de inspecteur
Wanneer is mijn antikleefpan versleten?
vr 15 feb. - 7:25
De teflonpan van Etienne doet het na vijf jaar niet meer: eten bakt aan en de antikleeflaag ziet er een beetje bruinig uit. Mag hij z’n pan als versleten beschouwen?
Levensduur
Etienne mag inderdaad stilaan uitkijken naar een nieuwe pan. Vijf jaar is zowat de gemiddelde levensduur van een antikleefpan. De bruine schijn van de laag is op zich geen probleem – die is het gevolg van het bakken met olijfolie of boter, maar doet in principe niks af van de kwaliteiten van de pan. Als eten er begint in aan te bakken verliest ze echter wel haar functie.
Wat je beter niet doet:
- De pan te heet laten worden. Bak het niet te bruin! Een antikleefpan is eigenlijk gemaakt om eiwitrijke of gepaneerde voeding te bakken op een matig vuurtje. Dat kan vaak zelfs zonder vetstof. Om bijvoorbeeld vlees te bruinen is ze niet geschikt. Daarvoor moet de pan veel te heet worden en dat is de belangrijkste reden waarom de antiaanbaklaag het begeeft. Bovendien komt er dan bij sommige pannen een giftige stof vrij: PFOA (perfluoroctaanzuur). Bij inademing zorgt die ervoor dat de longfunctie vermindert. Beter niet gebruiken in slecht geventileerde ruimtes, zeker als er kleine kinderen of vogels in de buurt zijn.
- De pan afwassen in de vaatwas. Zelfs als de fabrikant beweert dat je pan bestand is tegen de vaatwasser, was je ze toch beter met de hand af (zacht sponsje, water, wat detergent). Vooral 3-in-1-tabletten kunnen de levensduur van je pan flink verkorten.
- Te veel vet gebruiken: als je bij elke bakbeurt vetstof gebruikt zullen de achtergebleven vetlaagjes in de pan in de anti-aanbaklaag branden en zal het eten in de pan toch beginnen aanbakken.
- Krassen met harde (metalen) voorwerpen of schuren met de harde kant van het sponsje: de klassieker, maar een waarheid als een koe. Een putje of een krasje hier of daar is op zich niet zo’n groot probleem, maar als je merkt dat de laag errond loskomt, stop dan meteen met je pan te gebruiken. Ook al zeggen de producenten dat afgebroken stukjes in je voeding geen enkel gevaar vormen, toch spring je er maar beter voorzichtig mee om, volgens professor toxicolgie Jan Tytgat.
Duur of goedkoop?
Test aankoop heeft 14 antikleefpannen getest, en kwam tot het besluit dat de kwaliteit van de meeste modellen best aanvaardbaar is. Zowel op een aluminium, stalen als keramische ondergrond deden de pannen wat van hen verwacht werd, en ook de slijtvastheid viel goed mee – zelfs bij de iets goedkopere pannen. Uiteraard kan je niet verwachten dat een pan van enkele euro’s even goed scoort als een pan van ruim 100 euro – want die bestaan inderdaad. Ze vonden echter wel een beste koop van net geen 16 euro bij Ikea (365).
Waarop moet je letten als je een antikleefpan koopt?
- De juiste diameter: de aangegeven pannenmaat is vaak die van de bovenkant van de pan, terwijl de onderkant moet passen op je fornuis.
- Kies een pan zonder het schadelijke PFOA. De fabrikanten pakken daar maar al te graag mee uit, dus als je een ‘no PFOA’-label ziet op de verpakking, zit je goed
- Weet waarvoor je een antikleefpan kan gebruiken: voor vlees of andere gerechten die een hoge temperatuur vereisen, koop je beter een gewone braadpan.