de madammen
De week van de vrijwillger: Artsen zonder vakantie in Benin
do 7 mrt. - 9:00
Deze week is het de Week van de Vrijwilliger. Toen Anja vorig jaar in Benin met haar eigen ogen het werk van Artsen zonder vakantie zag, stond ze versteld hoe ver het engagement van vrijwilligers kan gaan.
Daarom nodigde ze orthopedist Maurits Vreugde uit, verbonden aan het AZ Middelheim in Antwerpen én aan Artsen zonder Vakantie.
Welk gevoel heb je overgehouden aan je laatste werkreis naar Benin?
Die is goed verlopen. Het was wat moeilijk toen de VRT-cameraploeg en zo toekwam. Je slaapt ook vaak slecht de eerste dagen. Je moet in een soort roulement komen, je moet ineens de ene operatie na de andere doen.
Dat duurt toch een paar dagen voor je in het ritme komt en alles vlot verloopt. De eerste dagen wegen zwaar: moe van de reis, slechter slapen, een ander bed, veel lawaai en alle problemen er dan nog bij. "Het weggaan was zoals altijd: heel aangenaam en een grote dankbaarheid van de familie."
Je werkte in Benin 8 uur per dag, 14 dagen lang. Hoe gaat het met de patiënten die je toen hebt behandeld?
Er is één persoon die de opvolging doet, dat is ook diegene die vooraf de selectie heeft gemaakt. "Achteraf bij problemen stuurt die foto’s op en krijg ik een overzicht van de mensen die verder worden opgevolgd."
Simpel is het allemaal niet: sommige patiënten wonen meer dan 100 km van het ziekenhuis en reizen er speciaal naar toe om hun wonde te laten genezen en daarna gaan ze terug naar huis.
Er is niet altijd feedback, en dit is een zwak punt.
In een stad is het makkelijker om mensen te controleren of terug te roepen. Of anderen zijn na één behandeling geholpen. Alle medische hulp kost de patiënten geld, en dus komen ze enkel als het echt moet.
De meeste kinderen zijn kinderen van arme landbouwers, en je kan hen niet zomaar van hun werk houden. Dat is soms een probleem. Follow-up is ook bij ons in België niet altijd foutloos, maar in een Afrikaanse context zeker. Mensen hebben ook geen telefoon, en zijn niet zo bereikbaar als hier. Uiteraard is het wel de bedoeling om de patiënten die absoluut nabehandeling nodig hebben terug te zien.
Hoe gaat het met de mensen die er werken?
Het persoonlijk contact met de mensen daar is vrij beperkt. Maar er is wel 1 iemand die hij nog hoort en dat is de kok: die belt hem af en toe op, soms gewoon om goeiedag te zeggen, maar vaak wil hij toch iets extra vragen: bv. "wil je volgende keer een pc meenemen, dit of dat boek..."
Welke voldoening haal je uit het vrijwilligerswerk?
Het is allemaal begonnen met burgerdienst te doen in Afrika tijden de jaren ’60 (vlak na de onafhankelijkheid).
Afrika is een stuk nostalgie, er is een soort van ‘goed gevoel’, ‘nostalgie’ om er naartoe te gaan. Het doet goed om mensen die anders niet verzorgd kunnen worden, toch te kunnen helpen. Het gevoel van: "Ik kan iets doen met mijn kennis", "ik kan nuttig werk doen."
Een roeping is het niet, zoals een missionaris voelt. Het geeft wel veel voldoening. "Afrika zit onder je vel”, wordt wel eens gezegd. Sommigen krijgen het op de zenuwen van de Afrikaanse laksheid, anderen houden er van.
