Diependaele over nieuwe erfbelasting: "Wie duolegaat heeft, gaat best opnieuw naar notaris"

Vrienden erven voordeliger

De Vlaamse regering heeft er bij haar start voor gekozen de erfbelasting verder te hervormen. Nu is het zover. Op voorstel van Vlaams minister van Financiën en Begroting Matthias Diependaele keurde het Vlaams Parlement een hervorming van de erf- en schenkbelasting goed. Er komt een zogenoemde vriendenerfenis en het systeem van duolegaten verandert grondig. 

Eerst en vooral is er goed nieuws voor mensen die een erfenis willen nalaten aan een goede vriend. "Met de vriendenerfenis maken we het fiscaal interessanter om een nalatenschap te geven aan  beste vrienden. Dit doen we door het tarief voor de eerste 15.000 euro van 25 procent naar 3 procent terug te brengen. We maken het dus gelijk met het percentage dat erfgenamen in eerste graad moeten betalen. Het maximum nettovoordeel in het nieuwe systeem bedraagt dus 3.300 euro."

Dat maakt dat erven van vrienden voordeliger wordt dan van broers en zussen (de tweede graad). Tenzij je van een broer of zus ook een 'vriend' kan maken in die nieuwe regeling? Diependaele: "Ja dat kan, voor die eerste 15.000 euro zal je ook een voordeel kunnen geven aan familielid uit bijvoorbeeld de tweede graad zoals een broer of zus. Je kan dus voor dat deel je broer of zus aanduiden als 'vriend'. Zo betalen zij op dat deel ook het laagste tarief."

Goede doelen en duolegaten

Daarnaast hervormt de regering ook het systeem van de duolegaten. Het moet aantrekkelijker worden om geld na te laten aan een goed doel. Vandaag geldt voor een schenking aan het goede doel een belastingtarief van 5,5 procent.  Bij een erfenis is het tarief 8,5 procent. Voor beide gevallen wordt het tarief vanaf 1 juli  dus naar 0% gebracht.

Diependaele: "Voor ons moet het goede doel weer het hoofdmotief worden en dat is waarom duolegaten in z'n huidige vorm op de schop gaan. Mensen begonnen duolegaten te zien als een fiscaal achterpoortje. Het duolegaat werd te vaak gebruikt om belastingen te omzeilen. De gift aan het goede doel diende vaak louter om de erfbelasting voor de verre familie of een goede vriend maximaal te beperken. Dat druist in tegen de geest van het systeem."

Ook voor de goede doelen is dit systeem beter aangezien zij de belastingen moesten betalen op het bedrag van de gift. De goede doelen zijn dan ook blij met de beslissing. Marc Michils, algemeen directeur van Kom op tegen Kanker, reageert tevreden. "We zijn verheugd dat de regering er op deze manier voor zorgt dat goede doelen financieel niet de dupe worden." Ook Philippe Vandekerckhove, gedelegeerd bestuurder van Rode Kruis-Vlaanderen, is blij. "Legaten zijn een belangrijk onderdeel van onze fondsenwerving. Sinds de bekendmaking over de hervorming, pleitten we voor dit nultarief. We zijn nu verheugd dat de Vlaamse regering hieraan gevolg geeft." 

Wat met duolegaten die al vastliggen in een testament?

Vervallen door deze beslissing alle bestaande duolegaten? "Het duolegaat op zich blijft bestaan, maar het fiscaal regime dat erop wordt toegepast wijzigt. Daarom zal het goede doel waarschijnlijk weigeren het duolegaat aan te nemen, omdat de erfbelasting die zij moeten betalen flink zal oplopen. Als het goede doel het duolegaat weigert zullen de normale en hoge tarieven gelden voor de erfgenamen, van 25 tot zelfs 55 procent. Het is dus verstandig langs te lopen bij de notaris op jouw testament aan te passen. Weet dat dit wel notariskosten met zich zal meebrengen."

Wat met mensen die een duolegaat hebben afgesloten, maar ondertussen wilsonbekwaam zijn? Die kunnen hun erfenis niet meer laten aanpassen. De minister beaamt dat. "Hier houden we vast aan de regeling die bestond en de erfgenamen die werden opgenomen in het duolegaat zullen ook erfgenaam blijven. Alleen zullen zij niet meer genieten van het voordelige fiscale tarief dat op dit moment bestaat."

Lut en Ronald uit Hasselt hebben 3 pleegkinderen en hadden ook voor een duolegaat gekozen. "Pleegkinderen erven namelijk niet in eerste lijn", zegt Lut. Matthias Diependaele: "Voor pleegkinderen hebben we de laatste jaren al enkele aanpassingen gedaan. Pleegkinderen kunnen onder bepaalde voorwaarden wel erven zoals eigen kinderen. Eén van de voorwaarden is bijvoorbeeld een bepaalde periode inwonen bij de ouders. Hierover informeer je je best bij de notaris of Pleegzorg Vlaanderen."