Hoe werkt zo'n speurhond? "Het duurt maanden voor je een hond getraind krijgt"

Siska was geïntrigeerd door wat die honden zoal kunnen. En dus ging ze haar licht opsteken bij Marc Opdebeeck van de organisatie Vlaamse Reddingshonden.

Eerst en vooral een misverstand uit de wereld helpen: niet alle speurhonden zijn politie- of brandweerhonden. "Onze honden zitten niet in kennels, maar wonen gewoon bij ons, bij het gezin thuis. Ikzelf ben toevallig brandweerman, maar in onze vereniging zitten ook burgerlijk ingenieurs, dakwerkers, ... Een beetje van alles, maar wel allemaal mensen met een passie voor honden." 

Al spelend leren

"Een speurhond wordt opgeleid van zodra hij 3 maanden oud is. Dat is de ideale leeftijd. Het komt erop neer dat we de hond gek maken van een speeltje. Je gaat op 1 à 2 meter van de hond op de grond liggen en begint met de hond te spelen. Je daagt hem als het ware uit. Daarna loop je 5, 6, 7 of 8 meter ver, je gaat op de grond zitten zodat de hond je ziet, de hond komt af, je speelt ermee en beloont hem, geeft hem een aai, een snoepje. Zo bouw je dat op. Steeds verder, tot 15, 20 meter." 
 

"Op den duur ga je achter een hoek zitten, zodat de hond je niet meer ziet. De hond vertrekt terug, zoekt zijn 'slachtoffer', hij 'pakt' een geur en komt naar het slachtoffer. Je beloont hem, rolt ermee over de grond. De volgende stap is dat de hond je niet meer ziet weglopen. Dan roep je hem en nu moet hij echt zijn neus gaan gebruiken. Het duurt weken, maanden zelfs eer je zo ver bent. Dat kan niet in 2 of 3 weken."

Een team

"Van bij het begin van de opleiding kan je al merken of een hond geschikt is als speurhond. Sommige honden hebben het gewoon niet. Het gebeurt ook dat de hond heel goed is, maar dat de begeleider niet 'deugt'. Het is eigenlijk een samenwerking. Hond en begeleider vormen een team." 

"De begeleider moet zijn hond goed kunnen 'lezen'. Aan de houding kun je zien of de hond geuren oppikt of niet. Als de hond een geur oppikt, blaft hij. Sommige honden blaffen niet. Dan hangen we een bringselhalsband aan zijn nek en als hij iets gevonden heeft, brengt hij dit naar zijn baas. Daarmee geeft hij aan dat hij iets heeft gevonden." 

Speurhonden zijn over het algemeen grotere honden. Kleine hondjes kunnen misschien makkelijker in kleine hoekjes kruipen, maar er zijn ook nadelen aan verbonden. "Het is waar dat een kleinere hond in een spleet zou kunnen kruipen, maar voor hetzelfde geld zit hij vast. En dan zit je met twee problemen. Bovendien, als je over een hoop puin moet klauteren, is dat niet zo evident voor een kleiner hondje."

Inschatten

"Als je opgeroepen wordt en je komt ter plaatse, bekijk je eerst de situatie. Als de puinhoop heel groot is, dan loop je er eerst eens rond, samen met de hond. Die probeert al geuren op te nemen. Is dat niet gelukt, dan gaan we over de puinberg stappen. We houden ook altijd rekening met de windrichting. Die bepaalt ook mee of de hond makkelijk een geur kan oppikken. Je moet uiteraard ook de risico's inschatten. Hoe gevaarlijk is het, enz." 

In een puinhoop zoals in Wilrijk liggen natuurlijk ook zaken zoals kleren of eten. Brengt dat de honden niet in verwarring? "Speurhonden zijn zo getraind dat ze de geur van bijvoorbeeld kleding en eten negeren. Kleren, bijvoorbeeld, geven inderdaad ook een geur af, die is sowieso een pak minder intens dan de geur die een mens afgeeft." 

Levend of dood

"Sommige honden zijn getraind om zowel levende als dode geuren op te sporen. De honden die in Wilrijk gewerkt hebben, zijn enkel getraind om levende geuren te zoeken. Dat verklaart waarom het dodelijke slachtoffer later is gevonden. De dame was waarschijnlijk al overleden toen de honden ter plaatse kwamen."