de madammen
Gaat je stem in staking?
do 1 mrt. - 9:30
Marie-Claire uit Kortemark is kleuterleidster en heeft een typische beroepskwaal: ze heeft vaak last van een hese stem. "Hoe komt dat en wat kan ik eraan doen?". . ;
Marie-Claire uit Kortemark is kleuterleidster en heeft een typische beroepskwaal: ze heeft vaak last van een hese stem. "Hoe komt dat en wat kan ik eraan doen?"
Hoofd huisartsgeneeskunde Dirk Devroey van de VUB zoekt mee naar een verklaring.
Marie-Claire is kleuterleidster. Geen toeval?
Een kleuterleidster moet luid schreeuwen, roepen, vaak de stem verheffen om aandacht te krijgen, maar zingt ook gezellig samen luid liedjes met de kinderen. Een stemprobleem is typisch voor leerkrachten, een typisch beroep waarin je je stem langdurig kan beschadigen!
Welke bevolkingsgroepen hebben meer kans op stemproblemen?
Mensen die hun stem vaak moet gebruiken, zoals zangers, call center-medewerkers, presentatoren. Een presentator met ambities zoals Albrecht Wauters die live muziek wil presenteren op fuiven.
Stemproblemen komen niet alleen voor bij bepaalde beroepen, het kan ook occasioneel op regelmatige basis: bij voetbalsupporters, mensen die uitgaan... En ook kinderen in het kader van hun groei en het verkeerd gebruik van hun stem: te hoog of te laag.
Hoe komt dat?
Heesheid komt door verkeerd stemgebruik of overbelasting van de stem.
Wat gebeurt er dan fysisch met je stembanden waardoor je hees wordt?
Dat kan van alles zijn: zwelling van je stembanden, vochtophoping, bloedingen, knobbels, poliepen (die laatste moeten chirurgisch verwijderd worden)...
Zangeres Adele had een half jaar geleden stemproblemen, en is eind vorig jaar geopereerd. Deze week waren er weer geruchten dat ze stemproblemen zou hebben.
Een typisch geval van iemand die zich moet forceren om een bepaald stemgeluid te creëren. En die ook haar stem overbelast door veel live op te treden.
Zijn er factoren die stemproblemen in de hand werken?
- Verkoudheden: oedeem rond stembanden
- Sinusitis: slijmen die via de achterkant van je keel op je stembanden druipen, en een goede trilling van de banden voorkomen. (Dit is trouwens de reden van heesheid: als je stembanden niet volledig kunnen dichtgaan, dan komt dat door een knobbel of poliep, waardoor je hees klinkt.)
Kan ook stress voor heesheid zorgen?
Als de spieren rond de stembanden overspannen zijn, kan je voortdurend stemproblemen hebben. Het ultieme voorbeeld: je droomt dat je wakker wordt en dat je wil roepen, maar dat gaat niet, de spieren staan opgespannen.
Bij wie kan je terecht om iets te doen aan een stem in staking?
Kijken hoe lang je dat probleem al hebt. Is het meer dan een dag, ga dan naar je huisarts.
Heesheid langer dan paar weken: huisarts. Die kan je eventueel doorverwijzen naar een neus- keel-en oorarts. Bij verkeerd stemgebruik moet je naar logopedist.
Hoe kan je zelf je stem verzorgen? Helpt warme thee?
Het is moeilijker dan je denkt. Vaak merk je niet dat je je stem verkeerd gebruikt : te luid...
Overbelasting tijdens verkoudheden: dan helpen warme drankjes, koude ook. Vergelijk met een ice pack op een verstuikte enkel. Dat helpt ook.
Wat vermijd je best?
Roken, rokerige ruimtes, roken in de auto, met kinderen erbij!