De stroppenstoet in Gent: een uit de hand gelopen cafégrap

"De rondgang is eigenlijk pas begonnen in 1973", vertelt Alain Colbrandt van VZW De Gilde van de Stroppendragers. "De Gentse Feesten kwamen weer op met Walter De Buck. De stichter van de stroppendragers, Julien Colle, had ook een café in de Feestenzone. Het is begonnen aan de toog als idee, op een zotte avond. Een paar cafégangers besloten toen om een rondgang te houden. Ze legden een tochtje af van aan het ‘Groot Kanon’ aan de Vrijdagmarkt, door de Lange Munt en via de Groentemarkt terug. Dat was het. Alle deelnemers trokken een tabbaard aan (een soort lang gewaad) maar voor de rest was het een vrij geïmproviseerde bedoening. Mensen droegen schoenen of sandalen en gingen niet op blote voeten zoals nu. Dat was de allereerste keer. Na afloop wilden de deelnemers ermee verder gaan en besloten ze een vereniging op te richten. De Gilde van de Stroppendragers was geboren. De eerste officiële rondgang was er een jaar later, in 1974. Het hele gebeuren heeft natuurlijk wel historische gronden want het verwijst naar iets wat echt gebeurd is." 

Historische koppigheid van de Gentenaar

In 1540 kwam Gent in opstand tegen Keizer Karel na een nieuwe belastingverhoging. Heel wat gewone burgers en ook de elite weigerden die te betalen. Ze dachten dat Keizer Karel hen nooit zou kunnen straffen vanuit het verre Spanje omdat hij in oorlog lag met Frankrijk en dus niet in Gent kon raken. Dat was buiten de gewiekste Keizer Karel gerekend want die gooide het op een akkoordje met de Fransen om vrijgeleide te krijgen en naar Gent te kunnen komen om het ongehoorzame volk te straffen. De opstandelingen werden onder meer verplicht om in tabbaard, blootsvoets en met een strop rond de nek door de stad te marcheren. Het is aan die opstand dat de Gentenaar tot op de dag van vandaag hun bijnaam ‘stroppendrager’ dankt.

De Gilde

Sinds 1974 is er dus een officiële Gilde van Stroppendragers waar je lid van moet zijn om mee te kunnen stappen in de rondgang tijdens de Gentse Feesten. "De regels zijn duidelijk: Je moet boven de achttien jaar zijn en in Gent geboren zijn. Je moet voorgedragen worden door twee peters. Als je lid wil worden moet je een stage doorlopen van twee jaar. Daarin screenen we de leden en kijken we of ze zich gepast gedragen. Je moet je dus wel wat bewijzen."

Ook voor vrouwen? 

Binnen en buiten de Gilde is er vaak discussie over het lidmaatschap. Het feit dat vrouwen er niet welkom zijn verhitte dit jaar de gemoederen. Enkele Gentse vrouwen organiseerden uit protest zelfs een vrouwenmars aan de vooravond van de echte rondgang. En, ook het feit dat je in Gent geboren moet zijn, zorgt soms voor commotie. Want, heel wat geëngageerde Gentenaars werden elders geboren en kunnen dus nooit meestappen in de rondgang. "Ik begrijp dat en er zijn inderdaad mensen die bijvoorbeeld in West-Vlaanderen geboren zijn die een enorme band én betrokkenheid hebben met Gent. Maar, we moeten regels hanteren en de geboorteplaats is nu eenmaal een heel simpele en meetbare parameter." 

Rondgang en evocatie

Dit jaar trekt de 46ste rondgang van de stroppendragers door de stad van aan het Gravensteen in Gent. Er is ook een korte evocatie van de vernedering door Keizer Karel. Heel wat figuranten stappen er mee en verbeelden er de hoge adel en het volk dat toen gestraft werd. Er zijn ook mensen die in de huid van het keizerlijke gevolg of van de keizer zelf kruipen. Elk jaar trekt de rondgang een massa volk en traditioneel wordt de arme man die Keizer Karel speelt de huid vol geschonden. Ook dit jaar kan u meebrullen, vanaf 20u30 aan het Gravensteen.