"Iedereen moet zoveel mogelijk thuisblijven": dit zijn de maatregelen die nu van kracht zijn

De basisregels

De belangrijkste basisregel in ons land is simpel: blijf zoveel mogelijk thuis en vermijd zoveel mogelijk contacten. Kom alleen buiten voor essentiële zaken zoals boodschappen doen en om te wandelen, te fietsen of te lopen met je gezin of met een vriend of vriendin. Bij voorkeur is dat altijd dezelfde vriend of vriendin.

Het principe is simpel: blijf zoveel mogelijk binnen en houd enkel contact met mensen in je eigen bubbel. Dat is die van je gezin. 

Uiteraard blijven de ook de basishygiënemaatregelen van kracht. Houd minstens anderhalve meter afstand, geef geen handen, was je handen geregeld grondig met water en zeep en hoest in je elleboog. 

Kan je een boete krijgen als je de regels niet volgt? Ja!

Verplaatsingen

• Verplaatsingen naar het werk zijn toegelaten
• Ook deze essentiële verplaatsingen zijn toegelaten: naar de voedingswinkels, de dokter, het postkantoor, de bank, de apotheker, om te tanken of om mensen in nood te helpen
• Lichaamsbeweging in de buitenlucht is eveneens toegestaan. De regering raadt het zelfs aan. Je mag dit doen met gezinsleden die onder hetzelfde dak wonen of met een vriend. Het is wel belangrijk om een redelijke afstand te behouden.
• Samenscholingen zijn niet toegestaan.

Winkels

• Niet-essentiële winkels en handelszaken zijn gesloten 
• Voedingswinkels blijven gewoon open. Hamsteren is dus niet nodig. Bij supermarkten wordt de toegang wel beperkt tot 1 persoon per 10 vierkante meter, een klant mag ook maximaal 30 minuten in de winkel blijven.
• Apotheken, dierenvoedingswinkels en krantenwinkels blijven wel ook open. 
• Nachtwinkels mogen tot 22 uur openblijven
• Wat kappers betreft wordt per kapsalon 1 klant tegelijk toegelaten
• Markten worden verboden, alleen voedingskramen mogen blijven staan als ze echt onmisbaar zijn.

Horeca

• Alle cafés en restaurants blijven gesloten.
• Cafés moeten hun terrasmeubilair verplicht binnenzetten.
• Maaltijden afhalen kan nog altijd.

Werken

• Naar het werk gaan mag dus wel nog, maar telewerken moet de norm worden"voor elke functie die dat toelaat". Bedrijven waar telewerken niet mogelijk is, moeten de regels van "social distancing" respecteren.
• Bedrijven die die regels niet kunnen garanderen, moeten sluiten. Als bedrijven de regels aan hun laars lappen, riskeren ze zware boetes of zelfs een sluiting. 
• Enkel voor bepaalde cruciale sectoren - denk aan de medische - en essentiële diensten zal er een uitzondering gemaakt worden. Maar ook hier moeten de regels van "social distancing" in acht genomen worden.
• Vicepremier Alexander De Croo (Open VLD) zei gisteren dat er nog een lijst wordt opgemaakt met essentiële beroepen. 

Sociaal contact

Mag ik mijn lief nog zien als ik een LAT-relatie heb? 

Die vraag komt veel binnen. Het antwoord is een beetje dubbel. 

In principe vermijd je zoveel mogelijk contact met andere mensen. Aangezien je partner niet in je huis woont, zit die in een andere bubbel en dan is het niet aan te raden om fysiek contact te hebben. Je kan immers ook bellen of skypen. 

Maar Koen Wauters, de wetenschapsjournalist van vrt nws, pleit voor gezond verstand. "Spreek af met je partner dat je contacten met andere mensen zoveel mogelijk vermijd. Spreek met elkaar af maar plan geen afspraken met andere vrienden of vriendinnen. En probeer misschien iets vaker te bellen dan af te spreken." 

Mag ik gaan wandelen?

