Sarah Vandeursen in 'Genderland': "Het zijn mensen op zoek naar zichzelf. Wie zijn wij om hen die zoektocht te ontnemen"

Die regenboog heeft alles te maken met gender in al zijn variaties. Sarah Vandeursen heeft er een tweedelige documentaire over gemaakt. Ze vertelt erover bij 'De Madammen'. 

Er is veel tegenwoordig: cisgender, transgender, androgyn en travestie... Maar ook genderqueer, non-binair, demigender, genderfluïde, polygender, agender, ...: "Het is een zeer complex gegeven. Je moet niet alles begrijpen. Het is ook helemaal niet zo erg als je iets niet begrijpt. En je mag fouten maken, zolang je geen mensen expres wil kwetsen."

'Sarah in Genderland' 

Als je Sarah Vandeursen ziet, denk je vaak dat er een mopje gaat volgen. Maar deze keer is het niet om mee te lachen: "In 'Sarah in Genderland' ga ik praten met mensen die allemaal vallen onder trans en dus niet cis zijn. 'Cis' wil zeggen dat je als vrouw of man geboren bent, en je dus ook zo blijft voelen. Al de rest is 'trans'."

"Wij groeiden op in een tijd waar meisjes meisjes waren en jongens gewoon jongens. En daar werd niet over gediscussieerd. Mijn dochter is dertien jaar oud en zij groeit op in een heel andere tijd. Vandaag staat genderidentiteit hoog op de agenda en zit het zelfs in het lessenpakket van de middelbare school."

Een boksersshort met penis

Op een gegeven moment gaat Sarah in de documentaire naar een speciale winkel waar je door middel van kledij kan gaan uitproberen hoe jij je, en in welk lichaam, je het best voelt. "Dat was best interessant! Zo zie je jezelf visueel eens als man of vrouw."

In de documentaire zie jeSarah die een speciale boksersshort aantrekt waarin een penis wordt gesimuleerd. De boksersshort laat haar lichaam meer lijken op dat van een man. "Het voelde heel bizar aan. Maar we stellen eigenlijk de vraag wat het doet met je om er visueel uit te zien als een man. En inderdaad, je begint je veel mannelijker te gedragen. Hoe langer je het aanhebt, hoe comfortabeler ik me begon te voelen. En ook mijn houding paste zich aan."

Ook steekt ze extra vulling bij in haar bh om er nog vrouwelijker uit te zien: "Gigantische borsten! Dat lag me helemaal niet. Ik voelde me net een lustobject. Het deed me beseffen dat ik heel blij ben met mijn klein ontwikkelde borsten."

De-tranisitie

In de documentaire komt een meisje voor dat in transitie was gegaan. Het 17-jarige meisje wou een man worden. En uiteindelijk voelde ze zich toch ook als man niet goed. Nu wil ze in de-transitie gaan en terug vrouw worden: "Dit komt niet heel vaak voor, maar het gebeurt wel. Het hangt allemaal af van de begeleiding naar het transitieproces, en naar de operaties. Toen Eli, het 17-jarige meisje, de transitie wou ondergaan, was non-binariteit nog geen ding. Je kon toen nog niet kiezen om soms geen man te zijn, of soms geen vrouw, of zelfs geen van beiden. Toen was het veel verwarrender. Nu is alles veel ruimer geworden. Er is meer vrijheid."

Door de documentaire is het menselijke heel hard binnengekomen. We kunnen allemaal wel in paniek schieten en denken: "Oei, operaties! Marginaal, of freaks!" Maar achter die cijfers zitten mensen, mensen met menselijk lijden. Het zijn mensen die op zoek zijn naar zichzelf. En wie zijn wij om die zoektocht naar henzelf te ontnemen of stop te zetten. Ik heb doorheen het maken van de documentaire vooral een enorm ruimdenkend gegeven ontmoet: zeer inspirerende mensen met een bepaalde lichtheid en veel humor."

Bekijk de tweedelige documentaire op VRT NU

"Heb je vooroordelen? Dat is normaal. Maar ga eens kijken!"