Wanhopige perenboeren: “Straks zijn we alleen nog goed voor bloesemtoerisme”
vr 19 apr. - 9:47
De perenboeren hebben het al jaren moeilijk en de aanhoudende droogte van vorig jaar lijkt voor vele boeren de - excusez le mot - spreekwoordelijke druppel te veel te worden. Door die droogte konden de peren onvoldoende groeien voor ze op het einde van de zomer geplukt werden en naar de koelcellen werden gebracht.
In die koelcellen worden de peren maandenlang bewaard tot ze in de winkels worden gelegd. Maar nu ze uit de koeling worden gehaald, blijkt zowat een derde van de peren onverkoopbaar te zijn. Doordat ze te weinig water hebben gekregen, zijn de peren vaak te klein en ze bewaren ook minder goed.
Afgevoerd
Voor de peren die niet meer verkoopbaar zijn, moeten de boeren een andere oplossing vinden. In het beste geval vinden ze hun weg naar perenstroopfabrieken of bedrijven die er perensap of andere dingen van maken.
Maar steeds vaker worden de peren gebruikt voor veevoer of afgevoerd naar biogascentrales, waar er elektriciteit en warmte mee wordt opgewekt. Met een beetje geluk krijgen de boeren zo nog een aalmoes voor hun peren, maar als je de transportkosten meerekent, leggen ze er vaak nog op toe.
Verlies
"Voor de peren die toch nog verkocht raken, krijgen de boeren dit jaar heel lage prijzen", zegt de Limburgse Luc Borgugnons, fruitteler en voorzitter van de vakgroep Fruit bij de Boerenbond aan VRT NWS.
“Als boer krijg je nu zo’n 30 cent per kilo, voor de heel goede peren. In een goed jaar is dat zowat het dubbele, terwijl de kostprijs rond de 50 cent ligt. In een goed jaar is er dus 10 en maximaal 20 cent winst”, rekent Borgugnons voor. Maar nu moeten ze per kilogram evenveel verlies in de boeken schrijven.
De perenboeren hadden al niet veel ruimte voor verlies. Vooral de gevolgen van de zogenoemde Ruslandboycot wegen nog altijd zwaar door. Die boycot is sinds 2014 van kracht omdat Poetin de Krim had geannexeerd. Daardoor kunnen Belgische boeren hun peren niet meer verkopen aan de Russen en dat was een heel belangrijke markt.
Ook is er steeds meer concurrentie van Oost-Europese boeren, die nog volop gesubsidieerd worden door de Europese Unie. Die peren komen op dezelfde markten als de Belgische en duwen de lage perenprijzen nog verder naar beneden.
Stormen
En dan hebben we het nog niet over de natuurlijke tegenslagen gehad van de afgelopen jaren. “In 2011 hebben we de Pukkelpopstorm gehad, in 2014 de pinksterstorm, in 2016 een junistorm met heel veel schade, in 2017 hadden we grote vorstschade en in 2018 kampten we met grote droogte”, somt Luc Borgugnons op.
Al die tegenslagen hebben zich de afgelopen jaren opgestapeld en flink aan de spaarpot van de boeren gezeten. “Vroeger kregen we gemiddeld twee tegenslagen op tien jaar te verwerken. De andere acht jaren waren goed om die klappen op te vangen. Maar de droogte van vorig jaar is er te veel aan”, zegt Luc Borgugnons. “Je kan je verliezen niet meer ophalen. Dit heb ik nog nooit meegemaakt en ik hoop het nooit meer mee te maken.”
Echte ramp
Reken daar nog de droogte van vorig jaar bij en je kan volgens Borgugnons dit jaar spreken van een echte ramp. “Ik heb een aantal collega’s die er al mee gestopt zijn en ik ken er velen die denken aan stoppen. Het is geenszins rozengeur en maneschijn op dit moment.”
VRT NWS belde ook naar verschillende andere fruittelers en kreeg daar telkens hetzelfde verhaal te horen, dat de situatie erger is dan ooit. “Straks zijn we alleen nog goed voor bloesemtoerisme", besluit een fruitboer wrang.
Gevraagd naar oplossingen, stellen de telers verschillende mogelijkheden voor, hogere schadevergoedingen bijvoorbeeld of, veel liever, een inspanning van Europa om de Russische markt opnieuw open te breken en/of nieuwe markten te veroveren. Ook de steun aan de Oost-Europese boeren zit de Belgische telers hoog. Al past die natuurlijk in een breder plaatje om de economie daar te versterken.
