Kinderrechtencommissaris: "Het gaat echt niet goed met de mentaal, kwetsbare groep: jongeren"

“Op onze klachtenlijn ontvangen we heel wat meldingen. De laatste weken ook plots veel meer van ouders, leerkrachten of CLB-medewerkers. Ze trekken allemaal aan de alarmbel. Ze zeggen dat het niet goed gaat met de kinderen en de jongeren: “Wij zien het! Wij werken dagelijks met hen samen, het gaat echt niet goed.” Ze hebben het in de eerste plaats vooral over de jongeren (+12 jaar).”

Jongeren on hold

“Het leven van jongeren +12 jaar staat al maanden on hold. Ze hebben geen vrijetijdsactiviteiten. Ik merk ook dat zij buiten de school heel weinig doen of heel weinig contact hebben met hun leeftijdsgenoten. Ook op vlak van school is het voor hen erg moeilijk.”

“Ik denk dat iedereen op zijn eigen manier getroffen is door deze crisis. Maar als ik kijk waar we staan op dit moment, denk ik dat we een lans moeten breken voor de +12 jarigen. We moeten aandacht vragen voor de groep die op dit moment heel weinig perspectief heeft en in een hele speciale fase van hun leven zit. Ze willen de wereld ontdekken, hebben te maken met heel wat nieuwe emoties, hormonen…”

Jongeren willen erkenning

“Ze snakken naar erkenning. Er wordt een heel eenzijdig beeld opgehangen. Er wordt over lockdownfeestjes gepraat, over het feit dat ze regels overtreden, … Maar ze vinden dat ze zo hard hun best doen. Ze missen zo veel in deze cruciale fase." 

"Stel je je even voor dat je in het 5de of 6e middelbaar zit en uitkijkt naar op kot gaan, studeren, een 100-dagen feest, fuiven, … Dat gaat allemaal niet door. Zij geven aan dat ze vaker bedankt willen worden, dat ze erkenning willen en willen horen dat het ook voor hen niet simpel is …"

"Het zijn geen volwassenen, maar ze moeten alle regels volgen die gelden voor de volwassen. Soms zijn ze voor hen nog strenger: een hele dag voor het scherm zitten met afstandsonderwijs, met een mondmasker op school, … Het is enorm lastig! Kan je je voorstellen dat je een zoommeeting hebt van twee uur per dag? Voor hen is dat acht uur per dag. En nogmaals, het zijn geen volwassenen. Hun brein is in volle ontwikkeling. Ze moeten zich wat losmaken van thuis in deze periode, hun leeftijdsgenoten zien, stoten uithalen, … Dat missen ze nu allemaal. Dat weegt op hen.”

Onze jeugd is veerkrachtig, maar er is een grens

“Scholen doen heel erg hun best om het goed te doen. Iedereen is zoekende. We hebben zo iets nog nooit meegemaakt. Leerkrachten zoeken nog steeds en weten niet hoe ze afstandsonderwijs, taken of examens moeten organiseren. Heel veel jongeren vertellen me dat ze enorm veel stress hebben: “We krijgen ontzettend veel taken. We hebben de indruk dat er weinig afstemming is tussen leerkrachten onder elkaar over hoeveel taken de ander al gegeven heeft. Er worden ook te veel toetsen geconcentreerd in de week dat er live lessen zijn.” De jongeren geven op dat moment eigenlijk aan dat ze in die week nood hebben aan uitleg, want ze snappen de dingen niet.”

De jeugd is heel veerkrachtig, maar er is een grens: “We vragen heel veel. Jongeren zijn veerkrachtig, maar onze oproep is nu om niet te vergeten dat het geen volwassenen zijn. Jongeren zijn aan het opgroeien. Ze zijn in volle ontwikkeling. Het is een kwetsbare groep. Niet op fysiek vlak, maar wél op mentaal vlak. Omdat ze in volle ontwikkeling zijn. Omdat ze andere behoeften hebben dan volwassenen. We roepen op om er aandacht voor te hebben, om erover te praten, om ernaar te vragen. Hou er rekening mee dat het een periode is dat we nog nooit gezien hebben. Het is en blijft een kwetsbare groep. Als je als overheid komt met versoepelingen zodra ze mogelijk zijn, neem de jongeren serieus en zet ze voorop als kwetsbare groep.”