Kunstenaar Panamarenko (79) is onverwacht overleden
zo 15 dec. - 2:27
Panamarenko ziet op 5 februari 1940 het levenslicht als Henri Van Herwegen in Antwerpen. Zijn familie langs vaderskant is communistisch. Een van hen is zelfs leider van de Belgische communisten en komt in de oorlog om door een V1-vliegende bom.
Als kind is hij gefascineerd door die Duitse V1's, de onbemande vliegtuigjes die in 1944 met hun catastrofale bomlading over de Scheldestad vliegen.
De vader van Henri Van Herwegen is elektro-ingenieur en zijn grootvader is architect. Zo geraakt hij van jongs af aan vertrouwd met techniek en ruimtelijke constructies. Van 1955 tot 1960 studeert hij aan de Antwerpse Academie en in 1963 geeft hij daar ook zijn eerste solotentoonstelling.
In de jaren 60 neemt Van Herwegen de naam Panamarenko aan. Het is een samenvoegsel van Pan American Airlines and Company. De naam bestaat ook als Russische familienaam. Zo hoort hij op de radio ook wel eens iets over een Russische generaal in de Koude Oorlog met die naam.
Of tuigen echt kunnen vliegen, is deel van mysterie
Vanaf de jaren 70 bouwt Panamarenko aan zijn schaalmodellen van talrijke imaginaire voertuigen, vliegtuigen, ballonnen of helikopters in alle mogelijke origineel-verrassende vormen. Het zijn varianten op de droom van het vliegen van de mythologische figuur Icarus. Of deze tuigen echt kunnen vliegen, is een deel van het mysterie en de aantrekkingskracht.
In de periode 1969-1971 breekt hij ook internationaal door en organiseert hij tentoonstellingen in Londen, Bazel en New York. In 2003 wordt zijn beeld Pepto Bismo in Antwerpen op het Sint-Jansplein ingehuldigd.
Koffiehuwelijk: de Panamajumbo
Panamarenko, van nature geen koffieliefhebber, leert koffie drinken als hij in 2003 trouwt met de 34 jaar jongere flamboyante eigenares van koffiebranderij Hoorens, Eveline Hoorens (foto). Intussen bestaat er zelfs een heuse Panamarenko-koffiemélange, de Panamajumbo.
In 2005, bij de opening van een grote overzichtstentoonstelling van zijn werk in Brussel, kondigt Panamarenko aan zich terug te trekken als actief kunstenaar.
Toch betekent dit niet helemaal het einde van zijn carrière. In oktober 2011 stelt hij immers de "Wuivende krabben" voor. Dat is een reeks fonteinen in de vorm van krabben op drie eilandjes in de vorm van roestvrij stalen halve bollen in het Zegemeer in Knokke-Heist (foto onder).
De laatste jaren was de kunstenaar op de sukkel met zijn gezondheid.