Dat mag, het wordt zelfs aangeraden om af en toe een frisse neus te halen. Al doe je dat best binnen gezinsverband. Er mag ook nog één andere persoon, van vuiten het gezin, meewandelen. Het is niet de bedoeling dat je je met de wagen verplaatst om ergens te gaan wandelen. Je blijft het best in de buurt van je woonplaats.

Mag ik nog afspreken met familie of vrienden?

Afspreken met vrienden mag niet meer. Je mag je familieleden wel nog bezoeken als het is om hulp te bieden. Al is het aangeraden om voorzichtig te zijn, zeker wanneer je langsgaat bij oudere familieleden. Bewaar voldoende afstand!

Mag ik mijn bejaarde moeder of vader in huis nemen?

Je mag je moeder of vader tijdelijk in huis nemen om te verzorgen en te helpen als je geen kinderen hebt. Het wordt streng afgeraden om verschillende generaties met elkaar in contact te brengen. 

Mag ik me nog met de auto of het openbaar vervoer verplaatsen?

Je mag je nog met de auto of het openbaar vervoer verplaatsen als dat noodzakelijk is. Je mag dus naar de voedingswinkels, de dokter, het postkantoor, de bank, de apotheker, gaan tanken of mensen helpen. 

Naar het werken rijden mag ook als  dat noodzakelijk is. Tijdens die verplaatsing moet je een afstand bewaren van 1,5 meter. Mensen die zich in een camionette verplaatsen houden dus ook afstand. 

Mag ik nog trouwen?

Je mag nog steeds trouwen voor de wet, maar wel in intieme kring. Het gezin en één extra vriend(in) mogen aanwezig zijn. Achteraf samen een glaasje drinken is ook toegelaten. Grote festiviteiten zijn verboden.

Kerkelijke huwelijken gaan in geen geval nog door.  

Wat met begrafenissen? Mag ik nog naar de begraafplaats?

Begrafenissen in intieme kring, dus met naaste familie gaan door. 

Begraafplaatsen blijven open. Een overledenen groeten mag dus nog steeds. Ga hier ook alleen of in gezinsverband en respecteer de afstand.

Wat met zwangerschappen?

Zwangere vrouwen worden opgevolgd. De belangrijkste echografieën op 12, 20 en 32 weken mogen plaatsvinden. Pretecho's en 3D-echo's niet. 

Je mag nog steeds bevallen in het ziekenhuis, maar je ziekenhuisverblijf is zo kort mogelijk. Je gaat best na één dag naar huis. Je partner mag aanwezig zijn bij de bevalling en krijgt daarna de keuze om permanent op de kamer aanwezig te blijven of naar huis te gaan en niet meer op bezoek te komen.

Familiebezoek is niet toegestaan. 

Mag ik nog iemand bezoeken in het ziekenhuis?

Heel beperkt bezoek in het ziekenhuis is mogelijk. Enkel bezoek van stagiairs, ouders van gehospitaliseerde kinderen, en naaste familie van patiënten in kritieke toestand zijn toegestaan.

Mag ik nog iemand bezoeken in de gevangenis?

Iemand bezoeken in de gevangenis is verboden tot en met 5 april. 

Mensen die om professionele redenen in de gevangenis moeten zijn, zoals politieagenten, advocaten en hulpverleners worden natuurlijk wel nog toegelaten tot de gevangenis.

Mogen Nederlands de Belgische grens nog oversteken? 

De Europese Unie sluit zijn Europese buitengrenzen voor wie geen EU-burger is, maar de binnengrenzen tussen België en Nederland zijn momenteel nog open. Nederlanders mogen dus nog altijd de Belgische grens oversteken, al kregen zij op 17 maart wel het advies om enkel naar het buitenland te reizen als dat strikt noodzakelijk is. Bovendien zijn ook voor hen enkel noodzakelijke verplaatsingen (zoals woon-werkverkeer) in ons land toegelaten. Ze mogen geen toeristische of recreatieve uitstappen in België maken.

Kinderen

Wat met co-ouderschap? 

