Ook Vlaamse Waterbedrijven waarschuwen nu voor louche verkopers van waterfilters: "Kijken hoe we tegen wanpraktijken kunnen optreden"

De truc met het zwarte water

Zou de kwaliteit van het drinkwater bij me thuis "slecht" kunnen zijn, slechter dan ik altijd heb gedacht? Met die twijfels zit Catherine sinds kort. Een verkoper komt onlangs bij haar thuis en confronteert haar met die harde boodschap. Er is iets mis met haar drinkwater. Het enige wat ze kan doen, is een duur filtersysteem installeren waardoor alle schadelijke stoffen uit het leidingwater verdwijnen. 

Om zijn theorie kracht bij te zetten, haalt de verkoper een chemische truc uit die volgens hem bewijst dat ons drinkwater niet volledig zuiver is. Catherine weet niet wat ze ziet: "Hij stopte een toestel met pinnen in een glas water. Het water werd direct vuil en bovenaan dreef er zelfs een laag zwart spul. Ik viel steil achterover! Zoiets kan toch niet?" 

Volgens de man bewijst deze techniek dat het leidingwater niet volledig zuiver is en dat we maar beter investeren in een 'kwalitatief' filtersysteem. Dat systeem kost maar liefst 1800 euro om te installeren en bovendien hangt er nog een jaarlijkse kost van 140 euro aan vast voor een nieuwe filter. De verkoper zegt zonder verpinken dat Catherine de investering zal terugverdienen. "Het is voor uw gezondheid mevrouw. En als u flessenwater zou kopen, kost dat ook veel geld. Dit systeem betaalt zichzelf al na 20 jaar terug." 

Een simpele maar misleidende chemische reactie

De Vlaamse Waterbedrijven reageren nu op het verhaal van Catherine. De test die de verkoper bij Catherine uitvoert, zegt niks over de kwaliteit van ons drinkwater. "Het is puur een chemische reactie", aldus Carl Heyrman van AquaFlanders, de federatie van de Vlaamse waterbedrijven. 

"De man doet een simpele elektrolyse met een paar metalen elektroden, een ijzerelektrode en een aluminiumelektrode. Die elektroden worden onder stroom gezet waardoor de metaaldeeltjes in het water vrijkomen. Daardoor verandert het water van kleur. Het zijn net de mineralen en de zouten in het water die dat proces mee mogelijk maken. De kleurverandering zegt dus niks over de kwaliteit van het drinkwater." 

"We tolereren het niet dat mensen foute geïnformeerd worden"

De Vlaamse Waterbedrijven waarschuwen de consument nu ook om niet in de val te trappen.

AquaFlanders, de federatie van de Vlaamse waterbedrijven, zegt nu ook te willen optreden tegen dit soort van verkopers. "We hebben als federatie van waterbedrijven afspraken gemaakt met Aqua Belgica, de Belgische federatie voor waterbehandeling, om op een eerlijke en correcte manier mensen te informeren. We hebben daarvoor een charter afgesloten waarin staat dat het niet gepast is om mensen foute informatie te geven over een product of om een misleidend verkoopargument te gebruiken."

De getuigenis van Catherine wijst op het tegendeel en dat is voor AquaFlanders het signaal om stappen te ondernemen. "De voorbeelden die de getuige hier aanhaalt, staan haaks op het charter en dat kunnen we niet toleren. We gaan dit alles overmaken aan Aqua Belgica zodat er kan opgetreden worden tegen dit soort van wanpraktijken." 

"De waterkwaliteit wordt bijzonder streng gecontroleerd" 

Marjolein Vanoppen is waterwetenschapper aan de UGent. Ze vindt het naar eigen zeggen onbegrijpelijk en triestig dat er zoveel onwaarheden over ons drinkwater worden verteld. "Als ik hoor wat die mevrouw te horen krijgt over de zogenaamde regels en wetgeving rond drinkwater, dan word ik daar toch triestig van. Het is erg dat er mensen rondlopen die uit geldgewin dat soort dingen beweren." 

Marjolein is heel duidelijk wat betreft de kwaliteit van ons drinkwater. "Die man beweert dat de kwaliteit van ons drinkwater niet goed gecontroleerd wordt. Daar klopt niks van! Het drinkwater moet aan heel strenge regels voldoen. Die regels maakt ons land niet zelf, ze worden ons opgelegd vanuit Europa. Die man gaat dus een tweede keer in de fout als hij beweert dat de regels in ons land minder streng zijn dan in de buurlanden." 

De kwaliteitsnormen waaraan ons drinkwater moet voldoen, liggen heel duidelijk vast. En die gegevens zijn voor iedereen vrij beschikbaar. "Elke burger kan tegenwoordig zelf online de waterkwaliteit opvragen. Op die dossiers staat altijd de norm waaraan het water moet voldoen. Je kan voor elke parameter zien wat de reële waarde is en wat de wettelijke norm is. En dan zien we dat ons water daar altijd aan voldoet." 

"De controles worden steeds beter" 

De verkoper die bij Catherine langskomt, beweert dat hij kan zien dat er asbestvezels en pesticiden in het water zitten. Marjolein spreekt dat formeel tegen. "Dat zijn middelen die heel streng gecontroleerd worden door de drinkwaterbedrijven. We weten dat we die stoffen in het oppervlaktewater terugvinden, denk bijvoorbeeld aan het Albertkanaal, en in riolen. In het drinkwater vinden we die niet terug." 

"Ook naar de microplastics wordt er heel veel onderzoek gedaan. Er is recent nog een officieel rapport uitgekomen van de Wereldgezondheidsorganisatie dat stelt dat zelfs als er microplastics aanwezig zijn in het drinkwater, en die kans is héél klein, dat ze niet schadelijk zijn voor ons lichaam." 

De kwaliteitscontrole voor drinkwater is een proces dat continu wordt bijgestuurd. "Als er nieuwe stoffen op de markt komen, nieuwe pesticiden of geneesmiddelen bijvoorbeeld, dan worden drinkwaterbedrijven daarvan op de hoogte gebracht. Net om ervoor te zorgen dat ze tijdens de controles ook die middelen in de gaten houden. Er wordt dan ook extra overlegd en de kwaliteit van het water wordt ook extra in het oog gehouden."  

Kan een filter toch een goed idee zijn? 

De inspecteur krijgt vragen van luisteraars die toch graag een filter willen installeren omdat ze denken dat je zo toch beter beschermd bent. Marjolein wijst op een aantal aandachtspunten. "Filters halen mineralen uit het water die gezond zijn voor ons lichaam dus je moet weten dat er stoffen zijn die je niet zal binnenkrijgen als je een filter installeert. Verder moet je er ook rekening mee houden dat een filter heel goed moet onderhouden worden. Slecht onderhoud kan ervoor zorgen dat er bacteriën in je systeem beginnen te groeien en dat is helemaal niet gezond. 

De inspecteur wijst ook op de hoge kostprijs van zo'n filter. "Die dingen kosten inderdaad veel geld. Dat komt natuurlijk omdat die filters op heel kleine schaal worden gebouwd. Dat is altijd duurder. Sowieso is een filter altijd dubbel op omdat de waterbedrijven het water uiteraard ook filteren." 

In onderstaand artikel kan je lezen hoe de "misleidende" chemische proef van die verkoper precies in z'n werk gaat.