Oplichting via de telefoon zit in de lift: "0900-nummers maken misbruik van coronacrisis"

“Niet alleen in de telecomsector, maar ook in andere sectoren wordt er meer en meer gebruik gemaakt van elektronische communicatie om mensen in de luren te leggen", vertelt Luc Tuerlinckx. "En daar gebruiken ze heel wat verschillende technieken voor."

Voorstel van een "vriend"

"Via Facebook Messenger doen oplichters zich voor als jouw vrienden. Ze proberen zo bepaalde codes te verkrijgen, die gebruikt worden om de mensen op kosten te jagen." Bijvoorbeeld: een man krijgt een verzoek van een zogezegde kennis om zijn gsm-nummer door te geven en om een aantal codes in te geven om deel te nemen aan een wedstrijd. Wat hij niet weet, is dat het Facebookprofiel van die kennis gehackt is en dat de crimineel op die manier 80 euro heeft kunnen stelen.

Terugbellen naar een duur nummer

Ook via telefoonspam of pingcalls zijn er voorbeelden van oplichting. "Daarbij word je gebeld door een buitenlands nummer, maar de telefoon gaat maar één keer over. Als je dan nietsvermoedend terugbelt naar dat nummer kunnen de kosten hoog oplopen." Iemand kreeg bijvoorbeeld telefoon vanuit Ascension, dat is een klein eiland. Iemand anders vanuit Samoa. Je geraakt al snel enkele honderden euro's kwijt. "Spoofing bestaat ook. Dat zijn Belgische nummers, vaak van gewone mensen die daar niet van op de hoogte zijn, die misbruikt worden door buitenlandse fraudeurs."

0900

Een derde type van oplichting gebeurt via de dure 0900-nummers. "Mensen worden verleid om naar zo'n nummer te bellen om advies te krijgen van een helderziende of van een dokter. De oplichters gebruiken ook deze coronacrisis om mensen te overtuigen om naar zo'n duur nummer te bellen voor bijvoorbeeld medisch advies. Maar je krijgt er geen bruikbare info of diensten voor in de plaats. Afhankelijk van hoe lang je belt naar zo’n nummer, kan je honderden euro’s verliezen."

Dure sms'en

Er zijn ook de "derde partijen" die mensen op kosten kunnen jagen. “We zitten al 17 jaar met deze klachtencategorie. In 2019 kregen we daar zo’n 700 klachten over. Meer dan 80% daarvan was van Proximus klanten. Dat gaat dan over betalende sms diensten of abonnementen die je krijgt aangesmeerd via pop ups of banners op websites of op je smartphone. Je klikt daarop zonder te beseffen en krijgt dan voetbalabonnementen aangesmeerd of bepaalde games. Maar ook De Lijn is bijvoorbeeld zo’n derde partij, want je kan per sms bijvoorbeeld een ticket kopen voor de bus."

De ombudsman hekelt vooral het feit dat Proximus de klachten niet ter harte neemt. "Wanneer de klanten Proximus hierover aanspreken worden ze van ’t kastje naar de muur gestuurd. Ze verwijzen je door naar die "derde partijen", maar die zitten meestal in het buitenland en daar krijg je geen gehoor of ze spreken een vreemde taal, dat is geen oplossing. Er wordt niet structureel ingegrepen, vooral bij Proximus dan. Bij de andere operatoren neemt dat soort problemen af."

Kijk je factuur na

Je doet er goed aan om geregeld je telecomfactuur na te kijken. Worden er diensten aangerekend die je niet gevraagd hebt? Is je factuur duurder dan normaal? Controleer waarvoor je betaalt. "Als er iets niet klopt, neem dan contact op met je telecomoperator. Leg duidelijk uit wat niet klopt. Als je daar geen gehoor krijgt, kan je terecht bij de ombudsdienst voor de telecomsector, die voor jou kan bemiddelen." Hier kan je een klacht indienen.

Dikke pluim voor de telecomoperatoren

De ombudsman voor de telecom geeft ten slotte een dikke pluim aan de telecomoperatoren. "We hebben deze maand 29% minder klachten gekregen in vergelijking met april vorig jaar. Terwijl elektronische communicatie nog nooit zo veel gebruikt werd als nu. Om te werken, om contact te hebben met familie en vrienden, om spelletjes te spelen ter ontspanning, … De bereikbaarheid kan soms nog beter, maar over het algemeen doen telecomoperatoren heel goed hun best om er voor hun klanten te zijn tijdens deze crisis.”