Heel wat kinderen wisselen elke week van huis. Ze gaan van mama naar papa of omgekeerd. Dat mag ook nu de maatregelen strenger zijn geworden. Maar gebruik je gezond verstand. Het is geen goed idee om kinderen te laten wisselen van ouder als ze ziek zijn of als één van de ouders ziek wordt. 

Stel bijvoorbeeld dat de kinderen bij papa zijn. Die wordt ziek. Dan is het geen goed idee om de kinderen naar mama te brengen. De kans bestaat immers dat zij mama besmetten. 

Mag ik een babysit inschakelen om op mijn kinderen te passen? 

Het principe van de bubbel is simpel. Je blijft zoveel mogelijk binnen je eigen gezin. Maar je mag één persoon extra toelaten in je bubbel. Als die ene persoon de babysit is, dan mag je de babysit inschakelen om op je kinderen te passen. Maar houd zoveel mogelijk rekening met de hygiënemaatregelen. 

En bel niet elke dag een andere babysit. 

Blijven de crèches geopend? Bieden de scholen nog opvang?

De crèches blijven geopend.

De lessen zijn opgeschort, maar er is opvang voorzien voor kinderen van ouders die in de medische en de gezondheidssector werken of die instaan voor de openbare veiligheid.  Kinderen die alleen maar door ouderen kunnen worden opgevangen, kunnen ook in de scholen terecht. 

Mag ik mijn kinderen knuffelen?

Dat mag zeker, aangezien jullie deel uitmaken van hetzelfde gezin. Je laat je kinderen best niet knuffelen met iemand die behoort tot de risicogroep.

Mogen mijn kinderen nog buitenspelen met andere kinderen?

Dat mag niet meer. Als je kinderen op straat gesignaleerd worden met andere kinderen kunnen er GAS-boetes uitgeschreven worden. Je kinderen mogen wel nog spelen in de tuin, maar niet meer met andere kinderen.

Diensten

Wordt de post nog bedeeld?

De post wordt nog bedeeld en je mag ook nog naar het postkantoor.

Blijven online winkels de pakketjes leveren?

Online winkels blijven open en mogen nog goederen leveren. 

Wel wordt er rekening gehouden met de basisvoorwaarden. De bezorger houdt voldoende afstand en garandeert de hygiëne.

Welke regels gelden in de supermarkt?

De supermarkten blijven geopend. Er mag nog één klant binnen per 10 vierkante meter voor maximaal 30 minuten. 

Er wordt aangeraden om alleen te gaan winkelen om het aantal mensen samen in de winkel te beperken. Laat dus één iemand van het gezind boodschappen doen en laat kinderen zoveel mogelijk thuis. Als je geen opvang hebt voor je kinderen, mag je ze wel meenemen. Zorg wel voor minstens 1,5 meter afstand van andere klanten. 

Wat met klusjes? Mag ik nog een loodgieter of verwarmingsinstallateur bellen? 

Ja, dat mag. Het is niet de bedoeling dat je gedurende de hele coronacrisis zonder verwarming zit of dat het toilet verstopt blijft. Maak wel een onderscheid tussen noodzakelijke klusjes en klusjes die later ook nog kunnen. 

Je mag een vakman inschakelen om je probleem op te lossen. Maar gebruik ook hier je gezond verstand. Je moet verplicht afstand houden als die herstelling komt doen. Laat die man of vrouw dus gewoon binnen maar laat die voor de rest met rust. Als je kan betalen met de kaart of via een overschrijving, is dat uiteraard aan te raden. 

Mag ik mijn bouwwerf nog bezoeken?

Heel wat luisteraars willen de komende weken werken aan hun verbouwing of willen een geplande verhuis laten doorgaan. 

Wat die werken betreft, moet je ook rekening houden met de regels rond "social distancing". Als je alleen met je lief op de werf werkt, dan kan dat perfect. Als je alleen met je gezin verhuist, zonder hulp van anderen, is ook geen probleem. 

