Dries Van Langenhove formeel in verdenking gesteld in onderzoek Schild & Vrienden

Bij Van Langenhove was eerder al een huiszoeking gehouden, en zijn computer was in beslag genomen. Nu is hij de hele dag verhoord. Eerst door de politie, vervolgens door de onderzoeksrechter. Die heeft hem formeel in verdenking gesteld. Dat wil zeggen dat er volgens de onderzoeksrechter aanwijzingen van schuld zijn. Het gaat onder meer om mogelijke inbreuken op de racismewet, de negationismewet en de wapenwet. De onderzoeksrechter heeft Van Langenhove na verhoor vrijgelaten onder voorwaarden. Eén van de voorwaarden is een geleid bezoek aan de Dossinkazerne in Mechelen.

In september 2018 opende het parket van Oost-Vlaanderen een gerechtelijk onderzoek naar "Schild & Vrienden". In de reportage is te zien hoe, in besloten chatgroepen, mogelijk racistische, antisemitische en seksistische beelden door de leden van de groepering worden gedeeld. 

Daarnaast is in de chatgroepen ook te lezen hoe de groep mensen op internet trollt (pest) en nadenkt om de wapens op te nemen. Er wordt luidop gefantaseerd ‘om de supermarkten te zuiveren van halal en andere multicul’.

Dries Van Langenhove, oprichter van "Schild en Vrienden" ontkent de aantijgingen, maar toch opende het parket een onderzoek. Bij verschillende huiszoekingen in september werden onder meer computers en gsm's van de leden in beslag genomen. 

Wat met de parlementaire onschendbaarheid?

Donderdag legt Van Langenhove de eed af als federaal parlementslid. Bij de verkiezingen in mei stond hij als onafhankelijke op de lijst van Vlaams Belang. Vanaf donderdag is Van Langenhove dus parlementair onschendbaar. Maar wat betekent dat precies?

Wie geniet van de parlementaire onschendbaarheid, kan niet aangehouden of voor de rechter gedaagd worden, zonder de toestemming van het parlement. Als de onderzoeksrechter het onderzoek rond Schild & Vrienden dus afrondt, en het parket vraagt om Van Langenhove voor de rechter te brengen, dan kan dat in principe niet meer vanaf donderdag. En het is ondenkbaar dat er al een eindbeslissing rond het onderzoek komt vóór die tijd. Het parlement kan de onschendbaarheid wel opheffen op vraag van het parket. Daarvoor is een gewone meerderheid nodig.

Maar sommige onderzoeksdaden kunnen sowieso, los van de parlementaire onschendbaarheid. Denk bijvoorbeeld aan een verhoor. Een onderzoeksrechter mag een parlementair steeds verhoren, het is dus niet zo dat dit verhoor nog snel wordt afgenomen vóór de eedaflegging. Maar wanneer een parlementslid het verhoor weigert, zijn er wel specifieke regels. Een zogenoemd 'bevel tot medebrenging', dat nodig is om iemand op te pakken voor verhoor, kan er enkel komen op verzoek van de onderzoeksrechter en op bevel van de eerste voorzitter van het Hof van Beroep. De toestemming van het parlement is weliswaar niet vereist.

Maar volgens het parket van Oost-Vlaanderen speelt die parlementaire onschendbaarheid geen rol. Aangezien het onderzoek is gestart op een ogenblik dat Van Langenhove nog geen parlementslid was, is er volgens het parket geen sprake van onschendbaarheid. Ook wanneer hij donderdag de eed aflegt, hoeft er later geen speciale procedure te worden gevolgd om hem voor de rechtbank te dagen, zegt het parket.

Van Grieken: "Intimidatie van het gerecht"

Voorzitter van Vlaams Belang Tom Van Grieken noemt de timing van het verhoor en de inverdenkingstelling "niet toevallig": "Dit is pure intimidatie van het gerecht", zegt Van Grieken. "Het gerecht voert plots een politiek onderzoek, drie dagen voor Dries Van Langenhove de eed moet afleggen in de Kamer van Volksvertegenwoordigers en terwijl de gesprekken voor een Vlaamse regering gevoerd worden. Het Vlaams Belang heeft slechte ervaringen met het gerecht en politieke onderzoeken."

Toch zal de nieuwe fase van het onderzoek geen effect hebben op de politieke positie van Van Langenhove, benadrukt Van Grieken: "De positie van Dries Van Langenhove wordt niet in vraag gesteld. We leven in een land waarin iemand onschuldig is tot het tegendeel is bewezen. Wij gaan ervan uit dat Dries Van Langenhove volledig onschuldig is." Ook op de vorming van een nieuwe Vlaamse regering zal het onderzoek volgens Van Grieken geen invloed hebben.