind zodat het zijn fietsverlichting ook echt aansteekt van zodra het nodig is. Overdag en bij duister weer doen fluorkleuren je extra opvallen. En in het donker doen een reflecterend hesje of minstens een armband echt wonderen.

• Boekentassen zijn best zo licht mogelijk. Ze worden stevig vastgemaakt op de bagagedrager of op de rug gedragen. Schooltassen aan het stuur brengen het evenwicht van de fietser in gevaar.

Algemeen

Overdag: Draag kledij met felle kleuren. Zeker een jas in heldere kleuren maakt je overdag meer zichtbaar.

‘s Nachts of bij slechte weersomstandigheden: in lichtgekleurde kledij val je in deze mindere verkeersomstandigheden meer op! Draag kledij waarin reflecterende elementen zijn ingewerkt. Zo ben je zeker dat je reeds van ver gezien wordt. Extra reflecterende accessoires zijn een aanrader, zeker wanneer je een gewone jas draagt.