
radio2 wijs
Heel wat operaties zijn niet nodig: “Een tweede opinie heeft mijn leven gered”
wo 10 jan. - 8:34

Recht op tweede opinie
Professor Annemans: “Elke patiënt heeft recht op een tweede opinie. Maar mensen doen daar nog te weinig een beroep op, ondanks het feit dat ze misschien wel twijfels hebben.”
Zo liet Karen zich een aantal jaren geleden opereren aan haar voet. Daar heeft ze nu veel spijt van.
“Ik had een afspraak bij de specialist en een kwartier later stond ik al terug buiten met een datum voor een operatie. Maar wát ze precies gingen doen? Dat wist ik niet. Achteraf bekeken had ik me beter moeten informeren. Die operatie heeft niet geholpen, integendeel. Ik heb nog elke dag pijn. En nog erger: volgens mijn kinesist was de operatie niet eens nodig geweest.”
“Artsen komen soms in de verleiding om dingen aan te bevelen die niet nodig zijn”, vertelt professor Annemans. “Dat heeft met geld te maken. Artsen worden betaald per prestatie. En daarom doen sommige artsen meer prestaties dan nodig. Een kwart van de knieprotheses zou bijvoorbeeld niet nodig zijn.”
“Een rugoperatie is ook heel delicaat. Daar zien we dat vier op de tien patiënten een tweede opinie vraagt. In de helft van de gevallen wordt daarbij beslist om géén operatie uit te voeren. Dat is de moeite. Wat je trouwens ook in het achterhoofd moet houden, is dat de extra kosten die je betaalt voor een tweede consultatie sowieso worden terugverdiend door het vermijden van de operatie die oorspronkelijk gepland was.”
Artsen worden betaald per prestatie. Daarom gebeuren soms meer operaties dan nodig.
Zijn artsen dan meer begaan met hun portemonnee dan met onze gezondheid? Niet per se, zegt professor Annemans. “Het grootste deel van de artsen is arts geworden omdat ze mensen willen helpen. Maar er is een minderheid die graag veel geld wil verdienen. We kunnen er jammer genoeg niet echt een cijfer op plakken.”
Twee keer nadenken
Luisteraar Tessa ging ook voor een tweede opinie. Maar dat werd haar niet meteen in dank afgenomen.
Tessa: “Ik had last van hevige aangezichtspijn. Bleek dat er een zenuw en een ader achter mijn oor constant tegen elkaar botsten. Dat zorgde voor ‘bliksemschichten’ in mijn gezicht. Ik werd bijna tot wanhoop gedreven van de pijn. Ik had geen vertrouwen in mijn behandelende arts. Toen zei dat ik een tweede opinie wilde, zei hij: ‘Doe vooral wat je niet laten kan.’ Die tweede arts zag gelukkig wel het probleem. Ik werd meteen geopereerd. Een geluk, want ik dacht echt na over euthanasie. De pijn was ondraaglijk. Die tweede opinie heeft dus echt mijn leven gered!”
“In een ideale wereld is er empathie”, zegt Lieven Annemans. “Eén op vier kankerpatiënten gaat voor een tweede opinie. En vaak is dat ook met instemming van de behandelende arts. Daar is vrij veel begrip voor.”
Een tweede opinie heeft mijn leven gered!
Hoe moet je het aanpakken?
“Wees vooral niet beoordelend naar je arts toe, maar som de feiten op. Zeg bijvoorbeeld: ‘We zijn al een paar weken verder en mijn probleem houdt nog steeds aan’ of ‘Ik heb gelezen dat er alternatieven bestaan, ik zou dat graag eens proberen.’ Of zeg dat je er even over wil nadenken. Maar probeer niet te laten uitschijnen dat je niet tevreden bent.”