Annemie Neyts in De Rotonde: "Ik heb nooit gedacht dat ik iets niet kon doen omdat ik een vrouw ben"

'Plus est en vous', is de lijfspreuk van Annemie Neyts. "Voor mij betekent het enerzijds 'je bent tot meer in staat dan je denkt' en anderzijds 'je kan beter dan wat je tot nu toe gedaan hebt'. Ik vind dat een mooie lijfspreuk."

"Ik heb mijn hele leven naar meer gestreefd. Niet in de materiële zin - als je genoeg hebt, heb je genoeg - maar wel naar beter. Niet tevreden zijn met half werk, niet tevreden zijn met een oppervlakkige aanpak van een probleem."

"Je moet ambitieus zijn voor jezelf. Pas dan kan je ook van de mensen waarmee je samenwerkt vragen dat ze het beste van zichzelf geven. Terzelfdertijd vind ik ook niet dat je, stel dat je uitermate streng bent voor jezelf, even streng moet zijn voor alle anderen. Het is een kwestie van evenwicht." 

"Voor mijn ouders was het vanzelfsprekend dat ik naar de universiteit zou gaan. Ik heb trouwens ook nooit overwogen om niet naar de universiteit te gaan. Maar het feit dat mijn ouders overtuigd waren dat meisjes even veel kansen moesten krijgen als jongens, is in mijn leven én carrière heel bepalend geweest."

"Ik heb nooit gedacht dat ik iets niet kon doen omdat ik ben een vrouw ben. Ik ben me wel altijd zeer bewust van geweest en er altijd rekening mee gehouden dat vrouwen anders beoordeeld worden dan mannen. Vrouwen moeten echt, dubbel zo goed is wat overdreven, maar vrouwen moeten toch minstens anderhalve keer zo goed zijn als de doorsnee man."

Tolk of secretaresse

"Ik wist ook al snel dat een vrouw die zeer vastberaden voor de dag komt, vrij vlug als koppig bestempeld wordt, als iemand met een slecht karakter. Een scherp geformuleerde opinie uitgesproken door een vrouw, zal al snel arrogant overkomen. En diezelfde vrouw moet ook luid spreken om gehoord te worden en haar standpunten blijven herhalen. Je kan daar beter rekening mee houden en dat incalculeren dan daar botweg frontaal tegen in te gaan. Dat heeft totaal geen zin, zeker als je in de absolute minderheid bent." 

En dat discriminatie in de laatste decennia van de vorige eeuw nog welig tierde, dat heeft Annemie Neyts aan den lijve ondervonden. "Als ik als staatssecretaris, als regeringslid, op internationale missies ging, dachten ze, bijvoorbeeld in Tsjechië, dat ik de tolk was. Of in Argentinië dat ik de secretaresse was van het gezelschap." 
 

In 1985 kwam Annemie Neyts op de proppen met een opvallende verkiezingsaffiche waarin ze haar vrouwelijkheid uitspeelt met een foto waarop ze te zien is terwijl ze zich aan het schminken is. De affiche zorgde voor de nodige ophef, maar Annemie Neyts staat er nog altijd achter. 

Want: "Het ene sluit het andere niet uit. Je moet rekening houden met alle aspecten van een situatie. Wanneer je als vrouw in een overwegend mannelijk gezelschap optreedt, kan je beter rekening houden met de bestaande, ingebakken vooroordelen. Niet om je daar naar te schikken, maar om er als het ware rond te fietsen. Om toch door te breken zonder frontaal in de aanval te gaan, want dat helpt meestal niet. Maar nog eens, dat betekent niet dat je moet verbergen, omzwachtelen of omhullen, in de letterlijke zin van het woord, wie je bent. Je bent een vrouw en je hoeft de man niet uit te hangen."

Te frivool

"Nu is het wel zo dat toen de eerste drukproeven van de campagne werden onthuld, iedereen in mijn team, inclusief mijn echtgenoot, zei: 'Dat kan niet! Dat is veel te persoonlijk, veel te frivool, te intiem.' Ik was heel erg teleurgesteld door die reactie. Ik heb toen een tweede vergadering belegd en mijn team aangevuld met vrouwen. En die vonden het allemaal prachtig, net als mijn feministische vriendinnen van toen. Het is dus maar hoe je het bekijkt."