de madammen
De mama van Ellen zat in het verzet: "Pas op het einde van haar leven heeft ze het mij verteld"
di 22 okt. - 9:08
Ellens moeder sloot zich op haar zestiende aan bij het verzet. "In het begin was ze koerier en moest ze boodschappen overbrengen. Later zijn het hardere acties geworden, zoals het ontsporen van treinen en het opsporen van collaborateurs. Maar op een bepaald moment werd ze verraden en opgepakt. Wat ze in de gevangenis heeft meegemaakt, dat tart alle verbeelding," vertelt Ellen.
"Je neem als kind haar gevoelens en angsten over"
Ellen voelde als kind altijd dat er iets aan de hand was. "Erover praten was altijd heel moeilijk. Haar humeur kon plots ook omdraaien, dan werd ze kwaad of liep ze weg. Als kind ga je dat uit de weg, je wil je mama niet horen roepen in haar slaap, je wil haar niet ongelukkig zien. Je tolereert het. Ook in dagdagelijkse dingen merkte je dat er iets was. Ze ging nooit met haar rug naar een deuropening zitten, ze leefde nog altijd in angst. Ze was altijd op haar hoede. Nonnetjes kon ze ook niet zien, omdat ze haar in de gevangenis afgetuigd hebben. Als je dag in dag uit samenleeft met iemand die zo uit de oorlog is gekomen, neem je die gevoelens en angsten onrechtstreeks over."
Pas op het einde van haar leven, op haar 88ste vertelde Ellens mama haar het hele verhaal. "Pas toen ze bedlegerig was, is ze beetje bij beetje haar verhaal beginnen vertellen. Ik denk dat ze voor een stukje vrijheid wou, ze wou de last kwijt zijn. Dat was heel emotioneel, want mijn mama was iemand die nooit haar liefde kon tonen. Ze heeft ons als kind nooit geknuffeld of vastgenomen. Toen ik haar vroeg waarom ze dat nooit deed, antwoordde ze 'wat je graag ziet, dat pakken ze van je af.' Ze was constant in angst om alles kwijt te raken. Het hele verhaal heeft mij een heel ander beeld gegeven van mijn mama."
Haar dood was een bevrijding.
"Het is ook pas na het gesprek dat ik mijn moeder echt heb leren kennen. Dat ik haar beginnen begrijpen ben. Ik kijk nu met heel andere ogen naar mijn mama. De dag dat ze gestorven is, was ook voor mij een bevrijding. Omdat ik eindelijk de tijd zou hebben om mijn eigen leven te hebben. Zij controleerde altijd alles, ze was heel behoedzaam. De angst om te verliezen, om mensen rond haar kwijt te raken, was heel groot."
