Is jouw bodemattest écht blanco?

Maarten uit Dendermonde kocht tien jaar geleden een woning met een blanco bodemattest. Nu wil hij het huis zélf verkopen en nu blijkt dat de bodem toch verontreinigd is! Hoe kan zoiets?

Digitalisering legt nieuwe vervuiling bloot

Het bodemattest bestaat al sinds 1996. Het was de eerste bodemregelgeving ooit voor Vlaanderen. Het doel van het attest is simpel: een koper van een grond zo goed mogelijk informeren over de kwaliteit van de bodem. De wet is zo’n twintig jaar oud en de uitvoering ervan is nog volop aan de gang.

OVAM gaf een paar jaar geleden alle steden en gemeenten de opdracht om alle gronden in kaart te brengen. Ambtenaren moesten in archieven gaan kijken of er in het verleden geen industriële activiteiten gebeurden op de bestaande gronden. Het kan gaan over een droogkuisinstallatie die ergens in de jaren zestig op een grond heeft gestaan. Of een garage. Of een tankstation. Of een drukkerij. Allemaal risico-activiteiten die mogelijk aanleiding geven tot vervuiling. 

Sinds eind 2017 is die inventarisering afgerond. In totaal staan er nu zo'n 85.000 gronden bekend als risicogronden. Daar zijn gronden bij die altijd al bekend stonden als vervuild. Maar er zijn ook gronden bij die vroeger 'proper' waren en die nu toch vervuild blijken te zijn. OVAM heeft als doelstelling om die tegen 2036 te onderzoeken en zoveel mogelijk te saneren.

In het geval van Maarten was er tien jaar geleden geen informatie over mogelijke vervuiling op zijn stuk grond. Nu is die informatie er wél. En dus moet Maarten een verplicht bodemonderzoek laten uitvoeren.

Eerste bodemonderzoek is niet meer op eigen kosten

Het is niet omdat de grond van Maarten een risicogrond is dat de bodem ook effectief vervuild is. Om dat te weten, moet er eerst een oriënterend bodemonderzoek gebeuren. 

Vroeger moest je zo'n oriënterend bodemonderzoek altijd zélf betalen. Dat is nu niet meer zo. De OVAM onderzoekt op eigen kosten risicogronden van de meeste particulieren. Als je tenminste kan aantonen dat je zelf geen schuld hebt aan de vervuiling. Op de website van OVAM kan je nakijken of je recht hebt op zo'n vrijstelling.

Het eerste onderzoek bevestigt doorgaans dat de bodemkwaliteit van je grond in orde is en dat er geen verdere maatregelen noodzakelijk zijn.

Als de OVAM op basis van dat oriënterend bodemonderzoek verontreiniging vaststelt waarvoor verdere maatregelen noodzakelijk zijn, dan komt er een beschrijvend bodemonderzoek en eventueel ook een sanering. Het is niet omdat je vrijgesteld werd voor de betaling van het eerste oriënterend bodemonderzoek dat dat ook voor verdere onderzoeken het geval is. 

De OVAM zal je op dat moment informeren over verdere bodemonderzoeken en over de mogelijkheden om eventueel ook hiervoor een vrijstelling te krijgen.

Bekijk je grond via "degrotegrondvraag.be" 

Op 'degrotegrondvraag.be' kan je zelf de kwaliteit van je grond controleren. Als je het geluk hebt dat de gegevens van jouw gemeente al beschikbaar zijn. Op dit moment is dat voor ongeveer één derde van de steden en gemeenten het geval. De rest volgt in de loop van de komende maanden.