UGent onderzoekt aangespoelde, zeldzame spitssnuitdolfijn: "Het dier was kerngezond toen het in de problemen raakte"

Een grote groep studenten van de Universiteiten van Luik en Gent volgt vol aandacht de autopsie die specialist Thierry Jauniaux uitvoert op de aangespoelde spitssnuitdolfijn. Het dier is deze ochtend, met een klassieke aanhangwagen, van Oostende naar Merelbeke gebracht. Het wordt door medewerkers getakeld en later de grote autopsiezaal binnen gebracht. Daar zal het dier gemeten en gewogen worden. Daarna start het echte onderzoek en wordt er ook gesneden. Jauniaux en zijn collega's willen zo te weten komen hoe het dier gestorven is. Het gebeurt erg zelden dat een wilde spitssnuitdolfijn voor onze kust opduikt, het is van 1972 geleden.

Diepste duiker van alle zoogdieren

Gisterenavond spoelde er, na bijna een halve eeuw, eentje aan op het strand van Oostende. "De dieren komen eigenlijk niet voor in de Noordzee. De spitssnuitdolfijnen leven in diepe zeeën, ze kunnen tot ruim een kilometer diep duiken. Het zijn de enige zeezoogdieren die dat kunnen. Heel hun lijf is aan die bijzondere condities aangepast", vertelt Jan Haelters van het Koninklijk Instituut voor Natuurwetenschappen.  

Doodsoorzaak: sonar of plastic? 

De autopsie moet de doodsoorzaak van de dolfijn duidelijk maken. Er zijn verschillende vermoedens. "We weten dat spitssnuitdolfijnen erg gevoelig zijn voor geluiden op grote diepte, net omdat ze daar leven. Het is al vaker gebeurt dat dieren door sonar (een systeem voor signalisatie onder water dat met geluidsgolven werkt en gebruikt wordt in de scheepvaart, nvdr.) in de war raken. Ze zwemmen dan vanop grote diepte té snel naar boven. Daardoor ontstaan er gasbelletjes in het weefsel en kunnen de dieren sterven", vertelt Haelters.

Ook de toenemende zeevervuiling kan een rol spelen. "We weten dat spitssnuitdolfijnen erg gevoelig zijn voor plastic afval in de zee. Er zijn al eerder gevallen waarbij dat de doodsoorzaak blijkt te zijn." Toch sluiten specialisten niet uit dat er toch iets anders aan de hand kan zijn; "Het kan altijd een verrassing zijn."

Urenlange doodsstrijd

"Uit de autopsie blijkt dat het dier kerngezond was toen het hier in de problemen raakte", legt mariene bioloog Kelle Moreau uit, "maar het dier heeft waarschijnlijk lang afgezien op de stenen van de Oostdam. Het dier had verwondingen op het lichaam van de doodsstrijd die het daar in de branding gevoerd heeft."

Of het dier gered had kunnen worden? "Misschien als het op het strand was aangespoeld en niet op de stenen, maar dan nog is het moeilijk om zo'n dier terug in het water te krijgen. Want in gevangenschap overleeft het zeker niet."

"Sommige collega's komen speciaal werken om erbij te zijn"

Het is de eerste keer dat een wilde spitssnuitdolfijn op de autopsietafel ligt in Merelbeke. "Voor ons is het echt een buitenkansje", vertelt Haelters. Ook veel mensen van de vaste crew van de faculteit Dierengeneeskunde willen erbij zijn. "Ik denk wel dat collega's die vandaag gezien normaal thuis werken nu wel naar hier zullen komen. Dit is voor ons ook heel bijzonder", vertelt een medewerkster.