Boek en theaterstuk over Joodse familie Bloch uit Gent

Bakkerij Bloch is intussen al 10 jaar dicht maar blijft een instituut in Gent. De patisserie leeft voor in onder meer een receptenboek, ook in supermarkten liggen nog Bloh-koeken. De oorlogsgeschiedenis van de familie werd nog niet eerder naar buiten gebracht. Historica en schrijfster Tina De Gendt ging op onderzoek en brengt er nu een boek over uit. De Gentse poppenspeler Luk De Bruyker (bekend van 'Pierke Pierlala', nvdr.) bewerkt het verhaal tot een theatervoorstelling. 

Lokale beroemdheid

"Bloch is een 'local legend' in Gent", vertelt De Gendt. "Het is een bakkerij die 110 jaar heeft bestaan, in het midden van de Veldstraat. Heel de winkelstraat rook naar hun brood en gebak. Iedereen herinnert zich ook de prachtige etalage waar er torens koeken lagen. De familie komt oorspronkelijk uit de Elzas op het einde van de 19de eeuw. Ze is van Joodse afkomst maar in het begin speelde dat weinig rol. Dat is wel zo geworden na de Tweede Wereldoorlog en wat er toen gebeurd is. Dat is ook het verhaal waar wij op focussen", verklaart De Gendt. Zij ging op zoek naar informatie en getuigenissen. Ze kreeg onder meer hulp van oud-journalist Karel Van Keymeulen én Alain Bloch, de zoon van Jacques, de laatste bakker van de familie.

"Alain Bloch heeft alle brieven uit de Tweede Wereldoorlog verzameld en bijna dag op dag in kaart gebracht wat er gebeurd is. Zeker met grootmoeder Sophie, die een vreselijk verhaal meemaakte. Ze is op een gruwelijke manier naar Auschwitz gedeporteerd." Sophie was samen met haar dochter in Gent gebleven tijdens de Tweede Wereldoorlog en de bakkerij bleef ook open. Uiteindelijk werd ze toch opgepakt, ze overleefde de oorlog niet. 

Het idee om met het verhaal aan de slag te gaan komt eigenlijk van De Bruyker. "Ik was klant, de zaak kende ik. De achtergrond kende ik een beetje, zeker door een racistische daad die ik mij herinner. Op een nacht had iemand op de vitrine Jood gespoten. Mevrouw Bloch heeft daar dan in mooie letters 'en fier' bijgeschreven. Dat beeld is bij mij toch blijven hangen. Ik ben toch beginnen zoeken naar het verhaal erachter." Zo is de bal aan het rollen gegaan.  

Focus op het menselijke verhaal 

"Ik kijk vooral naar de oorlogsperiode, het moment waarop de familie plots moet vluchten bij het ochtendgloren. Ze begonnen aan een tocht die heel erg vergelijkbaar is met wat politieke vluchtelingen nu meemaken. Van de ene dag op de andere worden leden van een bourgeois familie mensen zonder papieren. Er is ook het verhaal van de jonge Jacques die vluchtte naar Amerika, hij is later teruggekeerd en heeft de bakkerij opnieuw opgestart na de oorlog. Het contrast met het verhaal van grootmoeder Sophie die op een vreselijke manier aan haar einde komt, is erg groot. Mijn voorstelling gaat over die menselijke drama's", vertelt De Bruyker. 

Symbolische première

Het poppentheaterstuk gaat niet toevallig op 11 november 2019 in première in de Gentse Minard-schouwburg. Het boek verschijnt midden oktober.