Als je mensen inschakelt om werken uit te voeren, dan wordt het wél een probleem. Bouwvakkers kunnen in principe op de werf komen werken. Maar enkel en alleen als ze de regels rond "social distancing" kunnen respecteren. Ze moeten ten allen tijde anderhalve meter afstand houden. Dat kan niet altijd waardoor sommige werven toch stilgelegd worden. Een luisteraar getuigt bijvoorbeeld dat hij niet meer mag gaan werken omdat hij met andere bouwvakkers in dezelfde camionette naar de werf rijdt. En dat mag niet meer. 

Mag ik naar het wassalon? 

Wassalons, droogkuis en wasserijen worden als noodzakelijk en essentieel beschouwd, waardoor ze geopend blijven. Al houd je hier ook best voldoende afstand van andere klanten.

Wat met de autokeuring en mijn keuringsbewijs? 

De autokeuringscentra zijn dicht. Er zullen geen keuringen uitgevoerd worden in de keuringscentra, noch op verplaatsing. De duurtijd van deze maatregel is momenteel niet gekend. De verdere concrete overgangsmaatregelen worden nog besproken. Het is dus nog niet duidelijk wat je moet doen met een keuringsbewijs dat de komende dagen vervalt. 

Maar uiteraard: als je keuringsbewijs maximaal 2 maanden vervallen is, zal je geen boete krijgen. 

Wat met rijexamens en rijlessen?

Alle rijexamens en rijlessen die georganiseerd worden door examencentra worden uitgesteld. Rijlessen binnen het gezin stel je voorlopig beter uit, het behoort namelijk ook tot de niet-essentiële verplaatsingen.

Blijven autogarages geopend?

Ook hier maak je het onderscheid tussen dringende of noodzakelijke herstellingen en wat later kan. Een auto kan hersteld worden als dat dringend is. Een showroom in een garage bezoeken mag dus niet. 

Rijden er nog taxi's? 

Er rijden nog taxi's, maar die mogen slechts één klant in de wagen meenemen. 

Mag mijn poetshulp nog langskomen? 

Poetshulpen mogen nog langskomen als dat noodzakelijk is voor de hygiëne. Al moet er wel voldoende afstand bewaard worden.

De dienstenchequesector is momenteel niet gesloten. Sommige individuele dienstenchequebedrijven zoals Partena Hulp zijn wel gesloten. 

Kan ik nog terecht bij de opticien?

De opticiens moeten de deuren sluiten en mogen enkel bij dringende gevallen openen op afspraak. Online kunnen producten voor bijvoorbeeld lensgebruikers wel nog aangekocht worden. 

Hoe zit het met de huisvuilophaling?

De huisvuilophaling gaat gewoon door. De containerparken blijven wel gesloten.

Kan ik nog eten afhalen of thuis laten leveren?

McDonalds, Quick en Burger King sluiten de deuren. Ook afhaling, drive-in en thuisbezorging zijn niet meer mogelijk.

Je kan wel nog terecht bij snackbars, broodjeszaken en frituren, maar daar gelden wel extra maatregelen. Zo mogen er geen lange wachtrijen ontstaan en moet iedereen zo veel mogelijk buiten aanschuiven.

Verder bieden heel wat restaurants de optie aan om er eten af te halen.

Bezorgdiensten als Deliveroo, Take Away, Uber Eats en dergelijke zijn ook nog aan het werk. Al worden de bestellingen contactloos overhandigd. 

Kan ik nog terecht bij een notaris?

Alle niet-dringende afspraken gaan niet meer door. Je notaris zal je contacteren en de afspraak verschuiven naar een later moment.

Als het gaat om een dringende akte, bijvoorbeeld een nakend overlijden of een zaak waar opgelegde termijnen van de fiscus zouden worden overschreden, dan kan de ondertekening wel doorgaan. Notarissen zullen hiervoor zo veel mogelijk gebruik maken van hun videoconferentie-systeem. Als ze hier geen gebruik van kunnen maken, dan zal het aantal personen bij de ondertekening beperkt worden.

