de inspecteur
"Is het goed of is het brol?" Dit moet je weten over de suikervervanger maltitol
ma 7 mrt. - 10:44
Een ingrediënt dat je niet kent? Mail dan gerust naar De inspecteur. Willy Van Hevele uit Sint-Laureins bakt al eens graag een goeie zelfgemaakte confituurtaart. Om zijn suikerconsumptie te beperken gebruikt hij confituur met de zoetstof maltitol. "Maar wat is dat precies?"
Ik eet geregeld confituur met maltitol, maar ik weet er eigenlijk heel weinig van af. Hoe wordt dat gemaakt? En is het veilig?
Diëtiste Mariem Chiairi weet alles over de zoetstof die steeds vaker opduikt in dieetproducten. “Bij de suikervervangers zijn er twee hoofdgroepen", steekt ze van wal. "En aspartaam en maltitol zitten niet in dezelfde categorie”.
‘Intensief’ versus ‘extensief’
Aspartaam is een voorbeeld van een intensieve zoetstof. “Andere voorbeelden zijn sucralose of stevia. Het zijn stoffen die een veel grotere zoetkracht hebben dan gewone suiker, waardoor je er maar heel weinig van hoeft te gebruiken.
Een intensieve zoetstof wordt niet opgenomen door de dunne darm en heeft geen enkele invloed op de bloedsuikerspiegel. Een extensieve zoetstof wordt wel voor een klein deel opgenomen.
Daarnaast zijn er ook extensieve zoetmiddelen, zoals tagatose, sorbitol en ook maltitol. “Die hebben een veel kleinere zoetkracht maar zorgen voor meer bulkstof. Daardoor kunnen ze gebruikt worden in recepten die anders zouden mislukken, zoals confituur of gebak”, zegt Chiairi. Je kunt er dus gerechten mee maken zonder het recept aan te passen.
Het is dus geen toeval dat Willy die maltitol leerde kennen dankzij een pot confituur. “Daarvoor is die zoetstof ideaal, want het resultaat blijft een confituur die dicht aanleunt bij een gewone confituur. Met een intensieve zoetstof is zoiets moeilijker.”
Maar is het gezond?
In maltitol zit het woord ‘malt’ of mout. “Dat klinkt natuurlijk, maar de stof wordt volledig synthetisch gemaakt”, zegt Chiairi. “Het zijn suikeralcoholen of polyolen. De oorsprong is moutsuiker, maar de verwerking tot suikeralcoholen gebeurt volledig artificieel.”
De productie gebeurt volledig synthetisch, maar wel veilig. Alle zoetstoffen in de Europese handel zijn getest en goedgekeurd.
Dat betekent niet dat zoetstoffen daarom ongezond zouden zijn. “Alle producten met zoetstoffen die je vindt in de Europese handel zijn veilig. De EFSA, de Europese autoriteit voor voedselveiligheid, monitort de toegestane hoeveelheden. Producten met te veel zoetstoffen mogen Europa gewoon niet binnen”, zegt Chiairi.
Daarom kreeg maltitol ook het E-nummer E965. “Dat betekent dat het om een goedgekeurd additief gaat”, zegt Chiairi.
Toch een verschil voor diabetici
Je mag beide types zoetstoffen dus met een gerust hart consumeren. “Overdrijf er alleen niet mee”, raadt Chiairi aan. “Elke soort zoetstof veroorzaakt bij excessief gebruik darmklachten. Dat komt omdat de polyolen onverteerd doorschuiven naar de dikke darm, waar ze gaan gisten. Dat fermentatieproces zorgt uiteindelijk voor flatulentie en diarree. Op zich niet ongezond, maar natuurlijk wel vervelend.”
Goed om te weten: van intensieve zoetstoffen neemt ons lichaam helemaal niks op, van de extensieve zoetstoffen wel een deeltje. “Een kleine fractie van de extensieve suikervervangers wordt inderdaad opgenomen door de dunne darm. Daarom kijken diabetici het best een beetje uit met dat type zoetstof: ze beïnvloeden de bloedsuikerspiegel een klein beetje. Maar wie met gezond verstand eet, zal niet snel in de problemen komen.”
Diabetici zijn zich best bewust van de eigenschappen van extensieve zoetstoffen: eet geen volledige cake, maar hou het bij een of twee plakjes.
Maltitol en de andere extensieve zoetstoffen hebben dus een kleine hoeveelheid calorische energie-aanbreng. “Maar het deel dat opgenomen wordt door de spijsvertering is nog altijd veel kleiner dan bij gewone suiker”, stelt Chiairi gerust. “Wees je er gewoon van bewust dat dat het verschil is met een intensieve zoetstof als aspartaam: daarin zit echt geen enkele calorie.”
Maak de afweging
Suikervrije producten zijn veel duurder. “Dat ligt aan productieproces”, weet Chiairi. “Maltitol synthetisch winnen vraagt meer energie dan de productie van gewone suiker.”
Als je evenwichtig eet, heb je die zoetstoffen helemaal niet nodig. “Toch hebben ze hun nut voor wie calorieën wil vermijden, ook als je dat preventief wil doen. Zoetstoffen hebben bovendien een goede invloed op de bloedsuikerspiegel: je zult minder snel weer honger hebben dan bij gewone confituur en de schommeling in de bloedsuikerspiegel zal kleiner zijn.
