UA onderzoekers laten zich inspireren door vleermuizen

Ultrasoon

Vleermuizen kunnen kijken met hun oren. Dat doen ze door een ultrasoon geluid te maken. Dat geluid is onhoorbaar voor de mens. Daarna luisteren ze naar de echo die terugkomt. Aan de hand daarvan kunnen vleermuizen zich blindelings verplaatsen en jagen op prooien. Die techniek heet echolocatie en wordt bijvoorbeeld ook door walvissen en dolfijnen gebruikt.
Ook in de meeste moderne auto's zitten tegenwoordig sensoren die met ultrasoon geluid werken. "Parkeersensoren bijvoorbeeld", legt professor Jan Steckel van de UA uit. "Aan de hand van de echo van het geluid weet de auto op hoeveel afstand hij zich bevindt van de auto's rond zich. Dat soort sensoren werkt perfect in eenvoudige situaties, zoals parkeren. Maar er zijn ook beperkingen. Als er teveel sensoren in elkaars buurt zijn, ontstaat er bijvoorbeeld soms verwarring."

Kijken naar de natuur

Om die verwarring op te lossen, is het team van professor Steckel opnieuw gaan kijken naar de natuur. "Er bestaan vleermuissoorten die zich voeden met nectar van planten. Omdat vleermuizen nachtdieren zijn, moeten die planten dus 's nachts goed opvallen. Daarom heeft de plant speciale bladeren ontwikkeld die het geluid goed weerkaatsen. En zo vinden vleermuizen makkelijk de weg."
Op basis van de specifieke bloemdelen van die planten, ontwikkelden de onderzoekers zelf reflectoren die geluid op een heel herkenbare en specifieke manier weerkaatsen. "Door de vorm lichtjes aan te passen, zal de echo variëren. Zo kunnen we extra informatie over de omgeving bezorgen aan een robotsysteem. Een soort van verkeersborden voor robots dus. Een dikkere diameter bijvoorbeeld kan duiden op een gevaarlijk kruispunt."