Will Smith-incident katapulteert Karolien Debecker terug: "Mijn vriendje deelde klappen uit nadat iemand een erg pijnlijke opmerking over mij maakte"

Bad boys, bad boys, whatcha gonna do...

Net als de rest van de planeet zag ik wat Bad Boy for Life Will Smith tijdens de Oscaruitreiking deed. Na een misselijkmakende grap van Chris Rock over het haarverlies van zijn vrouw, beende hij gedecideerd op de comedian af en verkocht hem een klap in het gezicht. Eerlijk, ik vond het een prachtige muilpeer. Esthestisch en met veel galm. Duidelijk een acteur met ervaring.

Toen ik die ochtend wakker werd en duizenden video's van het incident in mijn gezicht geduwd kreeg, kreeg ik stress. Ik heb namelijk nogal last van plaatsvervangende schaamte en voel mee met elke partij in het verhaal. Chris Rock die zich probeerde een houding te geven. Will Smith die, ondanks zijn grote ego en gloeiende hersenpan, langzaam tot het besef kwam hoe groot de gevolgen zullen zijn. En die het nadien alleen maar erger maakte met een tenenkrullende overwinningsspeech.

Maar ik dacht vooral aan zijn vrouw Jada. Het was meteen duidelijk dat de gitzwarte humor van Rock bij Jada niet vlotjes binnengleed. En terecht. Maar wat hoort zij te voelen bij de commotie die erop volgde? Haar man die zich publiekelijk misdraagt, uit liefde voor jou. 

Ik dacht terug aan de tijd waarin ik Jada was en mijn vriendje iemand een paar klappen verkocht, uit liefde voor mij.

Mijn verhaal

Ik was 18, had kanker, was kaal en zou waarschijnlijk een been verliezen. Mijn vriendje was 19 en zag er stoer uit, maar die opgespannen borstkas zat vol warme gevoelens en ingehouden emoties. Elke dag stond hij aan mijn ziekenhuisbed met te grote knuffelberen.

Hij werkte als arbeider tussen andere jongens met diepe stemmen en opgepompte lichamen. Op een dag sloeg een lollige collega een arm om hem heen en zei: 'Awel kerel, hebt ge uw lief volgep**pt met kanker?'

In één seconde ging het lampje uit. Mijn liefdevolle vriendje gooide zich op zijn collega en haalde uit. Er werd ingegrepen, de collega werd een auto ingegooid en naar spoed afgevoerd. Een klacht kwam er gelukkig niet, integendeel, de gehavende grapjurk bood mijn vriendje later zijn excuses aan.

Ik voelde verwarring bij dat incident. Een mix van boosheid, teleurstelling, begrip en medelijden. 

Medelijden, omdat ik begreep dat dit een uitspatting was van zoveel emoties die stonden te duwen. Begrip, want ik wist dat dit initieel enkel gebeurde omdat hij diep met mij en mijn familie meeleefde.

Maar toch vooral teleurstelling en boosheid. Hier had ik niet om gevraagd. Ik wou niet het zielige excuus zijn waarvoor geweld werd gebruikt. Geen seconde van mijn wankele leven wou ik verspillen aan twee alfamannen die het dramagehalte versterkten en zichzelf de vernieling in hielpen.

Wat maakte dat hij zich niet kon beheersen, vroeg ik me vanmorgen af het lezen van het nieuws. Ik besloot mijn ex-vriendje op te bellen. Hij is vandaag een van mijn beste vrienden, vader van twee dochters en een man met een verantwoordelijke job.

Glimlachend nam hij de telefoon op. Ja, hij had meteen aan 'het incident' gedacht. De gelijkenissen zijn dan ook frappant. Met een zeker gevoel van schaamte blikte hij terug op wat in die winter van 1997 was gebeurd.

Druppeltje te veel

"Dit was het druppetje te veel in mijn emmer", zei Filip me. "De pijn die ik voelde over de situatie waarin jij zat, daar kon ik nergens mee terecht. Op het moment dat die opmerking viel, kwam al mijn boosheid eruit. De omgeving waarin het gebeurde hielp niet. In de fabriek waar ik werkte was geweld schering en inslag, het verkleinde de drempel."

"Na het incident volgde een groot gevoel van schaamte. Het voelde als een enorm persoonlijk falen dat ik mijn emoties niet had kunnen beheersen. Als kind was ik al in behandeling geweest voor occasionele woedeaanvallen. Ik werd gepest, de druk thuis lag hoog en ik voelde me als trage leerling een enorme loser. Die gevoelens van onmacht uitten zich als kind in woede. Waar woorden tekort schieten, spreken de vuisten. Maar daar was ik, dacht ik, vanaf. Tot die dag op de werkvloer."

"Geweld is nooit de oplossing", zegt Filip me deze ochtend aan de telefoon. "Maar ergens heeft de veroordeling rond de persoon van Smith een bittere nasmaak. Het is erg makkelijk om als goegemeente te roepen dat geweld nooit de oplossing is, wanneer je zelf geweldloos opgroeide en niet voelt hoe moeilijk die impulsbeheersing kan zijn. Het blijft heel belangrijk om naar iemands verhaal en achtergrond te kijken. De straatjongen van Philadelphia kwam in één flits terug naar boven, en ik zag wanneer het gebeurde: toen hij het gezicht van zijn gekwetste vrouw zag."

"Een slechte daad maakt geen slecht mens. Dat geldt zowel voor Will Smith en Chris Rock, maar ook voor mij en mijn collega. We waren twee mensen met een tekort aan woorden."

We zijn vandaag 25 jaar later en mijn vriend van toen is een wijze man geworden die nooit meer een vinger naar iemand uitstak. Maar toch weet hij niet zeker of dit hem nooit meer kan overkomen. "Het is een kwetsbaarheid. Was ik Will Smith in die situatie, ik was misschien ook dat podium opgestoven."