Alle facetten van het Lam Gods in nieuw boek

Het boek 'Het Lam Gods - Van Eyck' is zondag voorgesteld in het Museum voor Schone Kunsten in Gent. Dat is de plek waar het wereldberoemde veelluik van de gebroeders Van Eyck momenteel nog gerestaureerd wordt. Het werk is intussen bijna 600 jaar oud, het werd onthuld in 1432. De huidige restauratie heeft al nieuwigheden over het Lam Gods naar boven gebracht. Maar in het boek zijn ook bevindingen van experts van heel verschillende disciplines te vinden. De meesten van hen zijn verbonden aan de Universiteit Gent. 

300 kleurafbeeldingen

Danny Praet, hoogleraar antieke en middeleeuwse wijsbegeerte aan de UGent: "De medewerkers komen uit de kunstwetenschappen, geschiedenis, filosofie, godsdienstwetenschappen, natuurwetenschappen, computerwetenschappen, fysica en optica. En eigenlijk ook film, want er staat ook een stukje in het boek over films en documentaires die gemaakt zijn over het Lam Gods. Bij de 300 kleurafbeeldingen staan wetenschappelijke teksten en analyses uit die verschillende disciplines."

Honderd van de driehonderd foto's tonen details  van het Lam Gods. Danny Praet: "Daardoor kan je heel rustig zaken bekijken. En je kan die zaken bekijken en lezen die je het meeste interesseren. Je kan kijken naar de fantastische manier waarop Van Eyck bloemen, planten en dieren geschilderd heeft, de manier waarop hij stoffen weet weer te geven, hout, edelstenen enzovoort."

Lees verder onder de foto

“coffee table book”

Het boek over het Lam Gods kan je een "coffee table book" noemen: een boek dat je op een tafel legt in je salon, waar iedere passant in kan bladeren en een stukje in kan lezen. Maar je kan ook volledige verhalen lezen. Er is bijvoorbeeld het verhaal over het veelluik zelf. 

Danny Praet: "Het verhaal van het schilderij is een heel bewogen geschiedenis, verbonden met de geschiedenis van de Lage Landen, en dus ook met de geschiedenis van Gent. Het zou ook het meest gestolen kunstwerk zijn ter wereld. Tijdens de Franse revolutie is het naar Frankrijk verhuisd. Het kwam pas na de nederlaag van Napoleon in Waterloo in 1815 terug. Daarna zijn de panelen voor een appel en een ei verkocht, waardoor ze in Berlijn terechtgekomen zijn. Het Lam Gods staat ook vermeld in het verdrag van Versailles, van 1919: het is aan België teruggegeven in het kader van de herstelbetalingen na wereldoorlog één. En daarom wilden de nazi’s het terug tijdens wereldoorlog twee, waarna het in een Duits kasteel beland is.

In het boek vind je ook het verhaal dat het Lam Gods zelf vertelt: wat staat er op het doek en wat betekent het? Danny Praet: “De hele wereldgeschiedenis staat er op: Adam en Eva, Kaïn en Abel, de annunciatie of aankondiging door aartsengel Gabriël aan Maria van de geboorte van Christus als messias, het einde der tijden. Dus eigenlijk het volledige christelijke wereldbeeld en de geschiedenis in christelijke, religieuze zin is te zien.”

Lees verder onder de foto

Iedereen mee in het verhaal

Het is de bedoeling van de auteurs dat iedereen het boek moet kunnen lezen. Dat kan in de eerste plaats door de vele afbeeldingen, en door het feit dat alles in het Nederlands staat – wat tegenwoordig uitzonderlijk is als wetenschappers iets publiceren. “De teksten zijn wel op wetenschappelijk niveau geschreven, maar zouden voor de meeste mensen zeker leesbaar zijn,” zegt Danny Praet, “ook zonder voorkennis. Het vergt wel enige intellectuele inspanning, maar ik denk wel dat het de moeite loont om zo veel te leren over zo veel aspecten van het Lam Gods.”

Waarom het boek lezen?

Danny Praet: “Omdat het van ons is… De koers is van ons, maar ook het Lam Gods is van ons. En met ‘van ons’ bedoel ik, van heel Vlaanderen, de lage landen, en van de hele wereld. Iedereen benijdt Gent voor het bezit van zo’n fantastisch kunstwerk. En ik denk dat we dat moeten vieren, en dat iedereen zich daar bewust van kan worden, door dit boek te in te kijken en hopelijk ook te kopen.”

‘Het Lam Gods – Van Eyck. Kunst, geschiedenis, wetenschap en religie’ is te koop voor 59€