Jeugdpsychiatrie: "Expertise van Fioretti zou moeten uitvliegen”

Dunne lijn

Fioretti is het Italiaanse woord voor ‘bloemetjes’. Zo wil de voorziening van de Broeders van Liefde in Zwijnaarde "de eigenheid, verscheidenheid en schoonheid van elk individu benadrukken", zo luidt het. Maar werken met kinderen en jongeren met een mentale beperking en een psychisch probleem is niet altijd even vanzelfsprekend. Hun frustratie leidt soms tot agressie, en afzondering is dan soms de enige mogelijkheid om hun omgeving en henzelf te beschermen. Uit een rapport van de zorginspectie drie jaar geleden bleek dat die afzondering te vaak gebruikt werd. Sindsdien heeft Fioretti inspanningen geleverd en verbeteringen doorgevoerd, zo zegt het Agentschap Zorg & Gezondheid. Zo kreeg het personeel meer uitleg en vorming over hoe ze kunnen omgaan met agressie en hoe en wanneer ze de maatregel van de afzondering moeten gebruiken. Vorig jaar kwam er nog een grote inspectieronde van de zorginspectie over “vrijheidsberovende maatregelen” bij minderjarigen in een aantal instellingen. Op basis daarvan en door de ervaringen met Fioretti, werkt de Vlaamse overheid momenteel samen met de sector aan een duidelijker kader met richtlijnen en adviezen over vrijheidsbeperkende maatregelen, want daar is blijkbaar nood aan in de hele sector.

Complex probleem

Vaststellen met welk psychisch probleem een kind of jongere kampt ligt niet voor de hand als er ook een mentale beperking  is.

Maar, zegt therapeut Dieter, de kinderen en jongeren komen vooral binnen omdat hun omgeving het moeilijk heeft met een bepaald gedrag of symptoom. “Wat wij vooral  beogen is dat omgeving en jongere elkaar beter begrijpen. Als dat begrip beter is, zal ook de omgang met elkaar makkelijker verlopen. De problemen echt oplossen is niet altijd een vereiste, als het al mogelijk zou zijn.”

Voor de reportage in Fioretti mochten we mee aan de ontbijttafel in een leefgroep van de pubers. Daarna konden we wat blijven rondhangen en mee volgen. Bij de gesprekken met de jongeren mochten we niet aanwezig zijn. De reportage over de paar uren in Fioretti kan je hier beluisteren:

Kritische noot

“Fioretti doet mooi werk”, zegt kinderpsychiater Eric Schoentjes, “maar het probleem van Fioretti is dat het bestaat. Een centrum met zo’n expertise heeft een aanzuigeffect, waardoor meer mensen er binnen willen en de wachtlijst nog langer wordt. En zo’n heel gespecialiseerd centrum heeft nog een ander neveneffect”, zegt Schoentjes, “bij de mensen van andere centra”

Eric Schoentjes is Kinderpsychiater in het UZ Gent, en is ook netwerkpsychiater bij Radar (Netwerk Geestelijke Gezondheid Kinderen en Jongeren Oost-Vlaanderen). Daar ondersteunt hij mee het programma Crosslink. Dat is erop gericht zoveel mogelijk ervaring en expertise te delen door het bouwen van bruggen, het verbinden van partners en het ontwikkelen van nieuwe tools en methodieken die dit mogelijk maken.