Cartoonist Lectrr over lastercampagne na abortuscartoons: “Een panic room heb ik nog niet maar wel een 10-beurtenkaart bij de politie”

Draaiboek voor cartoonisten in nood

De Instagrampost van Lectrr trekt de aandacht omdat het een keer geen cartoon is, maar een foto. Daarin houdt hij een boek vast met als titel ‘Praktische gids ter bescherming van de cartoonist’ met daarbij de tekst: “cartoonisten worden zo vaak bedreigd, aangevallen, vervolgd, … dat er een draaiboek bestaat voor cartoonisten in nood”.

10-beurtenkaart bij de politie

Dat hij dit post na een weekend van gevatte cartoons die massaal werden gerepost over de anti-abortuswet, is wellicht geen toeval. “Natuurlijk is dat geen toeval”, zegt Steven Degryse, alias Lectrr. “Ik heb de ochtend nog maar eens doorgebracht op het politiekantoor om aangifte te doen, van laster deze keer. In het verleden kreeg ik ook al doodsbedreigingen. Ik lijk stilaan een abonnement of 10-beurtenkaart bij de politie te hebben.”

Vrijheidsbeeld à la The Handmaid's Tale

Lectrr repostte een cartoon van een viertal jaar geleden waarbij hij het vrijheidsbeeld hult in het rood-witte uniform van The Handmaid’s Tale, de dystopische thrillerserie over een futuristische wereld waar een klasse vruchtbare vrouwen alleen nog maar goed is om kinderen te baren. Een andere post toont een doorkruiste abortuspillendoos met daarnaast een goedgekeurde zwangere vrouw met schietschijf als buik.

Mensen gaan te ver op sociale mediaplatformen

“Die cartoons raken gevoelige snaren en gaan wereldwijd viraal dus natuurlijk krijg ik daar ook veel reacties op, zowel positieve als negatieve. Maar eigen aan sociale mediaplatformen en de mogelijkheid tot anonimiteit is dat mensen zich soms echt niet meer kunnen gedragen en te ver gaan. Vandaar mijn post over dat zelfhulpboek, want in dat boek staat letterlijk: "Als er zaken gebeuren die wettelijk niet door de beugel kunnen, moet je aangifte doen."

Panic room voor cartoonisten

Wat staat daar dan nog in, in die praktische gids voor cartoonisten in nood? “Dat gaat van heel technische tot heel praktische info. Van hoe je kan inschatten of het om een bedreiging gaat tot hoe ermee om te gaan en trauma-verwerking. Er staat zelfs in hoe je je eigen land kan ontvluchten, naast lijsten van advocaten die je kan contacteren. Of ook hoe groot de kans is op een bomaanslag. Ik heb nog geen panic room in mijn huis, maar veel van mijn collega’s in andere landen hebben dat wel. Ik neem voorlopig enkel mijn toevlucht tot de koekjeskast.”

België is een paradijs voor cartoonisten

Lectrr is vrijwilliger voor ‘cartooning for peace’, een mensenrechtenorganisatie die zich inzet voor cartoonisten in nood. “Onlangs had ik nog een Maleisische collega hier te gast die bij aankomst in eigen land twee jaar de cel in moet.” Lectrr vindt het hallucinant dat voor het werk dat hij doet, anderen de gevangenis in moeten. In vergelijking met veel andere landen, is België een paradijs voor cartoonisten. “Hier staan de politie en de overheid tenminste aan onze kant."

Maar dus dan toch blijven laster en bedreigingen hem nog regelmatig overkomen. "En dan ben ik daar even niet goed van. Met mijn post wilde ik nog maar eens de aandacht trekken dat wij – meestal – kunnen genieten van cartoons en humor maar dat veel van mijn collega’s een dagelijkse strijd moeten leveren om die te kunnen maken en publiceren.”