Hoe haal je het maximum uit pensioensparen?

In ons land zijn er zo’n 2,7 miljoen mensen die aan pensioensparen doen en een kwart van hen stort het geld eind december in een fonds of verzekering. Maar da’s niet het beste moment om te storten. Inspecteur Decaluwé heeft enkele tips verzameld om het meest te halen uit pensioensparen!

Tip 1: stort in januari en alles in 1 keer

Financieel journalist Peter Van Maldegem heeft een onderzoek gedaan voor de krant ‘De Tijd’. Hij heeft de opbrengsten van 8 pensioenspaarfondsen tijdens de voorbije 25 jaar vergeleken. En zijn conclusie was dat wie altijd het maximumbedrag in januari in een fonds heeft gestort, nu een kapitaal heeft dat 7,5 procent hoger is dan wie dat altijd eind december heeft gedaan.

Het volledige artikel lees je hier

Er zijn wel uitzonderingen! Het is niet elk jaar beter om in het begin van het jaar in een pensioenspaarfonds te storten. In 2008 bijvoorbeeld, dat een slecht beursjaar was door de financiële crisis, kon je beter pas storten op het einde van het jaar.

Je kan er daarom voor kiezen om elke maand te storten, zo spreid je het risico over het hele jaar. En dan hoef je geen heel grote som in één keer paraat te hebben. Maar volgens het onderzoek van ‘De Tijd’ brengt je kapitaal wel 4% meer op als je telkens het maximumbedrag stort in januari in plaats van in 12 stukken elke maand.

Als je een pensioenspaarverzekering hebt - dan spaar je voor je pensioen via een verzekering met een gewaarborgd rendement - is het altijd beter om het maximumbedrag in januari te storten.

Tip 2: kies een fonds of een verzekering met een hoog rendement binnen het risico dat jij wil nemen

Als je wil starten met pensioensparen kan je kiezen tussen een fonds en een verzekering.

Een verzekering heeft heel wat voordelen: het biedt kapitaalgarantie en een gegarandeerd rendement. Maar een rendement van een verzekering is nooit zo hoog als van een fonds. Zo’n verzekering kan bijvoorbeeld wel heel interessant zijn als je op oudere leeftijd start met pensioensparen.

Maar wie meer risico kan en wil nemen, kiest voor een fonds. Bij een fonds maak je kans op een hoger rendement dan bij een verzekering, maar het risico op een negatief rendement is dus ook groter. Je hebt wel nog de keuze tussen fondsen met een heel hoog risico - dynamische fondsen zoals dat heet - en ‘defensieve fondsen’, met een iets kleiner risico.

Maar, des te hoger het rendement, des te groter het risico dat het fonds ook eens een jaar diep in het rood gaat. En een rendement uit het verleden biedt eigenlijk geen enkele garantie voor de toekomst. Natuurlijk: als een fonds het jaar na jaar uitstekend doet, zal er wel een goeie strategie en een goeie beheerder achterzitten. Maar personeel verandert ook weleens.

Tip 3: stap op tijd over

Je kan perfect je gespaarde kapitaal overhevelen van het ene fonds naar het andere. Dat is een goed idee om wat minder risico te nemen als je naar je pensioenleeftijd toegaat, bijvoorbeeld door over te stappen van een dynamisch fonds met veel risico naar een meer defensief fonds, met minder risico. Je kan ook stoppen met storten in een fonds en een pensioenspaarverzekering openen.

Je kan zowel een fonds als een verzekering hebben. Alleen kan je niet in hetzelfde jaar zowel in het fonds als in de verzekering storten. Dus je moet kiezen voor het ene of het andere. Maar je kan een strategie opstellen dat je bijvoorbeeld tot je veertig jaar in een pensioenspaarfonds stort en vanaf je veertigste levensjaar alles in een verzekering storten.

Tip 4: beperk de kosten die je betaalt

Als je aan pensioensparen wil doen, betaal je sowieso instapkosten. Dat is een bepaald percentage dat van je storting afgaat, nog voor het geld in je verzekering of in een fonds terechtkomt. Die instapkosten zijn bij een pensioenspaarverzekering veel hoger dan bij een pensioenspaarfonds. Vaak zelfs rond de 6%, terwijl je bij een fonds soms maar 2% instapkosten betaalt. Maar bij een pensioenspaarfonds betaal je dan ook nog lopende kosten.

De lopende kosten zijn de beheerskosten en de kosten voor administratie, en eventueel voor publiciteit. De lopende kosten worden uitgedrukt in een percentage per jaar. Die kosten worden niet apart aangerekend maar worden dagelijks proportioneel, dus met een klein deel van de koers afgehouden.

Als je een pensioenspaarfonds kiest, vergelijk je dus best de ‘lopende kosten’ van de verschillende fondsen. Die vind je in de ‘essentiële beleggersinformatie’. Hoewel de productfiches vaak alleen de ‘beheerskosten’ vermelden, moet je dus echt wel op zoek naar de ‘lopende’ kosten. Die zijn wel altijd gebaseerd op de kosten van het voorbije jaar en kunnen per trimester veranderen. Maar je kan er van op aan dat dat maar om minieme veranderingen gaat, een kleine daling of stijging achter de komma.

Tip 5: Onderhandel over de kosten

De kosten die je vindt in folders en op affiches zijn de maximale kosten. Niets houd je dus tegen om te onderhandelen. Bij de grote banken ligt dat iets moeilijker, omdat zij niet echt geneigd zijn om dat te doen. Maar als je een pensioenspaarverzekering wil openen, is onderhandelen zeker de moeite!