Wijkpaarden krijgen eigen optocht vóór Ros Beiaardommegang

Op 24 mei 2020 trekt de Ros Beiaard ommegang door Dendermonde. Dat is een evenement waarbij een groot paard, het Ros Beiaard, door de stad trekt met daarop 4 broers, de 4 Heemskinderen. De stoet trekt om de 10 jaar door de stad. Bijzonder aan deze editie is dat de organisatie de wijken van Dendermonde bij de optocht willen betrekken. Dat doen ze door op 26 april 2020 een optocht met wijkpaarden te organiseren.

Wijkpaarden

Verschillende wijken in Dendermonde hebben hun eigen tradities tijdens het evenement. Zo hebben sommige buurten hun eigen ros die dan ook gedragen wordt. 

“Vroeger werd er tijdens de Ros Beiaardommegang in verschillende deelgemeenten en wijken hard gewerkt aan een eigen paard”, vertelt organisator Dimitri Beeckman. “Die eigen paarden zijn met de jaren minder populair geworden. Maar ze werden wel met heel veel passie gemaakt. De ziel van de wijk stak in zo’n paard.” Er zijn zelfs paarden die al voor de Eerste Wereldoorlog populair waren. Een voorbeeld daarvan is het paard van Sint-Gillis. “Het is zo’n mooie traditie, dat wij ze nu in de kijker willen zetten.”

Stoet van het volk, voor het volk

Het cultuurbeleid van Dendermonde sprong al snel mee op de kar - of beter: op het paard! “We vonden het een heel tof idee”, zegt Kristof De Kock van de cultuurdienst van Dendermonde. “Het lijkt ons leuk om vanuit de wijken naar het centrum te trekken met een bonte kleurrijke stoet waar heel veel volk aan kan meedoen. Op die manier is het een stoet van het volk, voor het volk. En dat is wat het moet zijn.”

Aan het werk

Omdat een heleboel van die wijkpaarden niet meer actief zijn, is er dus werk aan de winkel. De traditie moet nieuw leven ingeblazen worden. Hoe de paarden eruit zien, maakt niet uit. “Zolang het op een paard lijkt, is het ok”, zegt Dimitri Beeckman. “De verenigingen mogen creatief zijn. Want er mogen ook andere dingen te zien zijn in de parade. Vroeger liepen er bijvoorbeeld ook huppelpaardjes mee. Als een vereniging zoiets wil maken, dan moedigen wij dat ook aan.”

Nieuw leven

Sommige verenigingen zien in het participatieve project de kans om hun vroegere paarden vanonder het stof te halen. Zo ook in de wijk Donkstraat: “Het ros Donkstraat was in het begin van de jaren 50 actief. Maar in de jaren 80 werd het een beetje vergeten. Met deze actie krijgen we de kans om het ros weer nieuw leven in te blazen.”

Een pony

Maar er zullen ook paarden te zien zijn die al veel ouder zijn dan de jaren 50. Het paard van Sint-Gillis bestaat bijvoorbeeld al van in 1905. “Wij vinden het een schitterend initiatief”, zegt Tony Callaerts van de Orde der Stalhouders. “Toch hebben we ook getwijfeld of we wel mee zouden doen. Het paard van Sint-Gillis ligt nogal gevoelig bij de mensen van Dendermonde. Ze noemen het soms een pony. Dat is niet leuk natuurlijk. Daarom vroegen we ons af of het wel goed zou zijn om daar met ons paard rond te lopen. Maar uiteindelijk is het vooral een prachtig initiatief en doen we mee. Ik denk dat ons paard samen met de anderen er een prachtige stoet van zal maken.”

De traditie van het paard van Sint-Gillis gaat ver terug in de tijd en is ook nu nog steeds actief. “In 2014 hebben wij ons paard vanonder het stof gehaald”, zegt Tony Callaerts. Maar dat wil niet zeggen dat hun paard nu al klaar is voor de optocht. “Het lijf is dringend aan vervanging toe. Dus we hebben nog wat werk!”

Emotionele optocht

Het is nog even wachten voor het paard door de straten van Dendermonde trekt. En toch zijn de voorbereidingen al bezig. Dat doen de Dendermondenaren zonder morren, want het Ros betekent heel veel voor hen. “Ik ben hier geboren en getogen in Dendermonde”, zegt Dimitri Beeckman. “Vroeger zag ik mijn bomma wenen als het Ros Beiaard op de Grote Markt kwam. Ik vond dat toen heel vreemd. Maar nu ik ouder ben, snap ik dat beter. Je ziet elke ommegang je kinderen ouder worden. Elke keer zijn ze weer 10 jaar ouder. Ja, dan begin je toch te begrijpen hoe emotioneel geladen de aankomst van het paard op de Grote Markt is.”