Teelbalkanker snelst groeiende kanker bij jonge mannen: doe aan zelfonderzoek!

Kiwi-onderzoek: neem je ballen tussen duim en wijsvinger

Hoe je je teelballen precies onderzoekt, legt dokter Véronique Le Ray stap voor stap uit. “Je doet dat het best onder de douche. Door de warmte, zakken je teelballen en kan je ze makkelijker voelen. Dan neem je elke teelbal tussen duim en wijsvinger apart vast en voel je of je bolletjes, een verdikking of zwaarte voelt. Denk je van wel, ga dan naar je huisarts of uroloog. Wij noemen dat het kiwi-onderzoek. Je weet wel, omdat ballen lijken op kiwietjes”, knipoogt de arts.

Risicofactoren: niet de strakke broek, wel erfelijkheid

Uiteraard moet je alerter zijn als er een genetische factor is. "Kreeg je vader ook teelbalkanker, dan moet je extra voorzichtig zijn. Wat ook een risicofactor is, zijn niet neergedaalde balletjes bij de geboorte. Normaalgezien zakken die in de balzak een maand voor de geboorte. Gebeurde dat niet, dan moet dat chirurgisch gebeuren. Ook dan moet je dus later als volwassene alerter zijn voor een risico op teelbalkanker.”

Een strakke broek, een laptop op de schoot of een gsm in de broekzak zullen geen invloed hebben op het krijgen van teelbalkanker. “Wel op de vruchtbaarheid”, zegt dokter Le Ray. “Te vaak verwarmde teelballen zijn niet ideaal voor de fertiliteit.”

Nog een misverstand is dat regelmatige ejaculatie de kans op teelbalkanker zou verlagen. “Dat is zo voor prostaatkanker. Maar voor teelbalkanker is dat niet bewezen.”

Heeft teelbalkanker invloed op potentie?

Teelbalkanker heeft geen invloed op de potentie. “Het mannelijke geslachtsdeel bestaat uit drie grote delen met elk een aparte functie. De teelballen bevatten de zaadcellen en zorgen dus voor de vruchtbaarheid. Het prostaat voorziet het vocht, zodat de zaadcellen goed kunnen vervoerd worden richting eicel. De erectie hangt af van de penis: derde orgaan. Het is dus niet zo dat als een teelbal verwijderd wordt, je geen erectie meer kan krijgen of geen vocht meer kan produceren.”

Kan je nog kinderen krijgen?

Eén teelbal moeten missen, zal geen invloed hebben op de vruchtbaarheid. Maar als beide teelballen moeten verwijderd worden, zal dat natuurlijk wel invloed hebben: dan heb je geen zaadcellen meer ter beschikking. “Het is heel belangrijk – vooral omdat het voorkomt bij jonge mannen – dat je je zaad laat invriezen als je een kinderwens hebt. Jammer genoeg wordt dit vaak in alle paniek vergeten. En dat zorgt voor drama later.”

Heb je dan een lege balzak?

"Als je teelballen verwijderd moeten worden, wordt dat esthetisch opgelost door protheses. Daar zie je dus niets meer van."

Heeft het zin om teelballen preventief te verwijderen?

“Neen. Ik weet dat bij vrouwen borsten preventief verwijderd worden, maar bij mannen doet men dat niet. Daarom is dat zelfonderzoek zo belangrijk." Tot slot vindt dokter Le Ray het ook nog belangrijk dat niet elke afwijking die je voelt, moet wijzen op teelbalkanker. “Het kan ook een infectie zijn. Maar ook dan moet je naar de dokter."

Meer info over teelbalkanker vind je bij Stichting tegen Kanker.