de inspecteur
Een lelijke tuinkabouter of een veel te felle lamp: mag zomaar alles in je eigen voortuin?
ma 10 mei - 6:48
De buurman van luisteraar Sandra heeft een nieuw beeld in zijn voortuin geplaatst. Bij het beeld staat ook een spot om alles mooi te verlichten. Een felle spot, die helaas ook elke avond binnenschijnt in de slaapkamer van haar kinderen. Sandra heeft haar buurman al gevraagd om de spot 's avonds te doven, maar voorlopig lijkt hij dat niet van plan. Sandra en haar kinderen liggen er - letterlijk en figuurlijk - wakker van. Daarom vraagt ze raad aan De Inspecteur en radiorechter Jan Nolf. "Kan ik eisen dat de buurman zijn spot dooft?"
Vrije meningsuiting
Mag je in je voortuin doen wat je wil? In eerste instantie lijkt het antwoord op die vraag simpel. "Je mag zelf kiezen wat je in je voortuin neerzet. Een lelijke tuinkabouter, een Manneken Pis of een Italiaanse fontein... Zolang niemand anders er hinder door ondervindt, mag het. Het is een vorm van vrije meningsuiting. Want zoals het spreekwoord zegt: over geuren en smaken valt niet te twisten", zegt radiorechter Jan Nolf.
Er zijn wel twee beperkingen: "Als je woning uitmaakt van het onroerend erfgoed mag je je huisgevel niet ontsieren door zomaar iets toe te voegen." Daarnaast heeft ook de vrije meningsuiting grenzen. "Een tijd geleden was er veel gedoe rond een man in Keerbergen die nazisymbolen in zijn voortuin had aangebracht, die werd uiteindelijk veroordeeld voor negationisme en moest de symbolen verwijderen."
Burenhinder
Je mag in je voortuin dus plaatsen wat je wil, al is er uiteraard wel een grens. "In dit geval ondervinden Sandra en haar gezin hinder van de vrije meningsuiting van de buurman. Dat wordt dan weer gezien als lichthinder en dan gelden er andere regels."
Je hebt regels op federaal, Vlaams en lokaal niveau. "De federale regels gaan voorlopig nog terug tot in de tijd van Napoleon. Want zo oud is ons burgerlijk wetboek," legt Jan Nolf uit. "Buren mogen elkaar hinderen. Maar is het evenwicht abnormaal verstoord, dan kan de rechter ingrijpen met maatregelen en schadevergoeding.”
Vanaf 1 september 2021 is het burgerlijk wetboek ook in verband met burenhinder vernieuwd”. "De wetgeving wordt vriendelijker, moderner en socialer."
Op Vlaams niveau is de wetgeving beknopt. Ze voorziet voor ‘tuinaccessoires’ volledige vrijstelling van vergunning. Belangrijker is het politiereglement van de gemeente waar je woont. "Veel gemeenten voorzien strenge regels tegen lichthinder.”
Welke stappen kan je ondernemen?
Vind je de verlichting of het nieuwe beeld van je buren hinderlijk, dan kan je actie ondernemen met dit stappenplan.
- Ga in dialoog. "Probeer samen tot een oplossing te komen. Buren moeten immers op lange termijn samen leven, nog dichterbij dan familie."
- Stuur een aangetekend schrijven. "Dat hoeft niet met de post, kan ook via mail. Maar stuur je hem via de post, stuur de brief dan zeker twee exemplaren. Eenmaal aangetekend en eenmaal met de gewone post. Vermeld dat ook in je beide brieven, zo kan je buur niet zeggen dat hij de aangetekende brief niet ontvangen heeft."
- Een minnelijke schikking: vanaf 1 september 2021 voor burenhinder enkel nog bij de vrederechter.
- Een dagvaarding, om er een rechter zijn licht te laten op schijnen.
Zet telkens pas de volgende stap als de vorige niks heeft uitgehaald. Jan Nolf is duidelijk: "Probeer altijd eerst te praten met je buren. Dat is de snelste en goedkoopste manier om een conflict op te lossen."