Professor genetica Jean-Jacques Cassiman: "Identieke tweelingen zijn niet zo identiek als we dachten, er zijn altijd kleine verschillen in het DNA"

Kunnen identieke tweelingen ook een identiek handschrift hebben? "Neen, dat zal eerder toeval zijn. Maar identieke tweelingen... die zijn ook helemaal niet zo identiek", vertelt geneticus professor Jean-Jacques Cassiman. "We hebben altijd gedacht dat ze zo identiek zijn maar de laatste vijftien à twintig jaar is er meer informatie aan het licht gekomen. En het concept van 'identieke tweelingen', dat klopt niet meer met de realiteit. Dankzij onderzoeken weten we nu dat er daar meer verschillen zijn, ook biologische verschillen." Dat ze meer gelijk zijn dan broers en zussen of twee broers of zussen, dat is nog steeds duidelijk.

Verschillen bij identieke tweelingen 

"Maar het verschil zit niet alleen in de genen, we kunnen dezer dagen gemakkelijk DNA-analyses doen. De identieke tweelingen die ontstaan uit één dezelfde bevruchte eicel, die krijgen zowel van vader als moeder hetzelfde DNA. Theoretisch is dat correct, maar als die bevruchte eicel zich begint te ontwikkelen en dat worden twee hoopjes cellen die dan uitgroeien tot een embyro, dan verwacht men dat het DNA identiek blijft. Maar dat is niet zo, het is eigenlijk een evidentie dat er daar verschillen op kunnen groeien."

Hebben identieke tweelingen niet altijd iets wat identiek is? "Neen, er zullen altijd kleine verschillen zijn", vertelt professor Jean-Jacques Cassiman. "Natuurlijk gaat dit veel minder zijn dan twee-eiige tweelingen, maar er zijn toch verschillen. Denk aan een vingerafdruk, dat gaat ook bij identieke tweelingen verschillende afdrukken zijn. Ze leiden bijvoorbeeld ook niet sowieso aan dezelfde ziektes: bijvoorbeeld kanker of hart- en vaatziektes. Er zullen verschillen zijn. Dat verklaart ook waarom sommige tweelingen zo perfect uit elkaar te houden zijn en andere niet."

Onderhevig aan modulering 

Er kunnen dus verschillen optreden in de samenstelling van het DNA tijdens het ontwikkelen tot een embryo. Volgens professor Jean-Jacques Cassiman kan je het vergelijken met een muziekstuk. "Je hebt noten in een muziekstuk, dat is dus eigenlijk je DNA. Maar je kan ook op je muziekstuk bepaalde dingen aanduiden zoals die noot moet je met een halve toon hoger of lager spelen en dan is er ook modulering afhankelijk van wie dat speelt of zingt. Op die manier functioneert DNA ook. Tijdens de ontwikkeling van een embryo, wordt DNA ook mee bepaald door bijvoorbeeld of de moeder sportief is, welke voeding ze gebruikt, of ze eventueel rookt.. Dat gaat het DNA beïnvloeden. We zijn eigenlijk het product van DNA en omgevingsfactoren."