Psycholoog Maarten Vansteenkiste over zelf je aantal vakantiedagen kiezen: "Mensen doen van nature uit het goede"

"Mensen hebben van nature de neiging om het goede te doen. Ik veronderstel dat er ook wel spelregels zullen zijn tot op een bepaalde hoogte. Je zal wel niet zomaar carte blanche krijgen", legt Vansteenkiste uit.

"Vertrouwen krijgen, is vertrouwen geven"

"Als je je werk graag doet, als je als werknemer veel vertrouwen krijgt, dan ben je ook geneigd om dat vertrouwen terug te geven aan je werkgever. Als je een project mag doen dat je boeit en aanbelangt, dan ga je door ook in investeren om het te kunnen realiseren. Dan ga je ook een afweging maken van hoeveel verlofdagen je wil opnemen."

"Iets moeten is geen goede bron van motivatie"

Als iets niet verplicht wordt, gebeurt het vaak dat mensen er geen misbruik van maken. "Elke mens heeft behoefte aan autonomie. Als je zelf keuzes kan maken, dan ga je het ook met overtuiging doen. Als het van moeten is, dan is de kans klein dat je het volhoudt. Veel nieuwjaarsvoornemens liggen daarom al bij veel mensen in de prullenmand, omdat ze vaak niet zelf het initiatief hebben genomen. We spreken daarom ook wel eens van moet-ivatie. Druk voelen om iets te doen voor het milieu of iets te moeten doen voor je gezondheid is geen goede bron van motivatie. Het is beter dat je iets uit overtuiging of interesse doet."

Dat merk je ook bij donaties voor goede doelen. "Een donatie die vrijwillig van aard is, gaat vaak hoger zijn dan wanneer er een norm wordt voorgeschreven. Jij ligt zelf aan de basis van het gedrag, en dat is een belangrijke hefboom. Autonomie is ook bij behulpzaamheid een krachtige motor bij mensen."