Dokter Servaas Bingé over periodiek vasten: "Het moet niet elke dag, ik lust op zondagmorgen ook al eens graag een pistolet"

Het basisidee van periodiek vasten is dat je een deel van de dag eet en tijdens het andere deel dat niet doet. Daardoor geef je je lichaam de kans om energie te halen uit je vetreserves in plaats vanuit je suikervoorraad. Daardoor kan je ook gewicht verliezen. Je mag uiteraard wél nog drinken wanneer je niet eet. Dat kan water, koffie of thee zijn.

"Het meest gebruikte schema is dat je 16 uur vast en dat je gedurende acht uur wel mag eten", zegt dokter Bingé.
"Je eet dan niets tussen bijvoorbeeld acht uur 's avonds en 12 uur de dag erna. Je ontbijt sla je dus over. Dit schema is het makkelijkste in te passen in je sociale leven omdat je dan wel nog op restaurant kan gaan met vrienden bijvoorbeeld. Als dat terug kan tenminste." Je moet ook niet meteen beginnen met een vastenperiode van 16 uur als dat te moeilijk is. Een langzame opbouw met 12 uur per dag vasten kan ook.
 
Dat wil wel niet zeggen dat wanneer je wel mag eten, je ook alles mag eten. "Als je vijf pizza's eet in de periode dat je niet vast, dan doe je het effect van het vasten uiteraard teniet. Een evenwichtige maaltijd van vooral plantaardige producten en met zoveel mogelijk kleur is ideaal." Je moet ook niet alle dagen vasten benadrukt de dokter: "Elke dag dat je vast heeft positieve effecten op je lichaam. Veel mensen die aan intermittent fasting doen, eten in het weekend bijvoorbeeld wel volgens het gewone patroon. Ik lust op zondagmorgen ook al eens graag een pistolet."

Vasten zit in onze lichaamsbouw

Het idee dat we stevig moeten ontbijten om 7 uur 's morgens, goed moeten lunchen op de middag en een karig avondmaal moeten eten, is volgens Bingé een mythe die de voedingsindustrie ons heeft aangeleerd. "Het Engelse woord 'breakfast' zegt eigenlijk waar het voor bedoeld is: 'to break the fast', het vasten breken. Maar niemand heeft gezegd dat dat 's morgens moet."

Vasten is eigenlijk zo oud als de mens zelf zegt de dokter. "Toen onze voorouders zelf op jacht moesten duizenden jaren geleden om eten te vinden, dan hadden ze vaak niets gegeten. Daardoor waren ze extra geconcentreerd en hadden ze veel energie. Het idee dat je zonder eten zou stilvallen, klopt dus niet." Ons lichaam heeft er baat bij dat je gedurende bepaalde periodes niet eet. Ons lichaam is daarop gebouwd. "Als je permanent eet dan geef je je lichaam nooit rust. Door te vasten geef je je lever, darmen en maag tijd om even niets te doen. Voor je hormonaal systeem heeft het ook positieve gevolgen."

Afkicken

De eerste dagen dat je begint met vasten kunnen wel een uitdaging zijn. Je lichaam is namelijk verslaafd geraakt aan de permanente toevoer van suikers, zegt Bingé. "De permanente inname van eten zorgt voor insulinepieken. Dat geeft meteen energie. Onze hersenen zijn daar ook aan gewoon geraakt. Suiker activeert dezelfde gebieden in onze hersenen die belonen. Studies hebben aangetoond dat het verslavend effect van suikers even groot is als dat van cocaïne." Je moet echt even afkicken wanneer je vast. Op enkele dagen is je insulinesysteem in balans. Maar mentaal kan het wel iets langer duren voor je aan het vasten gewend geraakt.

Ook mensen met gezondheidsproblemen kunnen vasten. Zelfs patiënten met diabetes type 2, waarbij het belangrijk is dat de insulinebalans in evenwicht is, hebben er baat bij volgens Bingé. "Ik heb een veertiger bij mij in de praktijk zelfs zo goed als genezen van zijn diabetes type 2 door zijn eetgewoontes aan te passen en door te vasten. Vaak wordt de insuline op peil gehouden met pilletjes, maar dat kan dus ook door je levensstijl aan te passen. Dat doe je wel altijd onder begeleiding van je arts."

Als je 's ochtends gaat sporten dan klinkt vasten ook niet zo ideaal, maar het tegendeel is waar: "Alle sporten die je doet om gezond te blijven, kan je op een nuchtere maag doen. Het is zelfs beter. Dit geldt wel niet als je heel intensief traint."