Maken noodhulpsystemen je auto écht veiliger?

Luisteraar Jaak voelt zich niet altijd veilig in zijn wagen. "Ik rijd met een Audi Q5. Die is uitgerust met het Pre Sense City Systeem. Dat zorgt ervoor dat mijn wagen vanzelf remt in noodsituaties. Maar, hij remt ook als er niets aan de hand is. Dat is zeer gevaarlijk, want ik heb daar geen controle over. Als er een achterligger iets te dicht rijdt, en mijn auto remt plots zonder reden, dan zou dat grote gevolgen kunnen hebben."

Jaak gaat met zijn auto naar zijn garage. Daar voeren ze enkele software updates uit, en klaar is Kees. Maar daarmee is het probleem niet van de baan. Jaaks auto blijft onaangekondigd remmen. "Mijn garagist vertelde me dat het een gekend probleem is, maar dat ze er niets aan kunnen doen. Ik kan het systeem wel uitzetten, maar moet dat telkens opnieuw doen wanneer ik mijn wagen uitgeschakeld heb. Ik doe nogal veel huisbezoeken, dus ik vergeet dat wel eens. Met gevaarlijke situaties als gevolg. Het systeem volledig uitschakelen, wilt mijn garage niet doen omdat het over een veiligheidssysteem gaat."

5 sterren hulpsysteem

"Het is de eerste keer dat ik over deze problemen hoor", reageert Sofie van Audi Import. "Maar op onze technische dienst hebben ze wel al een paar gelijkaardige gevallen gehad. Die worden altijd onderzocht, maar er zijn geen grootschalige defecten aan het systeem." Audi's noodhulpsystemen maken sinds 2016 ook deel uit van de Euro NCAP (European New Car Assessment Programme) beoordelingen. Dat is een standaard van crashtests voor auto's. "Onze systemen worden getest en beoordeeld door verschillende instanties die onafhankelijk werken van de constructeurs. Onze systemen krijgen daarvan ook goede scores."

Maar wat met Jaaks auto dan? "De veiligheid en tevredenheid van onze klanten zijn zeer belangrijk. We zouden Jaaks wagen graag grondig onderzoeken. We kunnen bijvoorbeeld extra camera's installeren zodat we precies kunnen controleren bij welke verkeerssituaties het systeem denkt te moeten remmen." 

"Hulpsystemen, geen autonome systemen"

"Jaak is zeker geen alleenstaand geval", vertelt Yves Wouters, journalist bij Autofans.be. "Het is niet dat de systemen niet werken. Ik heb eerder de indruk dat ze té goed werken, dat ze bijvoorbeeld remmen voor dingen die er niet zijn." Volgens hem zitten de veiligheidssystemen voor auto's 'in hun puberteit'. "De auto op zich wordt meer en meer autonoom, kan meer en meer taken op zichzelf nemen. En net zoals een puber wilt zo'n auto de dingen zelf doen, los van zijn 'ouders'. Maar hij heeft wel nog steeds zijn 'ouders', de chauffeur, nodig om de dingen gedaan te krijgen." 

Een bijkomend probleem is dat constructeurs die systemen promoten als 'autonome' systemen. "Klanten verwachten dus dat het allemaal vanzelf gaat, maar dat is niet zo. Het blijven hulpsystemen, geen autonome systemen. Je hebt nog steeds een chauffeur nodig die de touwtjes in handen heeft."

Die systemen worden, zoals Audi zegt, uitgebreid getest door de makers. "Maar dat gebeurt op veilige, afgesloten zones. Zo'n systeem moet met ontelbaar veel variabelen rekening houden. Dat kan je niet testen op een afgesloten racebaan. Die test je best op de openbare weg. Dus eigenlijk zijn wij een beetje de proefkonijnen van de autoconstructeurs."

Maar Audi is zeker niet de enige. "Je merkt bij bijna alle automerken dat zij worstelen met dezelfde problemen en kinderziektes." Een dure of goedkopere auto maakt ook geen verschil. "De autosector bestaat tegenwoordig uit een paar grote groepen. Het is dus zeker niet ondenkbaar dat de software die gemaakt wordt in de groep waar Audi in zit, ook bij Skoda of Seat te vinden is, omdat zij in dezelfde groep zitten." Vaak geldt wel: hoe nieuwer je auto, hoe beter de software. 

Zullen hulpsystemen ooit feilloos zijn? "Dat kan, maar dan moeten we onze infrastructuur helemaal aanpassen. Dan moeten we bijna naar een situatie gaan waarbij auto's en voetgangers niet meer met elkaar in contact komen. Eigenlijk kan die software alles al, ze moet gewoon met te veel variabelen rekening houden. Een auto moet bijvoorbeeld in het centrum van Madrid anders reageren op een overstekende Spanjaard, met een ander temperament, dan voor Josiane die in Erps-Kwerps de straat oversteekt. Het is ongelooflijk moeilijk voor die software om dat te beseffen, om te leren wat ze in zo'n situaties moet doen."