Onderhandse overeenkomsten zoals een compromis zullen per brief of per e-mail ondertekend moeten worden. Er wordt ook onderzocht of het mogelijk is om authentieke testamenten zonder getuigen te verlijden.

Zorg voor dieren: wat met dierenartsen, winkels die dierenvoeding verkopen en dierenasielen?

Dierenartsen blijven open, je kan er dus steeds terecht met je dier. Respecteer wel de afstand en let op de hygiëne.

Winkels die hoofdzakelijk dierenvoeding aanbieden, blijven open.

Dierenasielen blijven de dieren verzorgen en blijven dus geopend. Al vragen de asielen om niet meer te komen wandelen met een asielhond. Als je een dier wil adopteren, maak je best een afspraak. 

Hondenkapsalons moeten de deuren sluiten tot en met 5 april, aangezien zij geen essentiële dienst aanbieden. 

Wanneer je dieren hebt die niet in de buurt staan, mag je die uiteraard nog gaan verzorgen. Doe dat wel alleen en niet in groep. Wissel de zorg af.

Kan ik nog online inkopen doen bij de supermarkten? 

Bij de meeste supermarkten lukt dat nog altijd, maar het is wel mogelijk dat de levering wat langer op zich laat wachten omdat de vraag is toegenomen. 

Test-Aankoop maakte een handig overzicht van alle supermarkten dat je hier kan terugvinden. 

Wat ik verhuizen? Mag ik mijn huis nog verhuren of verkopen?

Verhuizen mag nog, maar doe het enkel met je gezin of één extra persoon. Het is dus niet de bedoeling dat je een hoop vrienden uitnodigt om je te helpen verhuizen.

Je mag een verhuisfirma inschakelen wanneer zij de volledige verhuizing voor hun rekening nemen en er zelf voor zorgen dat ze voldoende afstand bewaren. Samen met een verhuisfirma aan de slag gaan, mag dan weer niet.

Wil je zelf je huis verkopen of verhuren? Het is niet de bedoeling dat je tien mensen tegelijk in je huis ontvangt. Een kijker per keer is wel toegelaten. Houd hier ook rekening met de hygiënische maatregelen en bewaar minstens 1,5 meter afstand.

Blijven luchthavens open?

De luchthavens mogen open blijven (net als de restaurants en winkels voorbij de veiligheidscontrole), maar steeds moet een afstand van 1,5 meter worden gegarandeerd. Sowieso schrappen veel luchtvaartmaatschappijen hun vluchten. Brussels Airlines blijft bijvoorbeeld vanaf vrijdag aan de grond. De Europese Unie heeft gisteren beslist om de buitengrenzen te sluiten voor niet-EU-burgers.

Mag ik nog reizen? Wat als ik in het buitenland zit? 

Reizen is sowieso afgeraden, omdat het onzeker is of je nog terug in België geraakt.

Als je in het buitenland zit, onderneem je volgende stappen:

• Neem contact op met je reisagentschap, touroperator of luchtvaartmaatschappij.
• Schrijf je in op https://travellersonline.diplomatie.be/ en volg de online-instructies van de ambassades.
• Bel in geval van nood naar +32 (0)2 501 4000.
• Beperk je sociale contacten de komende dagen zoveel mogelijk.

Werk

Moet ik blijven werken? 

Werkgevers moeten verplicht thuiswerk aanbieden voor sectoren waarin dat kan. Bedrijven die thuiswerk niet kunnen organiseren, zoals in de bouw, moeten zogenoemde "social distancing" kunnen garanderen. Dat wil zeggen dat iedereen minstens anderhalve meter afstand moet houden, en de hygiëne moet worden gerespecteerd. Als dat niet kan, moeten bedrijven sluiten. Je mag een klacht indienen bij de politie als dat niet gebeurt.

