Nieuwe test voorspelt slaagkans van levertransplantaties

In België kregen vorig jaar ongeveer 240 patiënten een nieuwe lever, 45 patiënten overleden terwijl ze op een wachtlijst stonden. Door een tekort aan donoren blijven de wachtlijsten lang en niet elke lever is geschikt voor donatie. “Voor elke transplantatie evalueren we eerst de donorlever. Maar zelfs dan zien we in de praktijk nog altijd dat bij 2 tot 5 procent van de patiënten de transplantatie niet aanslaat”, zegt doctor en leverspecialist Xavier Verhelst van het UZ Gent in "De Wereld Vandaag" op Radio 1.

Om die foutenmarge kleiner te maken, heeft het UZ Gent en het VIB een test ontwikkeld. Bij het bestuderen van 118 geslaagde en 4 gefaalde levertransplantaties ontdekten ze een verschil in de vloeistof waarin de lever getransporteerd wordt van donor naar ontvanger. “We hebben de suikerstructuren gemeten die op de eiwitten zitten in die vloeistof. En we hebben gezien dat bij patiënten die het goed doen, die suikerstructuren totaal verschillend zijn dan bij patiënten waarbij de transplantatie mislukt is.” Op die manier worden de donorlevers die niet geschikt zijn voor transplantatie er op voorhand uitgehaald. 

Het UZ Gent hoopt met deze nieuwe test ook de wachtlijst te kunnen inkorten. “Er zijn misschien donorlevers waarvan we, op basis van de huidige evaluatie, denken dat ze niet geschikt zijn voor transplantatie. Terwijl we op basis van de nieuwe test misschien zullen zien dat ze toch gebruikt kunnen worden.”

Doctor Verhelst beklemtoont dat de slaagpercentages van levertransplantaties in België wel al bijzonder hoog zijn. “We hebben de laatste 20 jaar enorm grote stappen gezet. Om u een idee te geven: vijf jaar na de transplantatie leeft nog tot 80 procent van de patiënten, wat echt wel heel goed is, gezien de complexiteit van de aandoening. Een levertransplantatie is een belangrijke ingreep en is dikwijls de enige kans op overleving voor veel patiënten.”

De teams van het UZ Gent en de VIB willen nu ook onderzoeken of dezelfde test kan gebruikt worden bij andere orgaantransplantaties. "Het is niet ondenkbeeldig dat onze test ook zou kunnen werken bij andere organen”, besluit Verhelst. Het UZ Gent zou al aan het onderhandelen zijn met een bedrijf om de test op de markt te brengen.