Wil je een perfect gazon? “Trap niet in de val van de meststoffen”
di 9 apr. - 3:59
Ontregelde bodem
Wim Collet geeft plantenleer aan de Erasmushogeschool in Brussel en is landschaps- en tuinarchitect. Net zoals zijn klanten houdt ook hij van een mooi gazon. Maar hij waarschuwt Radio2 wel voor een overdreven gebruik van meststoffen.
“Private tuinen maken in Vlaanderen zowat 10% uit van de totale oppervlakte”, zegt Collet. “Dat is best veel. We hebben dus alle redenen om voorzichtig te zijn met wat we erop gooien.”
En we strooien er duchtig op los, te zien aan het duizelingwekkende aanbod aan gazonverbeteraars in de handel. “Wanneer we te veel bemesten kan dat heel nadelig zijn voor het milieu en de waterinfiltratie. En onze waterhuishouding in Vlaanderen is sowieso al een probleem. De reclamefolders blindelings volgen houdt dus echt wel een gevaar in.”
We hebben de neiging te nonchalant om te springen met de bodemstructuur van ons gazon
Te veel stikstof maakt de bodem kapot
In de handel zijn veel meststoffen verkrijgbaar waarin stikstof zit. “Dat is geen toeval”, zegt Collet. “Stikstof is het goedkoopste element. Het is een restproduct van de veeteelt en we hebben er in Vlaanderen een overaanbod van. De overschotten gaan voor een deel naar de productie van meststoffen.”
Nu is stikstof wel een belangrijk basiselement voor een gezonde bodem, maar in Vlaanderen zit er al veel stikstof in de bodem. “En dan is het vaak ook nog eens het belangrijkste ingrediënt van meststoffen, omdat het financieel interessant is voor de producenten. Die verhouding is vaak verkeerd. Extra stikstof bijgeven, is vaak overbodig.”
Te veel stikstof heeft gevolgen. “Overdreven stikstofgebruik zorgt ervoor dat er minder leven in de bodem zit. Bodemleven in de structuur zorgt voor een goede uitwisseling van voedingsstoffen, en die blokkeer je als je te veel stikstof bijgeeft."
Met de verkeerde meststoffen maak je het bodemleven kapot en krijg je een averechts effect
Kortom: je loopt het risico dat je met de meststoffen net het omgekeerde krijgt dan wat je wil. “De bodem wordt er vaster door, regenwater kan minder goed infiltreren en er kan ook minder water verdampen. De bodemkwaliteit gaat erop achteruit.”
Gras sterker maken doe je volgens Collet dus niet per se met stikstof. “Je zult veel meer bereiken met een samengestelde meststof van fosfor, en vooral kalium en magnesium. Dat laatste zorgt ervoor dat de grasplant niet harder gaat groeien, maar wel groener wordt, omdat magnesium de fotosynthese bevordert.”
Meten is weten: je neemt voor het uitgaan ook geen pijnstiller als je vreest dat je de dag erop een kater zult hebben
Kalk
Nog zo’n fabel: in het voorjaar moet je kalk strooien. “Ook daar doe je vaak meer kwaad dan goed mee. Uit de cijfers van de Bodemkundige Dienst van België blijkt dat Vlaanderen vandaag kampt met te veel kalk in de bodem."
Collet vergelijkt het met uitgaan. "Je neemt vooraf ook geen pijnstiller omdat je denkt dat je de dag erna een kater zal hebben. Met kalk is het volgens net zo. Je moet het niet preventief gebruiken."
Ook voor kalk geldt: ‘meten is weten’. Strooi het niet blindelings. "Mensen denken dat ze kalk moeten strooien omdat er te veel klaver of mos groeit. Dat duidt niet op verkalking, maar op bodemverdichting. Daar zijn andere oplossingen voor", zegt Collet. Bovendien kan je te veel kalk strooien moeilijk rechtzetten. "Als je te veel strooit, kan je het achteraf niet meer wegnemen. Elk jaar bekalken ‘uit gewoonte’ is overdreven."
