Zo stook je veilig in je houtkachel

Voor de duidelijkheid, bij elk verbrandingsproces komen er schadelijke stoffen vrij. Dat is eigen aan het verbrandingsproces. Het gebeurt ook bij auto’s of verwarmingsketels op stookolie.   

Specifiek bij hout is er altijd fijn stof dat vrijkomt, maar er zijn ook nog de schadelijke dioxines en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK). 

Vooral bij oude houtkachels is dat het geval. Tijdens de verbranding kunnen de schadelijke stoffen zich bovendien ook binnen in je huis opstapelen. Bij een open haard is dat nog erger. Als je stookt met houtkachel of een open haard is het dus belangrijk om je huis goed te verluchten. 

Tips om goed te stoken

Naast verluchting is ook een goede manier van stoken belangrijk. Hoe beter de verbranding gebeurt, hoe minder schadelijke stoffen er vrijkomen en hoe gezonder de lucht blijft.

Op de website van Omgeving Vlaanderen vind je goed advies om beter te leren stoken in de campagne "Stook slim". De Inspecteur zet de voornaamste aandachtspunten alvast op een rij.

1. Pas de kachel aan aan de ruimte die hij moet verwarmen

Hoe hard je ook stookt, een kachel met een te klein vermogen zal nooit voldoende warmte produceren om de ruimte helemaal op te warmen.  Ook een kachel met een te groot vermogen is niet goed. Dan moet je de luchttoevoer beperken om het niet te warm te krijgen. Je gaat dus minder zuurstof toevoegen aan het verbrandingsproces waardoor dat niet meer optimaal verloopt. Maar een onvolledige verbranding is minder gezond. 

TIP: Kun je de luchttoevoer zelden of nooit zo goed als volledig openzetten zonder dat het in huis meteen bloedheet wordt, dan is het vermogen van je kachel duidelijk veel groot. Je doet er dan goed aan om uit te kijken naar een andere kachel. 

2. Pas de aanbevelingen van de fabrikant toe

Dit advies lijkt de logica zelve maar het is iets waar je rekening mee moet houden. Door de snelle evolutie op het vlak van ontwikkeling en efficiëntie, werkt niet elke kachel op dezelfde manier. 

TIP: Gebruik ook enkel de brandstof die door de fabrikant is voorzien.

3. Zet de luchttoevoer van je kachel niet altijd volledig open

Zet de luchttoevoer volledig open wanneer je de kachel aanmaakt. Als het vuur goed brandt, kan je de luchttoevoer verminderen. Maar let op dat de vlammen niet kleiner worden. Als de kachel te veel zuurstof aanzuigt, brandt het hout te fel. Het krijgt niet de tijd om volledig te verbranden. Ook als het vuur te weinig zuurstof krijgt, bevat de rook meer roetdeeltjes en andere schadelijke stoffen, zoals koolmonoxide.

4. Leg bij het aanmaken het meest brandbare materiaal bovenaan

Veel mensen hebben de neiging om hun aanmaakblokjes en klein hout onderaan de stapel te leggen. Dat is niet de beste manier om een goed vuur aan te maken. Het is beter om je brandbaar materiaal bovenaan te leggen. Het duurt soms iets langer voor de kachel goed brandt, maar er komen bij het aansteken minder schadelijke stoffen vrij omdat het hout op deze manier minder onvolledig verbrandt. Dit wordt soms de Zwitserse methode genoemd. 

Voeg regelmatig kleine hoeveelheden hout toe. Op deze manier brandt het hout optimaal en komen er minder schadelijke stoffen vrij. Sluit de deur ook zo snel mogelijk. 

TIP: Gebruik hout met de juiste afmeting. En vermijd contact tussen het hout en de wanden van de kachel, om roetvorming op de wanden te voorkomen.

5. Verbrand geen behandeld hout of samengesteld hout (bv. triplex en vezelplaat) in de houtkachel

Behandeld hout zoals oude meubelen of oude ramen kan schadelijke verf bevatten. Samengesteld hout bevat lijm en andere kunststoffen. De verbranding ervan veroorzaakt veel luchtverontreiniging en roetaanslag. Om geurhinder, gezondheidsproblemen en een schoorsteenbrand te voorkomen, mag je dit soort hout niet verbranden. Het is afval en hoort thuis in het containerpark. Gebruik dus alleen onbehandeld droog hout of houtpellets. 

6. Kijk naar de rook uit je schoorsteen

Als de rook uit je schoorsteen wit of vrijwel onzichtbaar is, ben je goed bezig. De rook bestaat dan immers vrijwel uitsluitend uit waterdamp. Donkere rook is een alarmsignaal. Je verbrandt dan afval of nat hout. Dat zie je niet alleen, je ruikt het ook!

Wil je nog meer tips om goed te stoken? Die vind je hier.