Leven met tinnitus: "Het heeft een grote impact, maar je kan echt weer leren genieten"

Wat is tinnitus?

Tinnitus is de medische term voor oorsuizen. Als je tinnitus hebt, hoor je geluiden die er niet zijn. En die geluiden kunnen verschillende vormen aannemen: ruisen, fluiten, rinkelen, suizen ... luid of stil, hoge of lage tonen. 

Ine Stalpaert heeft al 8 jaar tinnitus. "Het klinkt als een constant geruis in mijn oren, dag en nacht." Ze liep de gehoorschade op tijdens een opleiding. "Ik stond naast een machine die ontplofte. Na het incident kroop ik in bed om te herstellen." Maar omdat het geluid de volgende ochtend aanhield, liet ze zich checken in het ziekenhuis. "Daar zeiden ze mij dat er niets aan te doen was. Ze hadden ook geen hogedrukkamer en minimaliseerden het effect ervan."

"Het was moeilijk om te beseffen dat dit voor het leven is. Vooral in stressvolle periodes is het moeilijker om die toon te negeren. Zo jammer want ik had op maat gemaakte oordopjes die ik altijd uit voorzorg droeg als ik uitging. En dan gebeurt zoiets stoms. Gelukkig kan mijn zus me tips geven."

Ines zus Karen is audiologe en onderzocht naar aanleiding van de tinnitus van Ine alle mogelijkheden om het probleem op te lossen. "Er helemaal vanaf geraken, kan niet. Maar er zijn zeker manieren om ermee te leren omgaan." 

Hoe krijg je het? 

We weten nog niet waar tinnitus precies vandaan komt. Onderzoekers denken dat je gehoorcellen (zenuwcellen) in je binnenoor een rol spelen. Als die cellen beschadigd worden, zou het kunnen dat ze geluidsprikkels naar je hersenen sturen, ook als er geen geluiden zijn. 

De oorzaak is alleszins niet uitsluitend lawaaischade volgens Karen. "Ook door een lichamelijke overbelasting kan je tinnitus oplopen. Of door een burn-out. Je gehoor werkt eigenlijk nog prima en toch hoor je een toon omdat je auditief systeem heel hard gaat werken door een overbelasting. Hoe dat komt, heeft de wetenschap nog niet ontdekt."

Je hersenen trainen 

Bij de meeste mensen is het ongemak onder controle te krijgen, maar voor sommige heeft tinnitus een negatieve invloed op hun levenskwaliteit. Dat kan leiden tot slaap- of concentratiestoornissen en zelfs tot depressie. Door het oorsuizen kunnen mensen zich machteloos en neerslachtig voelen, waardoor ze nog meer last krijgen van het oorsuizen.

Dat het een zware impact kan hebben op je leven, weet ook luisteraar Bianca. "Mijn vader is 70 en sukkelt al jaren met tinnitus. Hij is daar soms zwaar depressief van omdat hij niet meer kan deelnemen aan het gewone leven. Feestjes zijn te druk voor hem. Hij trekt zich vaak terug en houdt dan zijn hoofd in zijn handen omdat 'de krekels weer beginnen'. Ik vind dat heel erg om te zien."

"Dat is zo jammer", vindt Karen Stalpaert. "Het hoeft echt je leven niet te beheersen." Karen trok naar het buitenland waar ze opleidingen volgde en intussen geeft ze zelf therapie. "Ik leer mensen hoe ze dat geluid naar de achtergrond kunnen duwen. Vergelijk het met mensen die aan een spoor wonen. Na een tijd horen zij het geluid van de treinen ook minder. Het geluid is niet weg maar zit in je onderbewustzijn. Dat proberen we met tinnitus ook te doen."

"Ik leg eerst uit vanwaar het geluid precies komt, zodat het minder of zelfs geen betekenis meer heeft. Het doel is om je hersenen te trainen het geluid niet meer belangrijk te vinden. Bijna 80% van de mensen met tinnitus leert zichzelf deze techniek aan. De overige 20% heeft wat extra hulp nodig."

"En als jij een incident met je gehoor hebt, wacht dan niet", besluit Karen. "Laat je meteen nakijken in het ziekenhuis. En zoek daarna een goede psycholoog of audioloog."