Kinderen kunnen niet naar school en mogen niet naar grootouders: wat zijn je opties dan?

Mag iemand anders je kind opvangen?

Eerst en vooral kunnen scholen en/of lokale besturen in theorie altijd noodopvang aanbieden. Maar dat gebeurt niet altijd, en is uiteraard ook niet altijd een optie als een groot deel van het personeel niet beschikbaar is. Wel zijn er op sommige plekken tijdens de schoolvakanties, zoals de herfstvakantie, nog jeugdkampen of andere activiteiten. Die kunnen in bepaalde omstandigheden nog doorgaan.

Kan je kind nog ergens anders terecht? Grootouders worden in elk geval dus afgeraden. In principe is het niet verboden om een ander familielid of een vriend in te schakelen. De federale regering riep afgelopen vrijdag op om sociale contacten te beperken. Maar in theorie mag iedereen wel naast je gezin nog één persoon hebben waarmee je nauw contact hebt. Deze persoon zou het kind dus kunnen opvangen.

De regering voegde er wel aan toe dat er extra omzichtig omgegaan moet worden met risicopatiënten. Het gaat dan om mensen die ouder zijn, al een zwakke gezondheid hebben of bijvoorbeeld zwaarlijvig zijn.  Maar virologen lijken in het algemeen niet te vinden voor het idee om iemand anders je kind te laten opvangen. "Blijf de komende dagen binnen en in je bubbel", zei viroloog Steven Van Gucht nog. Mocht dat dus kunnen, zoek dan een oplossing binnen het eigen gezin, leek hier dus de boodschap.

Wat zijn de opties als ik mijn kind zélf wil opvangen?

Uw eigen kind opvangen is natuurlijk niet zo eenvoudig. Sommige mensen werken niet thuis, maar als dat wél zo is, is de combinatie vaak onhaalbaar. Sommige ouders proberen te puzzelen en elkaar af te wisselen, maar ook dat is fysiek en mentaal erg zwaar. "De ene job is de andere niet. En de ene omgeving is de andere niet", zegt Geert Vermeir van SD Worx. "Sommige mensen kunnen niet telewerken. Of soms kan de combinatie met de kinderen niet omdat ze te jong zijn. Maar situatie per situatie zijn er mogelijkheden." 

1. Vakantie of recup

Vakantie of recup aanvragen is een eerste optie. De vereiste is dan natuurlijk dat je nog voldoende vakantiedagen over hebt. En uiteraard ben je die dagen dan kwijt voor eventueel andere vakantieplannen. Daarnaast bestaat er ook een systeem van onbetaald verlof. Die dagen krijg je dus geen loon. Beide systemen zijn weliswaar geen recht maar een gunst: je moet toestemming krijgen van je werkgever. 

2. Verlof om dwingende redenen

Daarnaast bestaat ook het systeem van "verlof om dwingende redenen", ook wel bekend als sociaal of familiaal verlof.  Het systeem bestaat voornamelijk als je moet zorgen voor een ziek familielid. Maar je kan met de werkgever zélf bepalen wat een geldige reden is om dit verlof te nemen. Het is dus ook hier een mogelijkheid. Je werkgever kan wel maar maximaal 10 dagen toekennen, en in veel bedrijven gaat het om minder. Bovendien krijg je gedurende deze dagen in principe geen wedde, al kan wel anders overeengekomen worden. 

3. Uitzonderlijk tijdelijke werkloosheid

Maar daarnaast is er nog een optie, die in veel gevallen wellicht de beste optie zal blijken. Het corona-ouderschapsverlof bestaat niet meer, maar sinds begin deze maand bestaat er wel een nieuw systeem. Je kan namelijk uitzonderlijk tijdelijke werkloosheid wegens overmacht door corona aanvragen. De overmacht bestaat er dan in dat een school, kinderdagverblijf of opvangcentrum voor mensen met een beperking is gesloten vanwege corona. Het systeem is een recht van de werknemer, de werkgever kan het dus niet weigeren.

Het enige wat je nodig hebt is een attest van de school of opvang dat bewijst dat die gesloten is. Je mag het dan nemen gedurende de periode van de sluiting. Wie het neemt ontvangt ook 70% van zijn (geplafonneerd) loon. Het stelsel geldt op dit moment enkel voor contractuelen, maar zou binnenkort met terugwerkende kracht ook mogelijk worden voor statutairen. Meer informatie is te vinden op de website van de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening.

Voor alle duidelijkheid: voor zelfstandigen is de situatie uiteraard helemaal anders. Wie zelfstandig is kan geen beroep doen op de vermelde mogelijkheden. Wel bestaat er een specifiek overbruggingsrecht.