VRT-journalist Mattias Tuyls over de Braziliaanse coronavariant: "Besmettelijker en waarschijnlijk ook agressiever"

Mattias Tuyls is naar Brazilië geweest voor ‘Het Journaal’. “Ik ben er heel voorzichtig geweest. Het was een erg pittige en vaak aangrijpende reis. Het was ook allemaal niet evident. Qua veiligheid konden we niets aan het toeval overlaten. We hadden FFP2 mondmaskers en beschermende medische overalls mee. We hebben dat heel vaak moeten gebruiken.”

“We zijn begonnen in Manaus, een stad van twee miljoen mensen in het Amazonewoud, waar het virus tijdens de eerste golf hard had toegeslagen. Ook nu kom je daar schrijnende toestanden tegen. De gezondheidszorg is een paar weken geleden ingestort. Vooral de openbare ziekenhuizen hebben te weinig middelen, maar ze worden opnieuw overspoeld door patiënten die ze niet kunnen helpen. Ze hebben een tekort aan bedden. Daardoor komen ook de privéziekenhuizen onder druk te staan. Mensen worden dan maar thuis verzorgd, maar dat gebeurt natuurlijk niet in optimale omstandigheden. Daar komt nog bij dat de stad met een enorm zuurstoftekort kampt. Iedereen is koortsachtig op zoek naar zuurstof.”

Mattias Tuyls heeft er verschrikkelijke dingen gezien, zoals begraafplaatsen met enorm veel kruisen. “Die begraafplaats was natuurlijk enorm indrukwekkend. De helft van de graven gingen om coronadoden. Er is weinig tijd om bij stil te staan. Eens op het terrein ben je met je werk bezig. Je probeert dat zo goed mogelijk te doen. Je hebt dan ook al die veiligheidsmaatregelen in je achterhoofd zitten. Maar indrukwekkend is het zeker.”

België versus Brazilië 

“De omstandigheden zijn in België helemaal anders dan in Brazilië. Heel wat Braziliaanse gezinnen wonen in arme wijken. De huizen zijn vaak eenkamerwoningen. Mensen wonen er met heel hun familie samen. 'Social distancing' is iets wat wij ons kunnen permitteren in Europa, maar daar is dat veel minder het geval. De helft van de Brazilianen heeft ook nog eens een informele job zoals straatverkoper of schoonmaakster. Ze moeten er letterlijk hun huis voor verlaten, want anders is er geen eten op de plank. Dat zijn toestanden die wij niet kennen."

"Onze gezondheidszorg is ook beter. En misschien het belangrijkste verschil: onze overheid is zich bewust van de ernst van de situatie. Dat kan je van president Bolsonaro niet zeggen. Sinds het begin van de pandemie heeft hij het coronavirus afgedaan als een klein griepje of een soort van verkoudheid. Hij neemt het niet serieus. Dan kan je ook niet verwachten van je bevolking dat zij wel allemaal de maatregelen heel nauwgezet gaan respecteren.”

De Braziliaanse coronavariant

“Ook in Brazilië is er nog niet zo heel veel geweten over die variant. De virologen die we gesproken hebben, zijn het wel eens over de besmettelijkheid van de variant. Net als de Britse variant is nu ook de Braziliaanse coronavariant een pak besmettelijker. Mensen die in de ziekenhuizen worden opgenomen, moeten er ook langer blijven. Het zou dus ook agressiever zijn dan het virus zoals we het eerst kenden. Dat vertelden ze ons in één van de lokale ziekenhuizen die we helemaal ingepakt en coronaproof bezocht hebben.”

“Brazilianen die ooit al ziek werden van corona kunnen nu ook opnieuw besmet worden met deze nieuwe variant. Het is een soort van overlevingsstrategie van het virus. Tijdens de eerste golf in Manaus, want ook toen was Manaus het epicentrum van de pandemie, zou 75 procent van de bewoners besmet geraakt zijn. Iedereen had een beetje verwacht dat er massa-immuniteit zou zijn, maar dat is duidelijk niet het geval. Het zou een poging van het virus zijn om aan die antistoffen te ontsnappen. Het is dus een heel gevaarlijke variant.”