Enkel essentiële diensten moéten blijven werken, ook als de "social distancing" niet te garanderen is. Veiligheidsdiensten, cipiers, spoorpersoneel en medisch personeel vallen daar sowieso onder. Ook bijvoorbeeld tandartsen, kinesisten en psychologen vallen onder de zorgsector en mogen aan het werk blijven. Je zal ook nog terechtkunnen bij de gemeente om bijvoorbeeld een nieuwe identiteitskaart of rijbewijs aan te vragen.

Nogmaals, wie wél de afstand kan garanderen, mag blijven werken. Dat is zo in de bouw, maar ook voor landbouwers, poetshulpen (enkel als dat noodzakelijk is voor de hygiëne), mutualiteiten, frituren en klusjesmannen allerhande. Houd anderhalve meter afstand en respecteer de hygiëne, voor hen is dat de maatstaf. Bij de winkels is de regel: de enige winkels die openblijven zijn winkels die voeding of dierenvoeding verkopen, zoals supermarkten en nachtwinkels (maar tot 22u), apothekers en krantenwinkels. Alle andere winkels gaan vanaf nu ook dicht tijdens de week.

Wat als de hygiënemaatregelen op mijn werk niet goed worden opgevolgd? 

Als je werkgever geen telewerk toelaat en je niet in veilige omstandigheden laat werken, dan mag je als medewerker een klacht indienen. Minister van Justitie Koen Geens (CD&V): “De overheid gaat boetes opleggen aan niet-essentiële bedrijven die bijvoorbeeld de afstand van 1,5 meter tussen medewerkers niet garanderen. Bedrijven zullen zelfs gesloten worden als er een tweede inbreuk wordt vastgesteld.” De overheid laat niet-essentiële bedrijven toe om te blijven werken om de economie niet te veel pijn te doen, maar ze moeten zich dan dus wel aan de veiligheidsmaatregelen houden.

Moet je werkgever tijdelijk de deuren sluiten, dan kan hij je niet verplichten om je vakantiedagen hiervoor in te zetten. Afhankelijk van de sector waarin je werkt, wordt bekeken of er sprake is van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht of wegens economische redenen.

Mag ik nog naar het buitenland om te werken? 

Enkel essentiële reizen naar het buitenland zijn nog toegelaten. Wat dat betekent, wordt voorlopig niet gepreciseerd. Een vriend(in) bezoeken in het buitenland is alvast niet toegelaten. Wie in het buitenland moet zijn voor zijn werk, bekijkt beter de reisadviezen van Buitenlandse Zaken. Iedereen is verplicht om zich aan de restricties van andere landen te houden.

Geen evenementen of religieuze diensten

Alle recreatieve, sportieve, culturele en folkloristische evenementen worden geannuleerd. Dat geldt zowel voor openbare evenementen, als voor privé-activiteiten. 
Huwelijken en begrafenissen mogen alleen doorgaan in beperkte kring, al heeft de Katholieke Kerk intussen beslist dat kerkelijke huwelijken en doopsels voorlopig helemaal niet doorgaan.

Dagcentra of woonzorgcentra

Op het niveau van de Vlaamse regering werd ook al beslist dat er geen bezoek meer mag komen in de woonzorgcentra voor ouderen, in de psychiatrische instellingen en in de residentiële voorzieningen voor personen met een handicap. 
Dagcentra en dienstencentra hebben de deuren helemaal gesloten. 

Openbaar vervoer

Het openbaar vervoer zal nog rijden, maar moet zich zo organiseren dat reizigers op 1,5 meter van elkaar kunnen zitten. 

Reizen naar buitenland

Niet-essentiële reizen naar het buitenland worden verboden tot en met 5 april. 
De luchthavens blijven open, al zijn er nu een pak minder vluchten. Zo schrapt Brussels Airlines vanaf vrijdag 20 maart al zijn vluchten. 

Controles

De politie zal er streng op toezien dat de maatregelen strikt nageleefd worden. De maatregelen gelden al zeker tot 5 april. 

Vragen?

Wie nog vragen heeft over coronamaatregelen in België kan terecht op de website info-coronavirus.be of het nummer 0800-14.689. 

Alle maatregelen op een rijtje