De blikopener: een Amerikaanse uitvinding met een lange geschiedenis

Amerikaanse uitvinding met een lange geschiedenis

De uitvinding van de blikopener is een mooi voorbeeld van oorzaak en gevolg. Het ding zou nooit bestaan als het conservenblik niet was uitgevonden. 

De eerste conservenblikken werden al uitgevonden in 1810. Maar die waren uit zo'n zwaar metaal gemaakt waardoor ze moeilijk te openen waren. Scheepslui of militairen moeten de blikken letterlijk met een hamer en bijtel te lijf gaan om ze te openen. Het is pas op het moment dat de blikken van dunner metaal gemaakt werden dat de blikopener z'n intrede maakte. We zijn dan zo'n 50 jaar later, omstreeks het jaar 1860. 

Het was de Amerikaanse uitvinder Ezra J. Warnez uit de staat Connecticut die de eerste blikopener heeft uitgevonden. En slim als hij was heeft hij meteen een patent genomen op het ontwerp. Zijn blikopener heeft het duizenden Amerikanen tijdens de burgeroorlog gemakkelijk gemaakt om hun blik te openen. 

Het ontwerp van Warner leek nog niet op de blikopener die we vandaag kennen. Je kan zijn blikopener nog het best vergelijken met het model dat vandaag nog op een Zwitsers zakmes zit. De blikopener had een bajonet die in het blik werd gedrukt en een metalen aanslag zorgde ervoor dat de bajonet niet te ver in het blik doordrong. Het andere onderdeel was een scherp stuk ijzer dat in het blik gedrukt werd en dat de kant rondom het blik doorzaagde. 

Veiligheid boven alles 

De blikopener van Warner was al bij al nog heel primitief. Het model was niet geschikt voor huishoudelijk gebruik. Blikken werden vaak al in de winkel geopend door de kruidenier zelf omdat vrouwen het niet aandurfden om de conserven zelf te openen.

De eerste gebruiksvriendelijke blikopener werd uiteindelijk pas in 1870 uitgevonden. Dat gebeurde door William Lyman. Toeval of niet, de man woonde net als Warnez ook in Connecticut. 

Lyman heeft van de blikopener het gemakkelijke gebruiksvoorwerp gemaakt dat we vandaag nog altijd kennen. Hij heeft namelijk het snijwiel uitgevonden, wat de blikopener van een mes-met-hefboom omtoverde tot de blikopener ‘met twee beentjes’ zoals wij die kennen.

In 1931 werd de automatische blikopener uitgevonden. Ook deze is voorzien van het klassieke snijwiel dat Lyman uitvond. 

Zijwaartse blikopener 

Het zal je misschien verbazen maar de zijwaartse blikopener is een heel recente uitvinding. Pas in 1988 kwam die op de markt. Het blik wordt dan niet van bovenaf aangesneden maar langs de zijkant. Je legt de blikopener op de rand van het blik en het snijmes werkt zich langs de zijkant een weg door het blik.

Het nut van de blikopener verdwijnt langzaam maar zeker. Tegenwoordig kiest bijna elke producent ervoor om een lipje te monteren aan het blik zodat je het blik makkelijk kan openen door daaraan te trekken. Maar eerlijk is eerlijk: als je dat lipje kapot trekt, ben je blij dat je een blikopener in huis hebt.